Křižna cyrkej (Radwor)
Křižna cyrkej (poprawom Cyrkej swjateho křiža) je najstarša wot třoch katolskich cyrkwjow w Radworju, słuži pak dźensa jenož hišće jako kěrchowska kapałka. Wona steji we wuchodźe wsy při rozpuću dróhow do Kamjeneje a Lutobča.
Stawizny
wobdźěłaćBoži dom natwari so w lěće 1397 jako prosta žurlowa cyrkej po iniciatiwje Budyskeho radneho knjeza Sigmunda Běra, kotryž spožči Radworskemu fararjej na wšě časy patronat noweje cyrkwje a sudnisku móc w susodnej Kamjeneji. Tehdy steješe drje hižo drjewjana cyrkwička na městnje Stareje wosadneje cyrkwje, kotraž bu pak w 15. lětstotku wottorhnjena a přez kamjentny nowotwar narunana, tak zo je Křižna cyrkej dźensa najstarši zdźeržany cyrkwinski twar we wsy, hačrunjež so w lětomaj 1887/88 dospołnje renowěrowaše a přetwari.
Do reformacije bě Křižna cyrkej prawdźepodobnje z putniskej hnadowej cyrkwju, štož so pak pozdźišo ze strony ewangelskich Radworskich knjezow zakaza. Wot lěta 1583 namaka so při cyrkwi hłowne pohrjebnišćo za wšitkich Radworskich wosadnych, kotrež bě do toho při Starej wosadnej cyrkwi wosrjedź wsy, hdźež wšak bě posledni pohrjeb hakle w lěće 1883.
W zapadźe cyrkwje namaka so drjewjana empora; we wuchodźe 3/8-wołtarnišćo. Na sedłowej třěše sedźi wěžička. Při južnej fasadźe cyrkwje namakaja so rowy Radworskich fararjow Jurja Krala, Józefa Nowaka a Jurja Herrmanna kaž tež wučerja Jana Andrickeho a wopomnjenska tafla k česći Alojsa Andrickeho, kotraž bu hižo w lěće 1946 po iniciatiwje serbskich studentow připrawjena. Na kěrchowje bu tež wučerka-spisowaćelka Marja Kubašec pohrjebana.
Žórła
wobdźěłać- Cornelius Gurlitt: Radibor. W: Beschreibende Darstellung der älteren Bau- und Kunstdenkmäler des Königreichs Sachsen. 32. Zwjazk: Amtshauptmannschaft Bautzen (II. Teil). C. C. Meinhold, Dresden 1908, str. 249.
- Hańža Winarjec-Orsesowa: Wobraz Radworja něhdy a dźens. W Rozhledźe 2/1993 [43], str. 45–49
Wotkaz
wobdźěłać
Commons: Křižna cyrkej w Radworju – Zběrka wobrazow, widejow a awdiodatajow