Njechań
Njechań[2] (němsce Nechen) je hornjołužiska wjeska, kotraž słuša wot lěta 1994 k Lubijej. Leži tři kilometry sewjerozapadnje stareho města a 288 m nad mórskej hładźinu při zwjazkowej dróze 6.
| |||||
| město: | Lubij | ||||
| zagmejnowanje: | 1939 (do Njeznarow) | ||||
| wobydlerstwo: | 27 (31. decembra 2023)[1] | ||||
| wysokosć: | 288 metrow n.m.hł. | ||||
51.11694444444414.6425288
| |||||
| póstowe čisło: | 02708 | ||||
| předwólba: | 03585 | ||||
| wotwodźene słowa: |
| ||||
 Njechań na hamtskej karće wokoło 1930 | |||||
wikidata: Njechań (Q160457)
| |||||
Geografija wobdźěłać
Wjes nadeńdźe so při žórlicy Kotołki juhozapadnje 320 m wysokeje Wowčeje hory we wuchodnym dźělu Hornjołužiskich honow. Přez wjes wjedźe Budysko-Lubijska šoseja (B6), sewjernje běži železniska čara Drježdźany–Zhorjelc a na wuchodźe wutwarjena B 178 (Wóspork–Žitawa).
Susodne sydlišća su Młynčki při železnicy na sewjeru Njechanja, Luchow za B 178 na sewjerowuchodźe, město Lubij na juhowuchodźe, Dažin na juhozapadźe a Njeznarowy na sewjerozapadźe.
Stawizny wobdźěłać
Kulowc Njechań naspomni so prěni raz pisomnje w lěće 1306 jako Neechan, hdyž bu wot Braniborskich markhrabjow stajeny pod sudnisku móc Lubija. Najebać bliskosće k Lubijej kupi pozdźišo Budyska měšćanska rada wjes a měješe ju tež we 18. lětstotku hišće w swojim wobsydstwje.[3]
Hač do lěta 1939 běše Njechań samostatna wjesna gmejna a bu potom zagmejnowany do susodnych Njeznarow. Wot 1. januara 1994 słušatej wobě wsy k městu Lubijej.
Wobydlerstwo wobdźěłać
Po statistice Arnošta Muki měješe Njechań w lěće 1884 93 wobydlerjow, mjez nimi 83 Serbow (89 %) a 10 Němcow.[4] Wjeska ležeše tehdy při juhowuchodnej kromje serbskeho rěčneho teritorija. Tule rěčeše so Lubijska narěč hornjoserbšćiny, kotraž je mjeztym wotemrěta. Rěčna změna k němčinje sta so w Njechanju w prěnjej połojcy 20. lětstotka a bu po Druhej swětowej wójnje hižo wotzamknjena, tak zo so we wjesce dźensa hižo njeserbuje. Ewangelscy Njechanjenjo přisłušeja ze starodawna Ketličanskej wosadźe.
Wosobiny wobdźěłać
- Jan Bohuwěr Mučink (1821–1904) – serbski spisowaćel, wučer a domiznowědnik; rodźeny w Njechanju
Žórła wobdźěłać
- ↑ staw: 31. decembra 2023; Podaća Lubijskeho stawnistwa
- ↑ Jurij Kral: Serbsko-němski słownik hornjołužiskeje rěče. Maćica Serbska, Budyšin 1927.
- ↑ Njechań w Digitalnym stawizniskim zapisu městnow Sakskeje (němsce)
- ↑ Ernst Tschernik: Die Entwicklung der sorbischen Bevölkerung. Akademie-Verlag, Berlin 1954, str. 105. → wšě wjeski
Literatura wobdźěłać
- Theodor Schütze: Zwischen Strohmberg, Czorneboh und Kottmar (= Werte unserer Heimat. Zwjazk 24). 1. nakład. Akademie Verlag, Berlin 1974, str. 94.
Wotkaz wobdźěłać
Commons: Njechań – Zběrka wobrazow, widejow a awdiodatajow
Bělecy (Bellwitz) | Dažin (Großdehsa) | Dołhaćicy (Dolgowitz) | Habrachćicy (Ebersdorf) | Hłušina (Glossen) | Chrapow (Krappe) | Karlowa Studnja (Karlsbrunn) | Ketlicy (Kittlitz) | Korecy (Georgewitz) | Łuwoćicy (Lautitz) | Luchow (Laucha) | Małe Radměrcy (Kleinradmeritz) | Mučnica (Mauschwitz) | Njechań (Nechen) | Njeznarowy (Eiserode) | Róžany (Rosenhain) | Serbske Kundraćicy (Wendisch-Cunnersdorf) | Serbske Pawlecy (Wendisch-Paulsdorf | Stara Chójnica (Altcunnewitz) | Stwěšin (Peschen) | Walowy (Wohla) | Wolešnica (Oelsa) | Wopaleń (Oppeln) | Wujer (Unwürde)