Žičenk

wjes w Hornjej Łužicy; gmejna Hodźija
(ze strony „Žičeńk” sposrědkowane)

Žičenk (němsce Kleinseitschen) je wjeska pola Hodźija w hornjołužiskim wokrjesu Budyšin. Słuša k wjesnemu dźělej Žičeń.

Žičenk
Kleinseitschen
Połoženje Žičenka na karće Hornjeje Łužicy
Połoženje Žičenka na karće Hornjeje Łužicy
DEC
gmejna: Hodźij
zagmejnowanje: 1936 (do Žičenja)
wobydlerstwo: (31. decembra 2022)[1]
wysokosć: 231 metrow n.m.hł.
51.1604714.333187231
póstowe čisło: 02633
předwólba: 035930
wotwodźene
słowa:
wobydler/ka:
Žičan/-ka
adjektiw:
Žičenčanski
skłonowanje:
Žičenka, Žičenkej, Žičenk, Žičenkom, w Žičenku
Železniski wiadukt přez Dołhu Wodu
Železniski wiadukt přez Dołhu Wodu

Železniski wiadukt přez Dołhu Wodu

Geografija

wobdźěłać

Wjeska nadeńdźe so 500 metrow juhowuchodnje Žičenja přewažnje na prawym brjoze Dołheje wody, kotraž je so tule hłuboko do Hornjołužiskich honow zaryła. Mjez woběmaj wsomaj namaka so Žičeńske hrodźišćo. Hrodźišćowy puć zwjazuje Žičenk ze Žičenjom. Při puću blisko mosćika přez Dołhu wodu steji wojerski pomnik za padnjenych Prěnjeje swětoweje wójny. Druhej dróze wjedźetej do wuchodneho směra do Dźiwoćic a Družkec a na juh k železniskemu zastanišću při čarje Drježdźany–Zhorjelc.

K Žičenkej słuša tež dźěl dwórnišćoweho sydlišća kaž tež Póžeric młyn při Hušćanskej rěčce něhdźe połdra kilometra na juh.

Ležownostne mjena

wobdźěłać

Michał Rostok naliči 1887 slědowace serbske ležownostne mjena: Hejdušec hat, Hrodźiško, W strónjach, Lada, Podjanska ława, Podjanska šćežka.[2]

Prěnje pisomne naspomnjenje jako Parva Zyczchen, Parvum Zyczchen („Mały Žičeń“) pochadźa z lěta 1374 abo 1382, mjeztym zo bě Žičeń hižo wot lěta 1017 znaty. Ležownostne knjejstwo měješe wot 16. lětstotka ryćerkubło w samej wsy, kiž bě nastał z něhdyšeho wudwora.[3]

Hač do lěta 1936 bě Žičenk samostatna wjesna gmejna, potom bu zjednoćeny ze Žičenjom. Hromadźe přińdźeštej wobě wsy w lěće 1974 k Hodźijskej gmejnje.

Wobydlerstwo

wobdźěłać

Žičenčanska gmejna měješe w lěće 1890 108 wobydlerjow; 1925 bě jich 108. Ewangelscy Žičenjo přisłušachu ze starodawna Hodźijskej wosadźe.

Po statistice Arnošta Muki měješe wjes we 1880tych lětach cyłkownje 104 wobydlerjow, z nich 61 Serbow (59 %) a 43 Němcow.[4] Z tym bě serbski podźěl niši hač w susodnym Žičenju (85 %). Arnošt Černik zwěsći w lěće 1956 za cyłu gmejnu Žičeń serbski podźěl wobydlerstwa wot jenož hišće 21,6 %.[5]

 
Powětrowy wobraz Žičenka ze železniskim wiaduktom
  1. staw: 31. decembra 2022; Podaća gmejnskeho zarjada Hodźij
  2. Michał Rostok: Ležownostne mjena. W: ČMS 40 (1887), str. 3–50, tu str. 14 (digitalizat).
  3. Žičenk w Digitalnym stawizniskim zapisu městnow Sakskeje (němsce)
  4. Ernst Tschernik: Die Entwicklung der sorbischen Bevölkerung. Akademie-Verlag, Berlin 1954, str. 59. → wšě wjeski
  5. Ludwig Elle: Sprachenpolitik in der Lausitz. Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 1995, str. 246. [504 wobydlerjo, z nich 70 dorosćenych z aktiwnymi znajomosćemi serbšćiny, 18 z pasiwnymi, 21 serbskich dźěći a młodostnych, 395 bjez znajomosćow] → wšě wjeski
Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije