Nosaćicy
Nosaćicy (němsce Nostitz) su hornjołužiska wosadna wjes we wuchodźe sakskeho wokrjesa Budyšin a słušeja z lěta 1994 k městu Wóspork.
| |||||
město: | Wóspork | ||||
zagmejnowanje: | 1994 | ||||
wobydlerstwo: | 191 (31. decembra 2023)[1] | ||||
přestrjeń: | 2,6 km² | ||||
wysokosć: | 206–220 metrow n.m.hł. | ||||
51.16527777777814.676388888889206–220
| |||||
póstowe čisło: | 02627 | ||||
předwólba: | 035876 | ||||
wotwodźene słowa: |
| ||||
Nosačanski hród w lěće 1859 | |||||
wikidata: Nosaćicy (Q160158)
|
Leža w Hornjołužiskich honach mjez Wósporkom a Lubijom, juhowuchodnje Wósmužoweje hory. Susodne wjeski su Malećicy w sewjeru, Łuwoćicy we wuchodźe, Hłušina w juhowuchodźe, Chrapow w juhozapadźe a Žarki w sewjerozapadźe.
Stawizny
wobdźěłaćWjes naspomni so k prěnjemu razej w lěće 1280 jako knježe sydło Noztizc[2] a bě swójbne sydło wažneho łužiskeho zemjanskeho rodu. W lěće 1884 měješe wjes po Mukowej statistice 107 wobydlerjow, mjez nimi 70 Serbow (65 %).[3] Arnošt Černik zwěsći 1956 serbski podźěl wobydlerstwa wot jenož hišće 12,8 %.[4] Posledni serbski farar we wsy bě Korla Wyrgač, kiž tule wot 1913 do 1956 w Nosačanskej wosadźe skutkowaše.
W Nosaćicach namakaja so hišće někotre serbske slědy, tak znajmjeńša dwaj dwurěčnej narownej kamjenjej na kěrchowje a w cyrkwi samej dupa z lěta 1866 ze serbskim napismom, dwurěčny dawkowy kašćik „Missionstwu / Zur Mission“ při zadnjej stronje wołtarja a serbskej chorhoji w knježej loži, jedna z napismom „Česć budź Bohu we wysokosći“. Při něhdyšej šuli we wjesnym dźělu Trušecach je serbsce napisane „Paß moje Jehnjata“.
Do Nosačanskeje wosady słušeja wjeski Trušecy, Špikały, Chrapow a Jama.
Wosobiny
wobdźěłać- Křesćan Bohuchwał Šěrach (1709–1776) – farar a stronjan pietistow; 1737–1742 farar w Nosaćicach
- Jan Rychtar (1720–1802) – farar, wučer a pedagogiski prócowar; 1760–1802 Nosačanski farar
- Hadam Bohuchwał Šěrach (1724–1773) – farar, awtor a přirodospytnik z Nosaćic
- Ernst Bohachwał Rychtar (1767–1848) – farar, nabožinski prócowar; rodźeny w Nosaćicach
- Michał Domaška (1820–97) – wot 1849 do 1892 Nosačanski farar; pochowany w Ketlicach
- Jan Bartko (1821–1900) – wučer, spisowaćel a basnik; 1857–90 w Nosaćicach
- Franc Moric Domaška (1862–1931) – farar, składnostny spisowaćel; rodźeny w Nosaćicach
- Korla Wyrgač (1883–1956) – farar a redaktor; 1913–56 w Nosaćicach
Za dalšich fararjow hlej zapisk wo Nosačanskej cyrkwi.
Wobrazy
wobdźěłać-
Serbski napis při dupje w Nosačanskej cyrkwi
-
Powostanki stareho hrodu
-
Pomnik w tak mjenowanym "Monumentowym haju"
-
Serbski napis při starej šuli w Trušecach
Žórła
wobdźěłać- Marko Grojlich: Nosaćicy – na rańšej kromje Budyskeho wokrjesa. W: Mjez horami a holu. Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 1998, str. 33slsl.
- ↑ staw: 31. decembra 2023; Hamtske łopjeno města Wósporka 1/2024 (pdf)
- ↑ Nosaćicy w Digitalnym stawizniskim zapisu městnow Sakskeje (němsce)
- ↑ Ernst Tschernik: Die Entwicklung der sorbischen Bevölkerung. Akademie-Verlag, Berlin 1954, str. 106. → wšě wjeski
- ↑ Ludwig Elle: Sprachenpolitik in der Lausitz. Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 1995, str. 246. [452 wobydlerjow, z nich 30 dorosćenych z aktiwnymi znajomosćemi serbšćiny, 10 z pasiwnymi, 18 serbskich dźěći a młodostnych, 394 bjez znajomosćow] → wšě wjeski
Wotkazaj
wobdźěłać- Nosacicy (pól.) w Geografiskim Słowniku Pólskeho Kralowstwa a druhich słowjanskich krajow, tom VII (Netrebka — Perepiat) 1886