Jenkecy (Kubšicy)

wjes w Hornjej Łužicy

Jenkecy (prjedy tež Jeńkecy;[2] němsce Jenkwitz) su wjes z 345 wobydlerjemi[3] we wuchodźe hornjołužiskeho wokrjesa Budyšin. Druhi najwjetši gmejnski dźěl Kubšiskeje gmejnje leži mjez 190 a 200 m nad mórskej hładźinu při zwjazkowej dróze 6 w hornjołužiskich honach hnydom wuchodnje Budyšina.

Jenkecy
Jenkwitz
Połoženje Jenkec na karće Hornjeje Łužicy
Połoženje Jenkec na karće Hornjeje Łužicy
DEC
gmejna: Kubšicy
zagmejnowanje: 1994
wobydlerstwo: 345 (31. decembra 2021)[1]
přestrjeń: 2,54 km²
wysokosć: 190–200 metrow n.m.hł.
51.17166666666714.487777777778190–200
póstowe čisło: 02627
předwólba: 03591
wotwodźene
słowa:
wobydler/ka:
Jenkečan/-ka
adjektiw:
Jenkečanski
skłonowanje:
Jenkec, Jenkecam, Jenkecy, Jenkecami, w Jenkecach
Pomnik na Monarchowej hórce pola Jenkec
Pomnik na Monarchowej hórce pola Jenkec

Pomnik na Monarchowej hórce pola Jenkec

Geografija

wobdźěłać

Přez Jenkecy ćeče Wuježčanska woda, přitok Albrechtowki. Susodne wjeski su Cyžecy na sewjeru, Bošecy na sewjerowuchodźe, Kubšicy na wuchodźe, Rabocy na juhozapadźe a Wuricy (dźěl Budyšina) na zapadźe.

Ležownostne mjena

wobdźěłać

Michał Rostok naliči 1887 slědowace serbske ležownostne mjena: Křižeńcy, Kobučki (drje: Kłobučki), Na Sekerach, W Lipinach, Kokulic kerki, W hajach, We wulkich polach, We hłubinach, W brozy, Supč, W cyrkelach, Na pěskach, Na šancy, W hórkach, W murjach, W poplach, W Młynkec dołach, Wokobnišća, W starej drózy, W dubach, W kutach, Pola třoch mostow, Na wisatym, W jabłončcy, Pola ćernikow, Na Miklec, Na dźěłošćach, Weksel łucy, Na Pjekarju, W zahrodkach, Na wjele horach, Pěskowe jamy.[4]

Prěnje historiske naspomnjenje jako Jankewicz abo Jenkewicz je z lěta 1360[5].

W lěće 1813 wužiwaše so tak mjenowana Monarchowa hórka (215 m) blisko Jenkec wot pruskich a ruskich zwjazkarjow jako wobkedźbowarnja w běhu Bitwy pola Budyšina. Na hórce nadeńdźe so dźensa pomnik za bitwu kaž tež za w Prěnjej swětowej wójnje padłych Jenkečanow.

Jenkecy běchu hač do lěta 1994 samostatna gmejna z wjesnymi dźělemi Wuricami, Rabocami, Torońcu, Zrěšinom, Hruboćicami, Bošecami, Cyžecami a Nadźanecami.

Wobydlerstwo

wobdźěłać

W lěće 1884 měješe wjes po Mukowej statistice 251 wobydlerjow, z nich 243 Serbow.[6] W lěće 1956 zwěsći Arnošt Černik serbski podźěl wot jenož hišće 23,7 %.[7]

 
Powětrowy wobraz Jenkec a Cyžec (nalěwo) z juhozapada (2019)
  1. staw: 31. decembra 2021; Podaća gmejnskeho zarjada Kubšicy
  2. Křesćan Bohuwěr Pful: Łužiski serbski słownik. Maćica Serbska, Budyšin 1866, str. 236 (online).
  3. staw: 31. decembra 2021; Podaća gmejnskeho zarjada Kubšicy
  4. Michał Rostok: Ležownostne mjena. W: ČMS 40 (1887), str. 3–50, tu str. 16 (digitalizat).
  5. Jenkecy w Digitalnym stawizniskim zapisu městnow Sakskeje (němsce)
  6. Ernst Tschernik: Die Entwicklung der sorbischen Bevölkerung. Akademie-Verlag, Berlin 1954, str. 54. → wšě wjeski
  7. Ludwig Elle: Sprachenpolitik in der Lausitz. Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 1995, str. 245. [973 wobydlerjow, z nich 189 dorosćenych z aktiwnymi znajomosćemi serbšćiny, 2 z pasiwnymi, 40 serbskich dźěći a młodostnych, 742 bjez znajomosćow] → wšě wjeski
  Commons: Jenkecy – Zběrka wobrazow, widejow a awdiodatajow
Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije