Wujezd

wjes w Budyskim wokrjesu, gmejnski dźěl Bukec
(ze strony „Wujezd (Bukecy)” sposrědkowane)

Wujezd (němsce Breitendorf)[2] je hornjołužiska wjes na wuchodźe Budyskeho wokrjesa a wot lěta 1994 gmejnski dźěl Bukec. Jedna so wo jenički gmejnski dźěl, kotryž do oficielneho serbskeho sydlenskeho ruma njesłuša. Ma 153 wobydlerjow.[3]

Wujezd
Breitendorf
Połoženje Wujezda na karće Hornjeje Łužicy
Połoženje Wujezda na karće Hornjeje Łužicy
DEC
gmejna: Bukecy
zagmejnowanje: 1994
wobydlerstwo: 153 (31. decembra 2022)[1]
přestrjeń: 3,93 km²
wysokosć: 252 metrow n.m.hł.
51.13916666666714.626666666667252
póstowe čisło: 02627
předwólba: 03585
wotwodźene
słowa:
wobydler/ka:
Wujězdźan/-ka
adjektiw:
Wujězdźanski
skłonowanje:
Wujezda, Wujezdej, Wujezd, Wujezdom, we Wujezdźe
Wujezd z Byčinom w pozadku
Wujezd z Byčinom w pozadku

Wujezd z Byčinom w pozadku

Geografija

wobdźěłać

Wjes leži we wuchodnym dźělu Hornjołužiskich honow w dolinje Kotołki mjez Byčinom (347 m) a Popicu (334 m). Nimo wsy wjedźe železniska čara Drježdźany–Zhorjelc ze zastanišćom we Wujezdźe. Na wuchodnej kromje wsy běži hranica mjez Budyskim a Zhorjelskim wokrjesom. Susodne wjeski su Čornjow na sewjeru, Špikały na sewjerowuchodźe, Walowy na wuchodźe, Njeznarowy a Stwěšin na juhu, Lejno na juhozapadźe a Kołwaz na sewjerozapadźe.

Přez Wujezd wjedźe wokrjesna dróha K7230 wot bliskeje zwjazkoweje dróhi B6 do Hrodźišća, wot kotrejež wotbočuje tu wokrjesna dróha K7207/K8607 do Ketlic.

Ležownostne mjena

wobdźěłać

Michał Rostok naliči 1887 slědowace serbske ležownostne mjena: Rakojdy, Sowiny, Bana (drje Bahna), Popica, Byčin, Jězor, Šibjeńca, Lěskowy, Pěstowy, W Šijach, W Haskach, Pěskowe jamy, Lišawa.[4]

 
Wujezd na starej karće (wokoło 1900)

Prěnje historiske naspomnjenje wjeski pod swojim serbskim mjenom jako Wgest pochadźa z lěta 1252. Němske mjeno wužiwaše so prěni raz w lěće 1390.

Ležownostne knjejstwo wukonješe w lěće 1777 Ketličanska fara. Tež cyrkwinsce słušeše přewažnje ewangelske wobydlerstwo do Ketličanskeje wosady.[5] Hač do lěta 1994 bě Wujezd samostatna, k Lubijskemu wokrjesej słušaca gmejna.

Wobydlerstwo

wobdźěłać

Po Mukowej statistice z lětow 1884/85 rěčachu tehdy 261 wot cyłkownje 281 Wujezdźanow serbsce (93 %).[6] Arnošt Černik zwěsći w lěće 1956 serbskorěčny podźěl wobydlerstwa wot jenož hišće 20 %.[7]

We Wujezdźe je zastanišćo železniskeje čary Drježdźany–Zhorjelc. Čara wjedźe hižo z lěta 1846 přez Wujezd. Wot lěta 1906 měješe Wujezd swójske dwórnišćo, kotrež so pak 1994 zaso wottorha.

Južnje Wujezda wjedźe zwjazkowa dróha 6 (BudyšinZhorjelc).

  1. staw: 31. decembra 2022; Podaća gmejnskeho zarjada Bukecy
  2. Walter Wenzel: Oberlausitzer Ortsnamenbuch. LND, Budyšin 2008.
  3. 31. decembra 2022; Podaća gmejnskeho zarjada Bukecy
  4. Michał Rostok: Ležownostne mjena. W: ČMS 40 (1887), str. 3–50, tu str. 7 (digitalizat).
  5. Wujezd w Digitalnym stawizniskim zapisu městnow Sakskeje (němsce)
  6. Ernst Tschernik: Die Entwicklung der sorbischen Bevölkerung. Akademie-Verlag, Berlin 1954. → wšě wjeski
  7. Ludwig Elle: Sprachenpolitik in der Lausitz. Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 1995, str. 244. [280 wobydlerjow, z nich 44 dorosćenych z aktiwnymi znajomosćemi serbšćiny, 3 z pasiwnymi, 9 serbskich dźěći a młodostnych, 224 bjez znajomosćow] → wšě wjeski
  Commons: Wujezd – Zběrka wobrazow, widejow a awdiodatajow
Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije