Wikipedija

Lutobč

wjes w Budyskim wokrjesu, gmejnski dźěl Radworja

Lutobč (prjedy tež Lutowč;[2] němsce Luttowitz) je wjes ze 161 wobydlerjemi[3] na wuchodźe hornjołužiskeho wokrjesa Budyšin. Słuša wot lěta 1994 ke gmejnje Radwor a leži w Hornjołužiskich honach we wysokosći 174 m nad mórskej hładźinu sewernje Budyšina při křižowance statneju dróhow S 106 (Mały Wjelkow–Minakał) a 107 (Delnja Hórka–Radwor). Hač do lěta 1994 bě Lutobč samostatna gmejna, wot lěta 1936 sem z wjesnym dźělom Měrkowom.

Lutobč
Luttowitz
Połoženje Lutobča na karće Hornjeje Łužicy
Połoženje Lutobča na karće Hornjeje Łužicy
DEC
gmejna: Radwor
zagmejnowanje: 1994
wobydlerstwo: 161 (31. decembra 2022)[1]
přestrjeń: 2,96 km²
wysokosć: 174 metrow n.m.hł.
51.24138888888914.420833333333174
póstowe čisło: 02627
předwólba: 035935
wotwodźene
słowa:
wobydler/ka:
Lutobčan/-ka
adjektiw:
Lutobčanski
skłonowanje:
Lutobča, Lutobčej, Lutobč, Lutobčom, w Lutobču
Powětrowy wobraz Lutobča
Powětrowy wobraz Lutobča

Powětrowy wobraz Lutobča

wikidata: Lutobč (Q10727184)

Geografija

wobdźěłać

Susodne wjeski su Měrkow na sewjeru, Chwaćicy a Dalicy na juhowuchodźe, Křiwa Boršć na juhu, Boranecy na juhozapadźe a Radwor na zapadźe.

Ležownostne mjena

wobdźěłać

Michał Rostok naliči 1887 slědowace serbske ležownostne mjena w Lutobču: Winica, Křińca, Čorna hora, Klak-hora, Zeleny haj, Psyča hora, Lada, Jeńkec kuski, Sucha łuka, Planir-łuka, Mrózec kuski, Kača łuža, Pola duba.[4]

Stawizny

wobdźěłać

Sydlerskostawiznisce je Lutobč kulowc. Prěnje historiske naspomnjenje jako Lutevicz je z lěta 1362.[5] Wjes bě tež knježe sydło.

Wot lěta 1906 měješe Lutobč zastanišćo při železniskej čarje Lubij–Radwor, kotrež so wšak chětro zdalene wot wsy mjez Měrkowom a Kamjeneju namakaše. W nazymje 1972 bu wosobowy wobchad zastajeny a 1973 so čara mjez Lubijom a Bartom zawrě. Wotrězk Bart–Radwor wužiwaše so hišće hač do 1994 za nakładowy wobchad.

Wobydlerstwo a rěč

wobdźěłać

W lěće 1884 měješe wjes po Mukowej statistice 109 wobydlerjow, z nich 100 Serbow.[6] Arnošt Černik zwěsći 1956 serbskorěčny podźěl wobydlerstwa wot hišće 67,4 %.[7]

Po ludličenju w lěće 2011 bydlachu we wsy 173 wobydlerjow w přerěznej starobje wot 42,4 lět (Sakska: 46,4).[8]

Křesćanscy Lutobčenjo su přewažnje protestanća, kiž přisłušeja Chwačanskej wosadźe. Katolscy wobydlerjo słušeja k Radworskej wosadźe.

Literatura

wobdźěłać
  • Luttowitz/Lutobč mit Merka/Měrkow. W: Oberlausitzer Heide- und Teichlandschaft (= Werte der deutschen Heimat. Zwjazk 67). 1. nakład. Böhlau, Köln/Weimar/Wien 2005, ISBN 978-3-412-08903-0, str. 228sl.


Žórła

wobdźěłać
  1. ↑ staw: 31. decembra 2022; Podaća gmejnskeho zarjada Radwor
  2. ↑ Filip Jakubaš: Hornjoserbsko-němski słownik. Domowina, Budyšin 1954, str. 170.
  3. ↑ staw: 31. decembra 2022; Podaća gmejnskeho zarjada Radwor
  4. ↑ Michał Rostok: Ležownostne mjena. W: ČMS 40 (1887), str. 3–50, tu str. 24 (digitalizat).
  5. ↑ Lutobč w Digitalnym stawizniskim zapisu městnow Sakskeje (němsce)
  6. ↑ Ernst Tschernik: Die Entwicklung der sorbischen Bevölkerung. Akademie-Verlag, Berlin 1954, str. 56. → wšě wjeski
  7. ↑ Ludwig Elle: Sprachenpolitik in der Lausitz. Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 1995, str. 245. [371 wobydlerjow, z nich 143 dorosćenych z aktiwnymi znajomosćemi serbšćiny, 44 z pasiwnymi, 63 serbskich dźěći a młodostnych, 121 bjez znajomosćow] → wšě wjeski
  8. ↑ Wuslědki ludličenja 2011 za Radwor (pdf)

Wotkaz

wobdźěłać
  Commons: Lutobč – Zběrka wobrazow, widejow a awdiodatajow
Radworske wjesne dźěle

Boranecy | Bronjo | Čorny Hodler | Droby | Haj | Hat | Chasow | Chelno | Kamjenej | Łomsk | Łupjanska Dubrawka | Łupoj | Lipič | Lutobč | Měrkow | Miłkecy ze Stróžišćom | Minakał | Nowe Boranecy | Nowe Bronjo | Wjesel | Wulki Přezdrěń z Přezdrěnkom

Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije