Psowje

wjes w Budyskim wokrjesu, gmejnski dźěl Rakec

Psowje (němsce Oppitz) su wjes ze 185 wobydlerjemi[2] w hornjołužiskim wokrjesu Budyšin. Słušeja ke gmejnje Rakecy a leža 138 m nad mórskej hładźinu pod Kaponicu. Hač do lěta 1994 běchu samostatna gmejna ze zapadnje ležacym wjesnym dźělom Njeradk (Neuoppitz).

Psowje
Oppitz
gmejna: Rakecy
zagmejnowanje: 1994
wobydlerstwo: 185 (31. decembra 2016)[1]
wysokosć: 138 metrow n.m.hł.
51.30388888888914.4175138
póstowe čisło: 02699
předwólba: 035931
wotwodźene
słowa:
wobydler/ka:
Psowjan/ka
adjektiw:
Psowjanski
skłonowanje:
Psowjow, Psowjam, Psowje, Psowjami, w Psowjach
Stary Psowjanski hosćenc, w kotrymž so Handrij Zejler a Korla Awgust Kocor w lěće 1844 k prěnjemu razej zetkaštaj.

Stary Psowjanski hosćenc, w kotrymž so Handrij Zejler a Korla Awgust Kocor w lěće 1844 k prěnjemu razej zetkaštaj.

Susodne wjeski su do Łazowskeje gmejny słušace Hermanecy na sewjeru, Lipič (gmejna Radwor) na sewjerowuchodźe, Minakał na wuchodźe, Droby na juhowuchodźe a wjesny dźěl Njeradk na zapadźe.

StawiznyWobdźěłać

 
Saksko-pruski měznik čo. 103 pola Psowjow

Prěnje historiske naspomnjenje jako Obczow je z lěta 1353[3].

Po Wienskim kongresu lěta 1815 přińdźe cyły sewjer Hornjeje Łužicy k Pruskej, Psowje wostachu pak sakski. Hranica běžeše hač do lěta 1945 při samej zapadnej kromje Njeradka.

Wobydlerstwo a rěčWobdźěłać

W lěće 1884 měješe wjes po Mukowej statistice 280 wobydlerjow, z nich 251 Serbow (90 %).[4] Arnošt Černik zwěsći 1956 serbski podźěl wobydlerstwa wot hišće 74,7 %.[5] Ewangelscy Psowjenjo přisłušeja ze 16. lětstotka Minakałskej wosadźe.

Po ludličenju w lěće 2011 bydlachu we wsy 202 wobydlerjow w přerěznej starobje wot 45,2 lět (Sakska: 46,4).[6]

WosobinyWobdźěłać

  • Arnošt Helas (1840–1920) – ćěsla, ludowy basnik a spisowaćel
  • Arnošt Lodni (1878–1969) – wučer, kantor, kulturny prócowar

LiteraturaWobdźěłać

  • Oppitz/Psowje mit Neuoppitz/Njeradk. W: Oberlausitzer Heide- und Teichlandschaft (= Werte der deutschen Heimat. Zwjazk 67). 1. nakład. Böhlau, Köln/Weimar/Wien 2005, ISBN 978-3-412-08903-0, str. 141sl.


 
Powětrowy wobraz Psowjow a Njeradka

ŽórłaWobdźěłać

  1. staw: 31. decembra 2016; Podaća gmejnskeho zarjadnistwa Rakecy
  2. staw: 31. decembra 2016; Podaća gmejnskeho zarjadnistwa Rakecy
  3. Psowje w Digitalnym stawizniskim zapisu městnow Sakskeje (němsce)
  4. Ernst Tschernik: Die Entwicklung der sorbischen Bevölkerung. Akademie-Verlag, Berlin 1954, str. 58. → wšě wjeski
  5. Ludwig Elle: Sprachenpolitik in der Lausitz. Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 1995, str. 245. [324 wobydlerjow, z nich 180 dorosćenych z aktiwnymi znajomosćemi serbšćiny, 11 z pasiwnymi, 51 serbskich dźěći a młodostnych, 82 bjez znajomosćow] → wšě wjeski
  6. Wuslědki ludličenja 2011 za Rakecy (pdf)

WotkazWobdźěłać

  Commons: Psowje – Zběrka wobrazow, widejow a awdiodatajow
Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije