Serbske Pazlicy

wjes w Budyskim wokrjesu, gmejnski dźěl Njebjelčic

Serbske Pazlicy (němsce Wendischbaselitz, 1937–46 Kleinbaselitz) su wjes, kotraž ke gmejnje Njebjelčicy słuša. Serbske Pazlicy leža kilometer wuchodnje Njebjelčic w Hornjej Łužicy a maja 272 wobydlerjow, tuž su druhi najwjetši dźěl gmejny.

Serbske Pazlicy
Wendischbaselitz
Serbske Pazlicy na karće Hornjeje Łužicy
Serbske Pazlicy na karće Hornjeje Łužicy
DEC
gmejna: Njebjelčicy
zagmejnowanje: 1974
wobydlerstwo: 272 (31. decembra 2023)[1]
wysokosć: 190 metrow n.m.hł.
51.26527777777814.177222222222190
póstowe čisło: 01920
předwólba: 03578
Njebjelčanska dróha w Serbskich Pazlicach
Njebjelčanska dróha w Serbskich Pazlicach

Njebjelčanska dróha w Serbskich Pazlicach

Geografija

wobdźěłać
 
Powětrowy wobraz Serbskich Pazlic (2017)
 
Křižerjo w Serbskich Pazlicach (2004)

Wjes leži něhdźe pjeć kilometrow wuchodnje Kamjenca při dróze wot Njebjelčic do Chrósćic, wotpowědowacej staremu wikowanskemu pućej Via regia. Wjesne hona maja přestrjeń wot 3,86 km² a wobsteja zwjetša z polow. Na 196 metrow wysokim kopcu z mjenom Spalena hórka při sewjerozapadnej kromje wsy namakachu palne rownišća Billendorfskeje kultury. Na samsnym městnje wudobywachu z małeje skały granodiorit.

Susodne wsy su Pěskecy w sewjeru, Smječkecy (gmejna Worklecy) a Wěteńca w juhowuchodźe a Njebjelčicy w zapadźe.

Prěnje historiske naspomnjenje pućowca sta so w lěće 1374/82 jako Pazelicz Slavicum („słowjanske Pazlicy“). Přimjeno słužeše rozeznawanju wot njedaloko ležacych Němskich Pazlic. Wjacore wulke wrotowe wobłuki wobknježa napohlad wsy, tak na přikład při statokomaj na Njebjelčanskej čo. 9 a čo. 30.

Hač do 19. lětstotka běchu Serbske Pazlicy mjez dwěmaj ležownostnymaj knjejstwomaj rozdźělene. Mjeztym zo słušeše połojca k wobsydstwu Worklečanskeho ryćerkubła, steješe tamna połojca pod knjejstwom klóštra Marijina hwězda. Dawki płaćeše pak cyła wjes jenož klóštrej.

Wobydlerstwo

wobdźěłać
Podaća po cencusu 2011; staw: 9.5.2011[2] Serbske
Pazlicy
gmejna
ličba wobydlerjow 281 1196
ličba domjacnosćow 89 411
wosoby na domjacnosć 3,2 2,9
swójby 87 366
bydlenske twarjenja 79 336
bydlenska přestrjeń na wosobu (m²) 35,8 36,6
přerězna staroba w lětach 41,3 41,6
kwocient młodostnycha 35 28
kwocient starychb 30 26
podźěl prózdne stejacych bydlenjow 7,2 % 3,8 %
a: poměr ličby wosobow pod 18 lětami k 100 wosobam mjez 18 a 65
b: poměr ličby wosobow nad 65 lětami k 100 wosobam mjez 18 a 65

Po Mukowej statistice mějachu Serbske Pazlicy we 1880tych lětach 179 wobydlerjow, mjez nimi 174 Serbow (97 %) a jenož pjećo Němcy.[3] Arnošt Černik zwěsći 1956 serbskorěčny podźěl gmejnskeho wobydlerstwa wot 88,6 %.[4]

W lěće 1925 bě mjez 244 wobydlerjemi 229 katolskich (93,8 %). Katolscy wěriwi słušeja ze starodawna k Njebjelčanskej, ewangelscy wot lěta 1902 k Smječkečanskej wosadźe.

  • Westliche Oberlausitz zwischen Kamenz und Königswartha (= Werte unserer Heimat. Zwjazk 51). 1. nakład. Akademie Verlag, Berlin 1990, ISBN 3-05-000708-7, str. 132.
  • Serbske Pazlicy w Digitalnym stawizniskim zapisu městnow Sakskeje (němsce)
  1. staw: 31. decembra 2023; am-klosterwasser.de
  2. Statistiski krajny zarjad Sakskeje: gmejna Njebjelčicy (němsce)
  3. Ernst Tschernik: Die Entwicklung der sorbischen Bevölkerung. Akademie-Verlag, Berlin 1954, str. 101. → wšě wjeski
  4. Ludwig Elle: Sprachenpolitik in der Lausitz. Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 1995, str. 252. [254 wobydlerjow, z nich 170 dorosćenych z aktiwnymi znajomosćemi serbšćiny, 0 z pasiwnymi, 55 serbskich dźěći a młodostnych, 29 bjez znajomosćow] → wšě wjeski
  Commons: Serbske Pazlicy – Zběrka wobrazow, widejow a awdiodatajow
Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije