Časecy
Časecy (němsce Tschaschwitz) su mała hornjołužiska wjeska w gmejnje Pančicy-Kukow w Budyskim wokrjesu. Wona je w formje kulowca natwarjena.
| ||
| gmejna: | Pančicy-Kukow | |
| zagmejnowanje: | 1957 (do Lejna) | |
| wobydlerstwo: | 26 (31. decembra 2022)[1] | |
| přestrjeń: | 1,17 km² | |
| wysokosć: | 202 metraj n.m.hł. | |
51.21388888888914.259444444444202
| ||
| póstowe čisło: | 01920 | |
| předwólba: | 035796 | |
| stronka w syći: | tschaschwitz.de | |
 Powětrowy wobraz wjeski | ||
wikidata: Časecy (Q10787818)
| ||
Leža južnje Kamjenskeje dróhi nad dolinu Satkule. Susodne wjeski su Lejno na sewjerowuchodźe, Wučkecy na juhowuchodźe, Njeradecy a Mały Wosyk na juhozapadźe kaž tež Zejicy na sewjerozapadźe.
Naspomnjenja
wobdźěłać- 1264 Scha[s]tiz
- 1291 Schazticz
- 1374, 1382 Czasticz, Czhasticz
- 1559 Tschaschwitz
- 1580 Tscha§sitz, Zschaschitz
- 1703 Tzazwitz
- 1791 Tschastwiz, oder Tschachwiz, Zschachwitz
- 1834 Tschaschwitz (Zschaschwitz)
- 1840 Zaschwitz (HOV)
- 1848 Tźaseczé
- 1875 Tschaschwitz
Serbske mjeno
wobdźěłaćMjeno Časecy wotwodźuje so po wšěm zdaću wot mjenow Častisław, Časłav abo tež Čadosław. Słowo čado steji w starohornjoserbskej rěči za dźensniše słowo dźěćo (starosłowjansce čedo, starodelnoserbsce čědo). Mjeno Čadosław ma potajkim sćěhowacy woznam: "..., kiž přez swoje dźěći sebi sławu dobywa, na sławje přiběra".
Wobydlerstwo
wobdźěłać
Po Mukowej Statistice Łužiskich Serbow mějachu Časecy w lěće 1884/85 cyłkownje 57 wobydlerjow, z kotrychž běchu 55 Serbja a jenož dwaj Němcaj.[2] Arnošt Černik zwěsći w lěće 1954 serbskorěčny podźěl wobydlerstwa wot hišće 54,9 %.[3]
- 1580 : 6 burja, 5 chěžkarjo
- 1777 : 5 burja, 4 chěžkarjo
- 1834: 72
- 1871: 64
- 1890: 56
- 1910: 48
- 1925: 37
- 1933: 35
- 1939: 48
- 1946: 70
- 1950: 72
- 1981: 41
- 1995: 22
- 1997: 22
- 2004: 23
- 2011: 23
Přisłušnosć
wobdźěłać
- Gmejna: Hač do 1956 běchu Časecy samostatna gmejnska wjeska. Z lěta 1957 přisłuša wjeska ke gmejnje Lejno a w lěće 1974 so Časecy do Pančicy-Kukowskeje gmejny zapřijachu.
- Wokrjes: 1777 Budyski wokrjes, 1843 Krajny sudnistwowy wobwod Budyšin, 1856 Sudnistwowy zarjad Kamjenc, 1875 Zarjadowe stotnistwo Kamjenc, 1952 Krajny wokrjes Kamjenc, 1994 Krajny wokrjes Kamjenc, 2008 Krajny wokrjes Budyšin
- Wosada: Z kónca 16. lětstotka su romsko-katolscy wěriwi ke Chróšćanskej wosadźe přisłušni. Ewangelscy wěriwi słušeja z lěta 1559 (tež 1580) do Hodźijskeje a z lěta 1875 do Wujezdźanskej wosady.
Znate wosobiny
wobdźěłać- Jakub Cyž (1775–1837) farar a awtobiograf
- Jurij Delan (1878–1952) farar, kulturny historikar a Domowinski prócowar
- Jan Cyž (*1955) serbski hudźbnik z Časec
Literatura
wobdźěłać- Ernst Eichler: Abhandlungen und Beiträge zur sorbischen Namenskunde. (1881–1929)
- Jan Meschgang: Die Ortsnamen der Oberlausitz. LND, Budyšin 1973, str. 149.
- Ernst Mucke / Arnošt Muka, Reprint wudaty wot Ernst Eichler, 1984, str. 8
- Lubina Šěrakec: Časecy – pohlad do zašłosće, přitomnosće a nadźije. W Rozhledźe 6/1993 [lětnik 43], str. 206–208
- Historisches Ortsverzeichnis von Sachsen, 4. Teil Oberlausitz, 1957
- Klóšter Marijina hwězda a Pančicy-Kukow, 1998
- Westliche Oberlausitz zwischen Kamenz und Königswartha (= Werte unserer Heimat. Zwjazk 51). 1. nakład. Akademie Verlag, Berlin 1990, ISBN 3-05-000708-7, str. 204sl.
- Časecy w Digitalnym stawizniskim zapisu městnow Sakskeje (němsce)
Nóžki
wobdźěłać- ↑ staw: 31. decembra 2022; am-klosterwasser.de
- ↑ Ernst Tschernik: Die Entwicklung der sorbischen Bevölkerung. Akademie-Verlag, Berlin 1954. → wšě wjeski
- ↑ Ludwig Elle: Sprachenpolitik in der Lausitz. Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 1995, str. 252. [71 wobydlerjow, z nich 30 dorosćenych z aktiwnymi znajomosćemi serbšćiny, 1 z pasiwnymi, 8 serbskich dźěći a młodostnych, 32 bjez znajomosćow] → wšě wjeski
Wotkaz
wobdźěłać
Commons: Časecy – Zběrka wobrazow, widejow a awdiodatajow
Časecy | Hłupońca | Jawora | Kanecy | Kašecy | Lejno | Nowe Městačko | Stara Cyhelnica | Swinjarnja | Wotrow | Zejicy | Žuricy