Lutobč
Lutobč (prjedy tež Lutowč;[2] němsce Luttowitz) je wjes ze 161 wobydlerjemi[3] na wuchodźe hornjołužiskeho wokrjesa Budyšin. Słuša wot lěta 1994 ke gmejnje Radwor a leži w Hornjołužiskich honach we wysokosći 174 m nad mórskej hładźinu sewernje Budyšina při křižowance statneju dróhow S 106 (Mały Wjelkow–Minakał) a 107 (Delnja Hórka–Radwor). Hač do lěta 1994 bě Lutobč samostatna gmejna, wot lěta 1936 sem z wjesnym dźělom Měrkowom.
| |||||
gmejna: | Radwor | ||||
zagmejnowanje: | 1994 | ||||
wobydlerstwo: | 161 (31. decembra 2022)[1] | ||||
přestrjeń: | 2,96 km² | ||||
wysokosć: | 174 metrow n.m.hł. | ||||
51.24138888888914.420833333333174
| |||||
póstowe čisło: | 02627 | ||||
předwólba: | 035935 | ||||
wotwodźene słowa: |
| ||||
Powětrowy wobraz Lutobča | |||||
wikidata: Lutobč (Q10727184)
|
Geografija
wobdźěłaćSusodne wjeski su Měrkow na sewjeru, Chwaćicy a Dalicy na juhowuchodźe, Křiwa Boršć na juhu, Boranecy na juhozapadźe a Radwor na zapadźe.
Ležownostne mjena
wobdźěłaćMichał Rostok naliči 1887 slědowace serbske ležownostne mjena w Lutobču: Winica, Křińca, Čorna hora, Klak-hora, Zeleny haj, Psyča hora, Lada, Jeńkec kuski, Sucha łuka, Planir-łuka, Mrózec kuski, Kača łuža, Pola duba.[4]
Stawizny
wobdźěłaćSydlerskostawiznisce je Lutobč kulowc. Prěnje historiske naspomnjenje jako Lutevicz je z lěta 1362.[5] Wjes bě tež knježe sydło.
Wot lěta 1906 měješe Lutobč zastanišćo při železniskej čarje Lubij–Radwor, kotrež so wšak chětro zdalene wot wsy mjez Měrkowom a Kamjeneju namakaše. W nazymje 1972 bu wosobowy wobchad zastajeny a 1973 so čara mjez Lubijom a Bartom zawrě. Wotrězk Bart–Radwor wužiwaše so hišće hač do 1994 za nakładowy wobchad.
Wobydlerstwo a rěč
wobdźěłaćW lěće 1884 měješe wjes po Mukowej statistice 109 wobydlerjow, z nich 100 Serbow.[6] Arnošt Černik zwěsći 1956 serbskorěčny podźěl wobydlerstwa wot hišće 67,4 %.[7]
Po ludličenju w lěće 2011 bydlachu we wsy 173 wobydlerjow w přerěznej starobje wot 42,4 lět (Sakska: 46,4).[8]
Křesćanscy Lutobčenjo su přewažnje protestanća, kiž přisłušeja Chwačanskej wosadźe. Katolscy wobydlerjo słušeja k Radworskej wosadźe.
Literatura
wobdźěłać- Luttowitz/Lutobč mit Merka/Měrkow. W: Oberlausitzer Heide- und Teichlandschaft (= Werte der deutschen Heimat. Zwjazk 67). 1. nakład. Böhlau, Köln/Weimar/Wien 2005, ISBN 978-3-412-08903-0, str. 228sl.
Žórła
wobdźěłać- ↑ staw: 31. decembra 2022; Podaća gmejnskeho zarjada Radwor
- ↑ Filip Jakubaš: Hornjoserbsko-němski słownik. Domowina, Budyšin 1954, str. 170.
- ↑ staw: 31. decembra 2022; Podaća gmejnskeho zarjada Radwor
- ↑ Michał Rostok: Ležownostne mjena. W: ČMS 40 (1887), str. 3–50, tu str. 24 (digitalizat).
- ↑ Lutobč w Digitalnym stawizniskim zapisu městnow Sakskeje (němsce)
- ↑ Ernst Tschernik: Die Entwicklung der sorbischen Bevölkerung. Akademie-Verlag, Berlin 1954, str. 56. → wšě wjeski
- ↑ Ludwig Elle: Sprachenpolitik in der Lausitz. Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 1995, str. 245. [371 wobydlerjow, z nich 143 dorosćenych z aktiwnymi znajomosćemi serbšćiny, 44 z pasiwnymi, 63 serbskich dźěći a młodostnych, 121 bjez znajomosćow] → wšě wjeski
- ↑ Wuslědki ludličenja 2011 za Radwor (pdf)
Wotkaz
wobdźěłaćBoranecy | Bronjo | Čorny Hodler | Droby | Haj | Hat | Chasow | Chelno | Kamjenej | Łomsk | Łupjanska Dubrawka | Łupoj | Lipič | Lutobč | Měrkow | Miłkecy ze Stróžišćom | Minakał | Nowe Boranecy | Nowe Bronjo | Wjesel | Wulki Přezdrěń z Přezdrěnkom