Rušćina

wuchodosłowjanska rěč

Rušćina (русский язык, [ˈru.skʲɪj jɪˈzɨk]     posłuchaj ? / i) je słowjanska rěč. Ruska rěč słuša k wuchodosłowjanskim rěčam a do swójby indoeuropskich rěčow a je najbliša ukrainšćinje a běłorušćinje.

русский язык
Rušćina
kraje Ruska, Běłoruska,
Zjednoćene staty Ameriki,
Ukraina a druhe
rěčnicy 145 milionow
znamjenja a klasifikacija
klasifikacija indoeuropske rěče
słowjanske rěče
wuchodosłowjanske rěče
Rušćina
družina pisma kyriliski alfabet
oficielny status
hamtska rěč Ruska, Kazachstan, Běłoruska
rěčne kody
ISO 639-1:

ru

ISO 639-2:

rus

ISO 639-3 (SIL):

RUS

karta
Kraje, w kotrychž je rušćina hamtska abo rozšěrjena mjeńšinowa rěč
wikipedija
Wobdźěłać
p  d  w

Rusce rěči 145 milionow ludźi, z toho w Ruskej samej wjace hač 118 milionow. Rusce rěči so nimo toho tež w Běłoruskej, Zjednoćenych statach Ameriki, na Ukrainje a w druhich krajach, wosebje pak w něhdyšich republikach Sowjetskeho zwjazka.

Ruski alfabet wobdźěłać

А а /a/ Б б /b/ В в /w/ Г г /g/ Д д /d/
Е е /ě/ Ё ё /jo/ Ж ж /ž/ З з /z/ И и /i/
Й й /j/ К к /k/ Л л /ł/ М м /m/ Н н /n/
О о /о/ П п /p/ Р р /r/ С с /s/ Т т /t/
У у /u/ Ф ф /f/ Х х /ch/ Ц ц /c/ Ч ч /č/
Ш ш /š/ Щ щ /šč/ ъ twjerdy pismik ы /y/ ь mjechki pismik
Э э /e/ Ю ю /ju/ Я я /ja/

Gramatika wobdźěłać

Rušćina ma šěsć padow a dwě čisle. Dual wjace nima. Při substantiwow, pronomenow a (zdźěla) ł-formow werbow ma tři genusy.

Měć wobdźěłać

Za serbski werb měć eksistuje wosebita forma, kotraž wobsahuje prepoziciju у, genitiwnu formu wobsedźerja a formy werba быть. Wobsydstwo normalnje steji w nominatiwje.

  • У меня – карандаш. abo У меня есть карандаш. "Mam wołojnik."
  • У меня был карандаш. "Měch wołojnik."
  • У меня будет карандаш. "Změju wołojnik."

Při negaciji steji město nominatiwa wobsydstwa genitiw.

  • У меня нет карандаша. "Nimam wołojnik." (Stara warianta bě: У меня - нема карандаша.)
  • У меня не было карандаша. "Njemějach wołojnik."
  • У меня не будет карандаша. "Njezměju wołojnik."

Wěcowniki wobdźěłać

Deklinacija substantiwow[1]:

  • I. typ — muskeho rodu: стол (stol) "blido", конь (koń) "kóń"; srjedźneho rodu (kóncowki a ): окно (okno) "wokno", поле (pole) "polo";
  • II. typ — žónskeho, muskeho a srjedźneho rodu (kóncowka -a): карта (karta) "karta", земля (zemlja) "zemja", сирота (sirota) "syrota";
  • III. typ — žónskeho rodu (kóncowka ): ночь (noč’) "nóc"; muskeho rodu: путь (put’) "puć"; ničejeho rodu (kóncowka -ja): имя (imja) "předmjeno".

Substantiwy (singular):

Pad I. typ deklinacije II. typ deklinacije III. typ deklinacije
Nominatiw стол конь окно́ по́ле ка́рта земля́ сирота́ степь путь и́мя
Genitiw стола́ коня́ окна́ по́ля ка́рты земли́ сироты́ степи́ пути́ и́мени
Datiw столу́ коню́ окну́ по́лю ка́рте земле́ сироте́ степи́ пути́ и́мени
Akuzatiw стол коня́ окно́ по́ле ка́рту зе́млю сироту́ степь путь и́мя
Instrumental столо́м конём окно́м по́лем ка́ртой, -ою землёй, -ёю сирото́й, -о́ю сте́пью путём и́менем
Lokatiw (о) столе́ (о) коне́ (об) окне́ (о) по́ле (о) ка́рте (о) земле́ (о) сироте́ (о) степи́ (о) пути́ (об) и́мени

Nóžki wobdźěłać

  1. Русская грамматика / Н. Ю. Шведова (главный редактор). — М.: «Наука», 1980. — Т. I.Фонетика. Фонология. Ударение. Интонация. Словообразование. Морфология. — C. 481—482. — 789 с.
 
Wikisłownik


Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije