Kirgiska

stat w srjedźnej Aziji
(ze strony „Kirgistan” sposrědkowane)
4175

Kirgiska (serbsce tež Kirgizistan, Kirgistan abo Kirgiziska;[2] kirgisce Кыргыз Республикасы/Kyrgys Respublikasy, rusce Киргизская Республика/Kirgizskaja Respublika) je nutřkokrajny stat w srjedźnej Aziji, kotryž bě hač do lěta 1991 z dźělom Sowjetskeho zwjazka. Hłowne a zdobom najwjetše město je Biškek, prjedy Frunze.

Kirgiska republika
zakładne daty:
swójske mjeno Кыргыз Республикасы
(Kyrgyz Respublikasy)
Киргизская республика
(Kirgizskaja respublika)
stolica Biškek
přestrjeń 199.900 km²
wobydlerstwo 6.636.803 (2021)[1]
hustosć 33,2 wob./km²
forma knježerstwa parlamentariska republika
hłowa stata prezident
Sadyr Žaparow (Садыр Жапаров) (wot 2021)
šef knježerstwa ministerski prezident
Akylbek Žaparow (Акылбек Жапаров) (wot 2021)
měna som
hamtska rěč kirgišćina (statna rěč), rušćina (druha rěč)
hymna Ak möngülüü aska (Wysoke hory)‬
časowe pasmo UTC+5
njewotwisnosć 31. awgusta 1991 wot Sowjetskeho zwjazka
Top Level Domain .kg
telefon +996
Połoženje Kirgiskeje w regionje
KartaEgyptowskaTuneziskaLibyskaAlgeriskaMarokkoMawretanskaSenegalGambijaGineja-BissauGinejaSierra LeoneLiberijaSłonowinowy pobrjóhGhanaTogoBeninNigerijaEkwatorialna GinejaKamerunGabunRepublika KongoAngolaDemokratiska republika KongoNamibijaJužna AfrikaLesothoSwaziskaMosambikTansanijaKenijaSomalijaDźibutiEritrejaSudanRuandaUgandaBurundiSambijaMalawiSimbabweBotswanaEtiopiskaJužny SudanCentralnoafriska republikaČadNigerMaliBurkina FasoJemenOmanZjednoćene arabske emiratySawdi-ArabskaIrakIranKuwaitKatarBahrainIsraelSyriskaLibanonJordaniskaCypernskaTurkowskaAfghanistanTurkmenistanPakistanGrjekskaItalskaMaltaFrancoskaPortugalskaŠpaniskaMauritiusRéunionMayotteKomorySeychelleMadagaskarSao Tome a PríncipeSri LankaIndiskaIndoneskaBangladešChinskaNepalBhutanMyanmarKanadaGrönlandskaIslandskaMongolskaNorwegskaŠwedskaFinskaIrskaZjednoćene kralestwoNižozemskaBelgiskaDanskaŠwicarskaAwstriskaNěmskaSłowjenskaChorwatskaČěskaSłowakskaMadźarskaPólskaRuskaLitawskaLetiskaEstiskaBěłoruskaMoldawskaUkrainaSewjerna MakedonskaAlbanskaČorna HoraBosniska a HercegowinaSerbiskaBołharskaRumunskaGeorgiskaAzerbajdźanArmenskaKazachstanUzbekistanTadźikistanKirgiskaRuskaZjednoćene statyMalediwyJapanskaSewjerna KorejaJužna KorejaChinska republikaSingapurAwstralskaMalajzijaBruneiFilipinyThailandskaVietnamLaosKambodźaIndiskaPapuwa-Nowa Gineja
Karta
Wobdźěłać
p  d  w

Geografija

wobdźěłać
 
Satelitowy wobraz Kirgiskeje

Susodne kraje su Kazachstan na sewjeru, Chinska na juhowuchodźe, Tadźikistan na juhozapadźe a Uzbekistan na zapadźe. Kirgiska leži we wysokich horinach Tien Šan, kotrychž najwyši wjeršk je Dźengiš Čokusu (prjedy Pik Pobjedy; 7439 m n.m.hł. ). Při tadźikiskej hranicy na juhu přeńdźe kirgiske horiny do Pamira. Ratarstwo je jenož na 20% krajneho teritoriju docyła móžne. Ludnosć bydli předewšěm w dole rěki Čuj na sewjeru a we Ferganskej dolinje při hornim běhu Syrdarje na zapadźe kaž tež wokoło wulkeho jězora Ysyk-kol na sewjerowuchodźe Kirgiskeje. Přeco zaso je Kirgiska wot ćežkich zemjerženjow potrjechena.

Statna rěč Kirgiskeje je kirgišćina, kazachšćinje a uzbekšćinje podobna turkska rěč. Jako druha hamtska rěč je rušćina připóznata, kotraž hraje wosebje wot sowjetskeje doby wulku rólu.

  1. CIA World Factbook: Trochowanje za 2021
  2. Serbski institut: Datowa banka geografiskich eksonymow na serbski-institut.de
  Commons: Kirgiska – Zběrka wobrazow, widejow a awdiodatajow
Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije