Ukraina
Ukraina (ukrainsce Україна, starše serbske mjeno Wukrajina)[1][2] je wulki stat we wuchodnej Europje a jedna z republikow nastatych po rozpadźe Sowjetskeho zwjazka w lěće 1991. Wona je najwjetši kraj, kotryž leži dospołnje w Europje.
|
|
| zakładne daty: | |
| swójske mjeno | Україна (uk.) |
| stolica | Kijew |
| přestrjeń | 603.700 km² |
| wobydlerstwo | 42.854.106 (2015) |
| hustosć | 71 wob./km² |
| forma knježerstwa | republika |
| hłowa stata | prezident Petro Porošenko |
| šef knježerstwa | ministerski prezident Wolodymyr Hrojsman |
| měna | ukrainska hriwna |
| hamtska rěč | ukrainšćina |
| připóznate mjeńšinowe rěče | krimtataršćina, madźaršćina, rumunšćina, rušćina |
| hymna | Šće ne wmerla Ukrajini i slawa, i wolja |
| časowe pasmo | UTC +2 |
| njewotwisnosć | 24. awgusta 1991 wot Sowjetskeho zwjazka |
| Top Level Domain | .ua |
| telefon | +380 |
| awtowa značka | UA |
| Połoženje Ukrainy w Europje | |
 _in_Europe.svg) | |
Kraj mjezuje z Ruskej na wuchodźe, z Moldawskej a Rumunskej na juhozapadźe, na zapadźe z Madźarskej, Słowakskej a Pólskej a na sewjerje z Běłoruskej. Južnu hranicu twori Čorne morjo. Nimo ukrainšćiny so předewšěm na wuchodźe a juhu kraja wjele rusce rěči. Wuchod a juh stej tuž kulturno-politisce, na rozdźěl wot zapadneho krajneho dźěla, bóle na Rusku orientowanej.
Wot lěta 2014 wobhladuje Ruska połkupu Krim jako dźěl swojeho teritorija. Dźěle wuchodoukrainskeju oblasćow Donjeck a Luhansk su wot seperatistow wobsadźene, kiž chcedźa so zesamostatnić.
Wobsah
MjenoWobdźěłać
Prěnje historiske naspomnjenje mjena Ukraina je z lěta 1187. Wosebje w historiskich pólskich a ruskich žórłach 18. a 19. lětstotka bě pak husće tež mjeno wuchodneho dźěla Małorus[1] (малоросіяни) wužiwane, kotrež jewi so tež w serbskej literaturje do druheje swětoweje wójny.
RozrjadowanjeWobdźěłać
Ukraina wobsteji z 24 oblastow, awtonomneje republiki Krim a dweju městow ze specialnym statusom (Sewastopol a hłowne město Kijew). Najwjetše města su Kijew, Charkiw a Dnipro.
               |
ŽórłaWobdźěłać
- ↑ 1,0 1,1 Filip Rězak: Němsko-serbski wšowědny słownik hornjołužiskeje rěče. L. A. Donnerhak, Budyšin 1920 (digitalizat).
- ↑ Pomocny terminologiski słownik němsko-serbski, Berlin 1957
WotkazyWobdźěłać
Armenska | Azerbajdźan | Běłoruska | Kazachstan | Kirgiska | Moldawska | Ruska | Tadźikistan | Turkmenistan | Uzbekistan
Staty
• Albanska • Andorra • Awstriska • Belgiska • Běłoruska • Bołharska • Bosniska a Hercegowina • Čěska republika • Čorna Hora • Danska • Estiska • Finska • Francoska • Grjekska • Chorwatska • Irska • Islandska • Italska • Letiska • Liechtenstein • Litawska • Luxemburgska • Madźarska • Malta • Moldawska • Monaco • Němska • Nižozemska • Norwegska • Pólska • Portugalska • Republika Makedonska • Rumunska • Ruska1 • San Marino • Serbiska • Słowakska • Słowjenska • Španiska • Šwedska • Šwicarska • Turkowska1 • Ukraina • Vatikanske město • Zjednoćene kralestwo
Zwadne teritorije: Kosowo • Podnisterska
Druhe teritorije: Åland • Baskiska • Bretanja • Ferejske kupy • Friziska • Friulska • Gagauska • Galicija • Gibraltar • Guernsey • Jendźelska • Jersey • Katalanska • Korniska • Łužica • Man • Sewjerna Irska • Svalbard • Šotiska • Waliziska
1 Leži zdźěla w Aziji.