Krušwica

**Krušwica**
němsce	Krauschwitz i.d. O.L.
	Krušwica na karće Sakskeje
	Krušwica na karće Sakskeje
Wopon
	Wopon Krušwicy
	Wopon Krušwicy
Zakładne daty
stat	Němska
zwjazkowy kraj	Sakska
wokrjes	Zhorjelski
wysokosć	119 metrow n.m.hł.
přestrjeń	106,83 km²
wobydlerstwo	3.328 (31. dec 2023)
hustosć zasydlenja	31 wob. na km²
póstowe čisło	02957
předwólba	(+49) 035771
awtowa značka	GR, LÖB, NOL, NY, WSW, ZI
Politika a zarjadnistwo
adresa	Geschwister-Scholl-Straße 100; 02957 Krauschwitz
webstrona	krauschwitz.de
Połoženje Krušwicy w Sakskej
	Karta
	wikidata: Krušwica (Q502675)

Krušwica (němsce Krauschwitz, hamtsce Krauschwitz i.d. O.L.) je hornjołužiska gmejna na sewjeru Zhorjelskeho wokrjesa při Łužiskej Nysy. Leži južnje Mužakowa we wysokosći wot 119 m nad mórskej hładźinu a ma něhdźe 3.600 wobydlerjow.

51.51666666666714.7

Koordinaty: 51° 31′ S, 14° 42′ W

Gmejna słuša oficielnje do serbskeho sydlenskeho ruma.

Geografija

Łužiska Nysa blisko Krušwicy

Susodne gmejny su Rózbork a Rěčicy na juhu, Wuskidź a Běła Woda na zapadźe kaž tež Mužakow na sewjeru. Wuchodnu hranicu gmejnu twori Nysa, kotraž předstaji zdobom statna hranica mjez Němskej a Pólskej.

Južna połojca gmejnskeho teritorija słuša k wojerskemu zwučowanišću „Hornja Łužica“ a je tuž zawrjene pasmo. Dwaj mostaj zwjazujetej Krušwicu z Pólskej, a to mjez Krušwicu a Wjesku (Łęknicu) na sewjeru a mjez Podroždźom a Přibuzom (Przewózom) na juhu.

Stawizny

Wjes so k prěnjemu razej w lěće 1374 jako Kruzhewicz naspomni^[2] a słušeše w zašłosći zwjetša do Mužakowskeho stawoweho knjejstwa. W lěće 1938 zagmejnowaše so sydlišćo Kij a 1994 zjednoćichu so gmejny Krušwica, Pěchč, Přibuzk, Skarbišecy a Zagor k nowej jednotnej gmejnje Krušwicy.

Rěč

Po Mukowej statistice z lětow 1884/85 rěčachu tehdy hišće 222 wot cyłkownje 258 Krušwičanow serbsce (86 %).^[3] Arnošt Černik zwěsći w lěće 1956 jenož hišće snadny serbskorěčny podźěl wobydlerstwa wot 3,7 %.^[4]

Gmejnske dźěle

Do Krušwiskeje gmejny słušeja slědowace wsy:

	wob.	přer. staroba	♀/♂^a	kwocient młodych^b	kwocient starych^c	wosoby/ domjacnosć
Krušwica	2299	46,9	94	24	39	2,2
Pěchč (Pechern)	217	45,4	105	26	35	2,3
Podroždź (Podrosche)	49	51,3	104	13	50	1,8
Přibuzk (Klein Priebus)	117	58,7	75	14	95	2,0
Skarbišecy (Skerbersdorf)	233	49,2	110	12	32	2,2
Wjertko (Werdeck)	28	38,7	75	39	17	2,8
Zagor (Sagar)	686	47,4	107	22	38	2,3
gmejna	3629	47,4	97	22	40	2,2
podaća po cencusu 2011; staw: 9.5.2011^[5] a: ličba mužow na 100 žonow b: poměr ličby wosobow pod 18 lětami k 100 wosobam mjez 18 a 65 c: poměr ličby wosobow nad 65 lětami k 100 wosobam mjez 18 a 65

Politika

Gmejna słuša k sakskemu wólbnemu wokrjesej 57 (Zhorjelc 1) a k zwjazkowemu wólbnemu wokrjesej 157 (Zhorjelc).

Žórła

↑ Aktualne ličby wobydlerstwa po gmejnach 2023; Statistiski krajny zarjad Sakskeje
↑ Krušwica w Digitalnym stawizniskim zapisu městnow Sakskeje (němsce)
↑ Ernst Tschernik: Die Entwicklung der sorbischen Bevölkerung. Akademie-Verlag, Berlin 1954. → wšě wjeski
↑ Ludwig Elle: Sprachenpolitik in der Lausitz. Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 1995, str. 255. [3246 wobydlerjow, z nich 49 dorosćenych z aktiwnymi znajomosćemi serbšćiny, 70 z pasiwnymi, 0 serbskich dźěći a młodostnych, 3127 bjez znajomosćow] → wšě wjeski
↑ Statistiski krajny zarjad Sakskeje: gmejna Krušwica (němsce)

Wotkaz

Commons: Krušwica – Zběrka wobrazow, widejow a awdiodatajow

Města a gmejny w Zhorjelskim wokrjesu

[Metadaty_wobydlerstwo_DE-SN-1] Aktualne ličby wobydlerstwa po gmejnach 2023; Statistiski krajny zarjad Sakskeje

[2] Krušwica w Digitalnym stawizniskim zapisu městnow Sakskeje (němsce)

[3] Ernst Tschernik: Die Entwicklung der sorbischen Bevölkerung. Akademie-Verlag, Berlin 1954. → wšě wjeski

[4] Ludwig Elle: Sprachenpolitik in der Lausitz. Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 1995, str. 255. [3246 wobydlerjow, z nich 49 dorosćenych z aktiwnymi znajomosćemi serbšćiny, 70 z pasiwnymi, 0 serbskich dźěći a młodostnych, 3127 bjez znajomosćow] → wšě wjeski

[5] Statistiski krajny zarjad Sakskeje: gmejna Krušwica (němsce)

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]