Budyšink
Budyšink (němsce Kleinbautzen) je hornjołužiska cyrkwinska wjes při Albrechtowce w Budyskim wokrjesu. Słuša wot lěta 1994 k Malešecam a ma wokoło 400 wobydlerjow. Hač do lěta 1994 bě Budyšink samostatna gmejna z wjesnym dźělom Přiwćicy.
| |||||
gmejna: | Malešecy | ||||
zagmejnowanje: | 1994 | ||||
wobydlerstwo: | 377 (31. decembra 2016)[1] | ||||
přestrjeń: | 2,81 km² | ||||
wysokosć: | 156 metrow n.m.hł. | ||||
51.212514.528611111111156
| |||||
póstowe čisło: | 02694 | ||||
předwólba: | 035932 | ||||
wotwodźene słowa: |
| ||||
Pohlad ze zapada na Budyšink; w pozadku Hrodźišćanska cyrkej a Limas | |||||
Budyšink leži w hórkatej krajinje Hornjołužiskich honow. Susodne wjeski su Malešecy w sewjeru, Přiwćicy w sewjerowuchodźe, Poršicy w juhu a Plusnikecy w sewjerozapadźe. Na zapadźe zběhaja so Krakečanske hórki.
StawiznyWobdźěłać
Prěnje historiske naspomnjenje jako Bawdessen bě w lěće 1419. Ležownostne knjejstwo wukonješe ryćerkubło we wsy samej. Budyšinska cyrkej bě wokoło lěta 1500 filialna cyrkej Budyskeje wosady a sta so w lěće 1602 z wosadnej cyrkwju.[2]
Wobydlerstwo a rěčWobdźěłać
W lěće 1884 měješe wjes po Mukowej statistice 239 wobydlerjow, mjez nimi 214 Serbow (90 %).[3] Arnošt Černik zwěsći 1956 serbski podźěl wobydlerstwa wot jenož hišće 51,4 %.[4]
Po ludličenju w lěće 2011 bydlachu we wsy 429 wobydlerjow w přerěznej starobje wot 41,4 lět (Sakska: 46,4).[5]
WosadaWobdźěłać
Do Budyšinskeje ewangelskeje wosady – dźensa z dźělom wulkowosady Hrodźišćo – słušatej wjesce Budyšink a Přiwćicy.
WosobinyWobdźěłać
- Jan Langa (1669–1727) – Budyšinski farar wot 1696 do 1704
- Jan Balthasar Langa (1697–1738) – farar, přełožowar nabožinskeho pismowstwa; w Budyšinku rodźeny
- Hadam Bohuchwał Šěrach (1724–1773) – farar, wuznamny přirodospytnik a pčołar; farar w Budyšinku, hdźež tež zemrě
- Korla Bohuchwał Šěrach (1764–1836) – farar, sobuwudawaćel prěnjeho serbskeho časopisa; w Budyšinku rodźeny
- Arnošt Holan (1882–1948) – wučer a narodny prócowar; 1907–34 wučer w Budyšinku
- Božidar Dobrucky (1893–1957) – farar, narodny prócowar a spisowaćel; 1917–24 Budyšinski farar
- Lubina Holanec-Rawpowa (1927–1964) – koncertna organistka; w Budyšinku rodźena
Za dalšich fararjow hlej zapisk wo Budyšinskej cyrkwi.
LiteraturaWobdźěłać
- Kleinbautzen/Budyšink. W: Oberlausitzer Heide- und Teichlandschaft (= Werte der deutschen Heimat. Zwjazk 67). 1. nakład. Böhlau, Köln/Weimar/Wien 2005, ISBN 978-3-412-08903-0, str. 329–332.
ŽórłaWobdźěłać
- ↑ staw: 31. decembra 2016; gmejnske zarjadnistwo Malešecy
- ↑ Budyšink w Digitalnym stawizniskim zapisu městnow Sakskeje (němsce)
- ↑ Ernst Tschernik: Die Entwicklung der sorbischen Bevölkerung. Akademie-Verlag, Berlin 1954, str. 54. → wšě wjeski
- ↑ Ludwig Elle: Sprachenpolitik in der Lausitz. Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 1995, str. 245. [648 wobydlerjow, z nich 228 dorosćenych z aktiwnymi znajomosćemi serbšćiny, 23 z pasiwnymi, 82 serbskich dźěći a młodostnych, 315 bjez znajomosćow] → wšě wjeski
- ↑ Wuslědki ludličenja 2011 za Malešecy