Bóšicy
Bóšicy (němsce Puschwitz) su wjes a gmejna něhdźe dwanaće kilometrow sewjerozapadnje Budyšina w Hornjej Łužicy. Słušeja ke zarjadniskemu zhromadźenstwu Njeswačidło. Gmejna je po ličbje wobydlerstwa najmjeńša w Budyskim wokrjesu a pjata najmjeńša cyłeje Sakskeje.
němsce | Puschwitz | |
Zakładne daty | ||
---|---|---|
stat | Němska | |
zwjazkowy kraj | Sakska | |
wokrjes | Budyski | |
wysokosć | 180 metrow n.m.hł. | |
přestrjeń | 11,79 km² | |
wobydlerstwo | 762 (31. dec 2023)[1] | |
hustosć zasydlenja | 65 wob. na km² | |
póstowe čisło | 02699 | |
předwólba | (+49) 035933 | |
awtowa značka | BZ, BIW, HY, KM | |
Politika a zarjadnistwo | ||
wjesnjanosta | Stanij Ryćer (Rjemjesło Bóšicy) | |
adresa | Dwórnišćowa 1 02699 Njeswačidło | |
Połoženje Bóšic w Sakskej | ||
wikidata: Bóšicy (Q93283)
|
Gmejna słuša do připóznateho sydlenskeho ruma Serbow w Sakskej. Wosebje w Jaseńcy, Łusču, Nowej Jaseńcy a na Horje rěči wulki dźěl wobydlerstwa serbsce.
Geografija a wobchad
wobdźěłaćBóšicy leža w srjedźišću Budyskeho wokrjesa. Južnje gmejny běži awtodróha A 4. Tuta je přez wujězdaj Słona Boršć a Horni Wujězd (něhdźe 8 km) docpějomna. Wuchodnje gmejny běži B 96. Přez gmejnske dźěle Wětrow, Bóšicy a Jaseńca wjedźe statna dróha S 98.
Stawizny
wobdźěłaćPrěnje historiske naspomnjenje wsy jako Bisziz pochadźa z lěta 1245.[2]
Wobydlerstwo a rěč
wobdźěłaćW lěće 1884 měješe wjes po Mukowej statistice 244 wobydlerjow, z nich 204 Serbow (80 %).[3] Arnošt Černik zwěsći 1956 serbskorěčny podźěl wobydlerstwa wot hišće 61,8 %.[4]
Po ludličenju w lěće 2011 bydlachu we wsy 98 wobydlerjow w přerěznej starobje wot 41 lět (Sakska: 46,4).[5]
W samsnym lěće bě 49 % gmejnskich wobydlerjow katolskeje a 17 % ewangelskeje konfesije.[6] Ewangelscy wobydlerjo přisłušeja Njeswačanskej wosadźe, katolscy Chróšćanskej.
Wjesne dźěle
wobdźěłaćDo Bóščanskeje gmejny słušeja slědowace wsy:
wjes | wob. | přer. staroba |
♀/♂a | kwocient młodychb |
kwocient starychc |
wosoby/ domjacnosć |
---|---|---|---|---|---|---|
Bóšicy | 98 | 41,0 | 100 | 23 | 19 | 2,6 |
Hora | 67 | 38,1 | 97 | 45 | 23 | 2,8 |
Jaseńca | 169 | 42,6 | 109 | 29 | 32 | 2,9 |
Łusč | 88 | 40,9 | 91 | 29 | 29 | 2,7 |
Nowa Jaseńca | 53 | 45,9 | 104 | 24 | 36 | 2,4 |
Nowe Bóšicy | 65 | 47,6 | 86 | 18 | 45 | 2,7 |
Nowy Łusč | 51 | 40,0 | 122 | 44 | 44 | 3,2 |
Wětrow | 296 | 46,8 | 119 | 17 | 38 | 1,9 |
gmejna | 887 | 43,7 | 107 | 25 | 33 | 2,4 |
podaća po cencusu 2011; staw: 9.5.2011[7] a: ličba mužow na 100 žonow b: poměr ličby wosobow pod 18 lětami k 100 wosobam mjez 18 a 65 c: poměr ličby wosobow nad 65 lětami k 100 wosobam mjez 18 a 65 |
Politika
wobdźěłaćGmejna słuša k sakskemu wólbnemu wokrjesej 55 (Budyšin 4) a k zwjazkowemu wólbnemu wokrjesej 156 (Budyšin I).
Gmejnska rada
wobdźěłaćBóšičanska gmejnska rada ma tuchwilu dwanaće čłonow. Komunalne wólby lěta 2019 mějachu slědowace wuslědki:[8]
Strony a zjednoćenstwa | 2019 | 2014 | ||
---|---|---|---|---|
% | sydła | % | sydła | |
Rjemjesło Bóšicy | 51,7 | 5 | 59,9 | 6 |
Łužiske wolerske towarstwo Bóšicy | 48,3 | 5 | 40,1 | 4 |
cyłkownje | 100,0 | 10 | 100,0 | 10 |
wobdźělenje | 66,6 % | 52,2 % |
Gmejnskej radźe přisłušeja wot 2019 slědowacy radźićeljo:
- Rjemjesło Bóšicy: Sebastian Meißner, Georg Müller, Krystof Šołta, Markus Bjarš, Alojs Bjarš
- Łužiske wolerske towarstwo Bóšicy: Robert Šołta, André Macala, Měrćin Šołta, Bjarnat Cyž, Matthias Wowčer
Wjesnjanosta
wobdźěłaćČestnohamtski wjesnjanosta Bóšic je wot lěta 2008 Stanisław Ryćer, kiž bu posledni raz při wólbach 2022 z 92,5 % w zastojnstwje wobkrućeny.[9]
wólba | wjesnjanosta | namjet | wuslědk (%) |
---|---|---|---|
2022 | Stanij Ryćer | Ryćer | 92,5 |
2014 | Rjemjesło Bóšicy | 57,6 | |
2008 | 93,0 | ||
2001 | Frithjof Kallenbach | 95,6 |
Wosobiny
wobdźěłać- Mikławš Cyž (1825–53) – duchowny, spisowaćel, basnik; rodźeny w Bóšicach
- Pawoł Erich Krawc (1907–95) – pedagoga, ludowědnik, domiznowědnik; rodźeny w Bóšicach
- Bjarnat Rachel (1907–73) – wučer, redaktor, lektor; rodźeny w Nowych Bóšicach
Hlej tež
wobdźěłaćŽórła
wobdźěłać- ↑ Aktualne ličby wobydlerstwa po gmejnach 2023; Statistiski krajny zarjad Sakskeje
- ↑ Bóšicy w Digitalnym stawizniskim zapisu městnow Sakskeje (němsce)
- ↑ Ernst Tschernik: Die Entwicklung der sorbischen Bevölkerung. Akademie-Verlag, Berlin 1954, str. 58. → wšě wjeski
- ↑ Ludwig Elle: Sprachenpolitik in der Lausitz. Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 1995, str. 246. [1308 wobydlerjow, z nich 538 dorosćenych z aktiwnymi znajomosćemi serbšćiny, 49 z pasiwnymi, 221 serbskich dźěći a młodostnych, 500 bjez znajomosćow] → wšě wjeski
- ↑ Wuslědki ludličenja 2011 za Bóšicy (pdf)
- ↑ Wuslědki censusa 2011 za Budyski wokrjes: Nabožina
- ↑ Statistiski krajny zarjad Sakskeje: gmejna Bóšicy (němsce)
- ↑ Wuslědki wólbow do gmejnskeje rady dnja 26. meje 2019 na wahlen.sachsen.de
- ↑ Wólbny wuslědk Bóšičanskeje gmejny dnja 22. nowembra 2014 na statistik.sachsen.de
Wotkaz
wobdźěłaćBiskopicy |
Bóšicy |
Budestecy |
Budyšin |
Bukecy |
Dobruša-Huska |
Frankenthal |
Großharthau |
Großnaundorf |
Halštrow |
Halštrowska Hola |
Haselbachtal |
Hodźij |
Hornja Hórka |
Chrósćicy |
Kamjenc |
Kinspork |
Kubšicy |
Kulow |
Kumwałd |
Łaz |
Łuty |
Łužnica |
Malešecy |
Neukirch |
Njebjelčicy |
Njedźichow |
Njeswačidło |
Ohorn |
Ottendorf-Okrilla |
Pančicy-Kukow |
Połčnica |
Porchow |
Radeberg |
Radwor |
Rakecy |
Ralbicy-Róžant |
Ramnow |
Sćenjow |
Sepicy |
Smělna-Póckowy |
Sprjewiny Doł |
Swětła |
Šěrachow-Korzym |
Wachow |
Warnoćicy |
Wjazońca |
Wjelećin |
Wojerecy |
Wołbramecy |
Worklecy |
Wóslink |
Wóspork |
Wulka Dubrawa |
Wulke Rědorjecy |
Załom |
Zemicy-Tumicy
Zarjadniske zjednoćenstwa/zwjazki:
Biskopicy |
Budestecy-Hornja Hórka |
Großharthau |
Kinspork |
Njeswačidło |
Połčnica |
Při Klóšterskej wodźe