Hórki

wjes w Budyskim wokrjesu, gmejnski dźěl Chrósćic

Hórki (němsce Horka) su hornjołužiska wjes z 240 wobydlerjemi[2] w srjedźišću Budyskeho wokrjesa. Z lěta 1974 słušeja ke gmejnje Chrósćicy. Wjetšina wobydlerjow ma serbšćinu jako maćeršćinu.

Hórki
Horka
Połoženje Hórkow na karće Hornjeje Łužicy
Połoženje Hórkow na karće Hornjeje Łužicy
DEC
gmejna: Chrósćicy
zagmejnowanje: 1974
wobydlerstwo: 240 (31. decembra 2023)[1]
wysokosć: 158 metrow n.m.hł.
51.262514.253888888889158
póstowe čisło: 01920
předwólba: 035796
wotwodźene
słowa:
wobydler/ka:
Hórčan/ka
adjektiw:
Hórčanski
skłonowanje:
Hórkow, Hórkam, Hórki, Hórkami, w Hórkach
Pohlad z juha na Hórki
Pohlad z juha na Hórki

Pohlad z juha na Hórki

Geografija

wobdźěłać

Wjes namaka so tři kilometry sewjernje Chrósćic na wuchodnym boku něhdźe 200 metrow wysokeho hórskeho hrjebjenja, wuběžka Chróšćanskeje Šibjeńcy, zwotkelž pochadźa tež wjesne mjeno. W mokrej Hórčanskej wužłobinje wužórli so Dobroščanska rěčka, kotraž běži do sewjerneho směra a wuliwa so pola Kulowa do Čorneho Halštrowa. Wjesne hona maja přestrjeń wot 2,51 km².

Susodne wjeski su Dobrošicy na sewjerowuchodźe, Jaseńca na juhowuchodźe, Chrósćicy na juhu a Worklecy kaž tež Nowa Wjeska na zapadźe.

 
Powětrowy wobraz Hórkow

Sydlišćo naspomni so prěni raz najskerje w klóštrowym registru lětow 1374/82 jako Hannos Harke. W blišej wokolinje namakaja so wjacore skały, z kotrychž wudobywachu wot 1812 łužiski granodiorit. Poslednja skała zawrě so w lěće 1983 a je dźensa nurjenski rewěr.

Dnja 26. apryla 1945 zamordowachu němscy esesowcy w běhu bitwy wo Budyšin w Hórkach zranjenych pólskich wojakow.

Wot 1931 do 1993 mějachu w Hórkach swójsku zakładnu šulu. W 1960tych lětach nastachu sewjernje wsy koparski stadion, hosćenc a kehelnja. Wojerski pomnik wosrjedź wsy bu w lěće 1933 postajeny a 1993 wobnowjeny.

Wobydlerstwo

wobdźěłać
Podaća po cencusu 2011; staw: 9.5.2011[3] Hórki gmejna
ličba wobydlerjow 282 1058
ličba domjacnosćow 94 339
wosoby na domjacnosć 3,0 2,9
swójby 80 292Chr
bydlenske twarjenja 81 299
bydlenska přestrjeń na wosobu (m²) 35,3 35,9
přerězna staroba w lětach 42,0 44,0
kwocient młodostnycha 31 % 29 %
kwocient starychb 34 % 34 %
podźěl prózdne stejacych bydlenjow 2,1 % 3,2 %
a: poměr ličby wosobow pod 18 lětami k 100 wosobam mjez 18 a 65
b: poměr ličby wosobow nad 65 lětami k 100 wosobam mjez 18 a 65

Po Mukowej statistice mějachu Hórki we 1880tych lětach 230 wobydlerjow, mjez nimi 226 Serbow (98 %) a jenož štyrjo Němcy.[4] Arnošt Černik zwěsći 1956 serbskorěčny podźěl wobydlerstwa Hórčanskeje gmejny wot 89,2 %.[5]

W lěće 1925 bě mjez 209 wobydlerjemi 195 katolskich. Katolscy wěriwi słušeja ze starodawna ke Chróšćanskej wosadźe, ewangelscy chodźa do Smječkec.

  • Westliche Oberlausitz zwischen Kamenz und Königswartha (= Werte unserer Heimat. Zwjazk 51). 1. nakład. Akademie Verlag, Berlin 1990, ISBN 3-05-000708-7, str. 110sl.
  • Hórki w Digitalnym stawizniskim zapisu městnow Sakskeje (němsce)
  1. staw: 31. decembra 2023; am-klosterwasser.de
  2. staw: 31. decembra 2023; am-klosterwasser.de
  3. Statistiski krajny zarjad Sakskeje: gmejna Chrósćicy (němsce)
  4. Ernst Tschernik: Die Entwicklung der sorbischen Bevölkerung. Akademie-Verlag, Berlin 1954, str. 97. → wšě wjeski
  5. Ludwig Elle: Sprachenpolitik in der Lausitz. Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 1995, str. 251. [278 wobydlerjow, z nich 194 dorosćenych z aktiwnymi znajomosćemi serbšćiny, 0 z pasiwnymi, 54 serbskich dźěći a młodostnych, 30 bjez znajomosćow] → wšě wjeski
  Commons: Hórki – Zběrka wobrazow, widejow a awdiodatajow
Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije