Ukrainšćina
Ukrainšćina (ukrainsce українська [мова], ukrajinska [mowa]) je wuchodosłowjanska rěč, přiwuzna rušćinje a běłorušćinje. Jako po ličbje rěčnikow třeća najwjetša słowjanska rěč rěči so wot 40 milionow ludźi hłownje na Ukrainje, hdźež je tež hamtska rěč. Nimo toho je ukrainšćina rozšěrjena tež w Pólskej, Słowakskej, Moldawskej a Podnjesterskej.
| kraje | Ukraina, Ruska, Kazachstan, Moldawska, USA, Kanada, Běłoruska, Słowakska, Brazilska, Argentinska, Kirgizistan, Letiska, Rumunska, Chorwatska, Uzbekistan | |
| rěčnicy | 39 milionow | |
| znamjenja a klasifikacija | ||
|---|---|---|
| klasifikacija | indoeuropske rěče
| |
| oficielny status | ||
| hamtska rěč | Ukraina | |
| rěčne kody | ||
| ISO 639-1: |
uk | |
| ISO 639-2: |
ukr | |
| ISO 639-3 (SIL): | ||
| karta | ||
| ||
| mapa ukrainšćiny | ||
| wikipedija | ||
Wona pisa so ze swójskej wariantu kyriliskeho alfabeta. Charakteristiski za ukrainšćinu je pismik Г, kotryž wurjekuje so – kaž w hornjoserbšćinje – jako h a nic jako g. Dalši charakteristikum ukrainšćiny je realizacija starosłowjanskeho jat jako i (na př. місяць, měsac). Nimo toho realizujetej so tež wokalaj e a o w zawrjenych złóžkach jako i (кішка, kóčka; Львів, Lwiw). Kaž serbšćina wužiwa ukrainšćina sydom padow.
Najwuznamniši ukrainski awtor bě Taras Šewčenko (1814–61), kotryž płaći jako narodny basnik Ukrainy.
Ukrainski alfabet
wobdźěłać| А а /a/ | Б б /b/ | В в /w/ | Г г /h/ | Ґ ґ /g/ |
| Д д /d/ | Е е /e/ | Є є /ě/ | Ж ж /ž/ | З з /z/ |
| И и /y/ | I i /i/ | Ї ї /ji/ | Й й /j/ | К к /k/ |
| Л л /ł/ | М м /m/ | Н н /n/ | О о /о/ | П п /p/ |
| Р р /r/ | С с /s/ | Т т /t/ | У у /u/ | Ф ф /f/ |
| Х х /ch/ | Ц ц /c/ | Ч ч /č/ | Ш ш /š/ | Щ щ /šč/ |
| Ю ю /ju/ | Я я /ja/ | Ь ь mjechki pismik |
Gramatika
wobdźěłaćUkrainšćina ma 7 padow, dwaj numerusaj a tři genusy.
| wuchodosłowjanske rěče: | běłorušćina - rušćina - rusinšćina - rutenšćina † - stara wuchodosłowjanšćina † - stara Nowgorodska narěč† - ukrainšćina - zapadopolešćina |
| zapadosłowjanske rěče: | čěšćina - lešon kenaan † - lachšćina - pólšćina - połobšćina † - pomoršćina (kašubšćina, słowinšćina †) - serbšćina (delnjoserbšćina - hornjoserbšćina - wuchodoserbske dialekty †) - słowakšćina - šlešćina |
| južnosłowjanske rěče: | bołharšćina (Banatska bołharšćina) - bosnišćina - chorwatšćina (Hrodowska chorwatšćina, molišćina) - čornohóršćina - makedonšćina - serbišćina - słowjenšćina (prekmuršćina, rezijanšćina) - starocyrkwinosłowjanska rěč † |
| konstruowane słowjanske rěče: | Glagolica - Lydnevi - Mezislovanska - Mjezysłowjanšćina - Proslava - Ruslavsk - Slovio |
| fiktiwne słowjanske rěče: | Mrezisk - Seversk - Sevorian - Skuodian - Slavisk - Slavëni - Vozgian - Wenedyk |
| druhe: | prasłowjanšćina † |
| † mortwe |