Chwaćicy
Chwaćicy (němsce Quatitz) su wjes z 258 wobydlerjemi,[2] kotraž słuša wot 1994 k Wulkodubrawskej gmejnje. Wone leža na sewjernym kóncu Budyskeho spjateho jězora.
| |||||
| gmejna: | Wulka Dubrawa | ||||
| zagmejnowanje: | 1994 | ||||
| wobydlerstwo: | 258 (31. decembra 2022)[1] | ||||
| přestrjeń: | 2.41 km² | ||||
| wysokosć: | 185 metrow n.m.hł. | ||||
51.23277777777814.448055555556185
| |||||
| póstowe čisło: | 02694 | ||||
| předwólba: | 035934 | ||||
| wotwodźene słowa: |
| ||||
 Powětrowy wobraz Chwaćic (2017) | |||||
wikidata: Chwaćicy (Q1762563)
| |||||
Geografija
wobdźěłaćChwaćicy leža w Hornjołužiskich honach sewjernje Budyšina. Susodne wsy su Mała a Wulka Dubrawa na sewjeru, Ješicy a Delnja Hórka na wuchodźe, Dalicy a Křiwa Boršć na juhozapadźe kaž tež Lutobč a Měrkow na sewjerozapadźe. Přez wjes wjedźetej statna dróha S 107 (Delnja Hórka–Radwor) a wokrjesna dróha K 7210 (Lubochow–Zdźěr).
Stawizny
wobdźěłaćWjes naspomni so prěni raz w lěće 1360 jako Quaticz. Ležownostne knjejstwo wukonješe w lěće 1655 ryćerkubło w Delnjej Hórce; 1777 běchu Chwaćicy swobodna wjes.[3] Sydlerskostawiznisce jedna so wo nawsowc z 241 ha wulkimi wjesnymi honami.
Hač do lěta 1994 běchu Chwaćicy ze samostatnej gmejnu, ke kotrejž słušachu wot lěta 1936 Dalicy, Ješicy a Křiwa Boršć.
Wobydlerstwo
wobdźěłaćWe 1880tych lětach mějachu Chwaćicy po statistice Arnošta Muki cyłkownje 376 wobydlerjow, z nich 346 Serbow (92 %) a 30 Němcow.[4] 1956 zwěsći Arnošt Černik serbski podźěl wobydlerstwa wot hišće 64,5 %.[5] Ewangelscy wobydlerjo přisłušachu ze 17. lětstotka Malešanskej wosadźe. W lěće 1899 natwari so pod nawodom twarskeho rady Ernst Giese nowa wosadna cyrkej we wsy samej. Pódla cyrkwje namaka so nimo toho 1858 natwarjena nowogotiska kapałka.
Wosobiny
wobdźěłać- Handrij Zahrodnik (1654–1727), blidar, dwórski mechanikar kurwjercha Awgusta Sylneho; rodźeny w Chwaćicach
- Jan Kmoch (1812–1881), ratar a daloko znaty braška; dołho w Chwaćicach bydlacy
- Jan Bartko (1821–1900), wučer, spisowaćel a basnik; 1845–57 wučer w Chwaćicach
- Gusta Hatas (1842–1901), brunicowy dźěłaćer a ludowy basnik; 1893 sobuzałožer Chwačanskeho serbskeho towarstwa
- Ota Wićaz (1874–1952), literarny a kulturny stawiznar, redaktor, basnik a spisowaćel; rodźeny w Chwaćicach
- Jurij Gustaw Zarjenk (1871–1946), farar a kulturny prócowar; 1899–1936 z Chwačanskim fararjom
Literatura
wobdźěłać- Quatitz/Chwaćicy mit Dahlowitz/Dalicy, Jeschütz/Ješicy und Kronförstchen/Křiwa Boršć. W: Oberlausitzer Heide- und Teichlandschaft (= Werte der deutschen Heimat. Zwjazk 67). 1. nakład. Böhlau, Köln/Weimar/Wien 2005, ISBN 978-3-412-08903-0, str. 243–246.
Žórła
wobdźěłać- ↑ staw: 31. decembra 2022; grossdubrau.de; wotwołane 30. měrca 2023
- ↑ staw: 31. decembra 2022; grossdubrau.de; wotwołane 30. měrca 2023
- ↑ Chwaćicy w Digitalnym stawizniskim zapisu městnow Sakskeje (němsce)
- ↑ Ernst Tschernik: Die Entwicklung der sorbischen Bevölkerung. Akademie-Verlag, Berlin 1954, str. 58. → wšě wjeski
- ↑ Ludwig Elle: Sprachenpolitik in der Lausitz. Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 1995, str. 246. [856 wobydlerjow, z nich 345 dorosćenych z aktiwnymi znajomosćemi serbšćiny, 71 z pasiwnymi, 136 serbskich dźěći a młodostnych, 304 bjez znajomosćow] → wšě wjeski
Wotkaz
wobdźěłać
Commons: Chwaćicy – Zběrka wobrazow, widejow a awdiodatajow.svg){kind=small}
Brěmjo | Čelchow | Dalicy | Chróst | Chwaćicy | Jatřob | Ješicy | Klukš | Kobjelń | Komorow | Křiwa Boršć | Kupoj | Lichań | Mała Dubrawa | Margarěćina hěta | Nowe Zdźarki | Załhow | Zdźar | Zdźěr