Cyrkej Jězusoweje wutroby

Cyrkej Jězusoweje wutroby je serbsko-katolska wosadna cyrkej w Baćonju, kotraž słuša do Drježdźansko-Mišnjanskeho biskopstwa. Wona steji wosrjedź małeje wjeski při hłownym puću, něhdyšeje wikowanskeje dróhi Via regia, a je najmłódša katolska wosadna cyrkej w Serbach.

Tuchwilny farar Baćońskeje wosady je Gerat Wornar (wot 1978).

Twarske stawizny

Narowny pomnik Jakuba Buka při zadnjej stronje cyrkwje

Baćońska wosadna cyrkej Jězusoweje wutroby natwari so w lětach 1882–87 po tym, zo bě so Towarstwo Cyrila a Metoda pod Michałom Hórnikom w lěće 1869 za nowotwar serbskeje cyrkwje rozsudźiło. Dokelž njesmědźachu po rozsudźe biskopstwa kolektu za nazběranje trěbnych pjenjez wužiwać, organizowachu wulku darjensku akciju w Serbach. Dnja 2. meje 1878 schwalichu Łužiske stawy wotmysleny twar cyrkwje a na to da sakski kral twarsku dowolnosć.

Cyrkej nasta na najwyšim dypku wjeski wot Drježdźanskeho architekta Gustav Hermann Knothe-Seeck planowana, do juha wusměrjena nowogotiska pseudobazilika z 49 metrow wysokej wěžu, kiž je hižo wotdaloka widźeć. Wona bu dnja 8. nowembra 1885 wot seniora Budyskeho tachantstwa, Jakuba Kućanka, poswjećena. Konsekracija cyrkwje sta so po nutřkownym dowuhotowanju a natwarje hłowneho wołtarja w lěće 1888, njedźelu po swjedźenju Najswjećišeje wutroby Jězusoweje, dnja 19. junija 1888. Hakle wot 3. januara 1893 měješe Baćońska cyrkej z Jurjom Libšom prěnjeho stajneho prědarja na městnje, kotryž smědźeše so wot lěta 1902 farar mjenować. Jutry 1892 wotmě so prěni Baćoński křižerski procesion do Radworja.

W pobóčnymaj cyrkwinskimaj łódźomaj namakaja so Marijiny wołtar, dalši wołtar ze słowjanskimaj swjatymaj Cyrilom a Metodom a pěskowcowa postawa swjateho Bena. Wot prěnjotnych Baćońskich zwonow z lěta 1885 (swj. Michał, swj. Józef, swj. Jurij, swj. Beno) wosta jeničce najmjeńši, swj. Beno, w cyrkwi Jězusoweje wutroby. Wone pochadźachu z dźěłarnički zwonolijerja Bjedricha Gruhla w Małym Wjelkowje.

Hač do lěta 1911 bě Baćońska cyrkej filiala Chróšćanskeje wosady a je wot toho časa samostatna wosadna cyrkej.

W poslednich wójnskich dnjach apryla 1945 so wona wobškodźi. 1967 a 1983 so wotnutřka přetwori a w lětach 1986–89 tež wotwonka wobšěrnje zrestawrowa.

Zady cyrkwje rozpřestrěwa so Baćoński kěrchow, hdźež nadeńdu so mjez druhim rowy fararjow Jakuba Buka (1825–1895), Jurja Libša (1857–1927) a Bena Špitanka (1910–1996).

Bože słužby

Kemše swjeća so póndźelu, wutoru a pjatk rano w 7 hodź. kaž tež štwórtk wječor w 19:30 hodź. w serbskej rěči a njedźelu najprjedy rano w sedmich němsce a w dźewjećich serbsce.

Wosada

K Baćońskej wosadźe słušeja nimo Baćonja samoho tež katolscy wobydlerjo přewažnje katolskich wsow Čornecy, Haslow a Pozdecy kaž tež katolikojo z wokolnych přewažnje ewangelskich wsow. Cyłkownje přisłušeja wosadźe 522 katolikow (2018), z kotrychž wopytachu w samsnym lěće 288 kemše (55 %).^[1]

Katolska kapałka w Smochćicach je Baćońska filiala.

Fararjo

doba	mjeno	ródna wjes	žiwjenske daty
1902–1910	Jurij Libš	Miłoćicy	1857–1927
1910–1940	Jurij Delan	Časecy	1878–1952
1940–1945	P. Wolfgang Jahn	ze Šleskeje
1945–1961	Michał Kětan	Słona Boršć	1892–1965
1961–1978	Beno Špitank	Zejicy	1910–1996
1978–	Gerat Wornar	Stara Cyhelnica	* 1942