Serbski wučerski wustaw

Serbski wučerski wustaw (němsce Sorbisches Institut für Lehrerbildung) bě w lěće 1946 załožene zarjadnišćo, kotrež měješe nadawk, za nowonatwarjenu serbskorěčnu šulsku syć trěbny wučerski dorost wukubłać. Wón bě prěnja statna institucija tajkeho razu w serbskich stawiznach.

Wustaw bu jenož poł lěta po kóncu Druheje swětoweje wójny dnja 6. januara 1946 wotewrjeny a běše hač do lěta 1959 na Radworskim hrodźe a w Małym Wjelkowje zaměstnjeny, prjedy hač do twarjenja něhdyšeho Katolskeho wučerskeho seminara a dźensnišeho Serbskeho gymnazija na Listowej w Budyšinje přećahny.

Po politiskim přewróće a znowazjednoćenju Němskeje bu wustaw w lěće 1991 rozpušćeny, za to załoži so Fachowa šula za socialnu pedagogiku w Budyšinje. Wukubłanje serbskich wučerjow přewza Institut za sorabistiku Lipšćanskeje uniwersity.

Dźěławosć

W instituće so wučerjo w běhu štyrilětneho studija na swoje skutkowanje w dwurěčnej Łužicy přihotowachu, při čimž dyrbjachu so wšitcy znajmjeńša zakładne znajomosće serbšćiny přiswojić. Wukubłanje wobsteješe z předmjetow kubłanske wědomosće, marxizm-leninizm, němčina, matematika, metodika atd. Nimo toho móžachu so zajimcy za předmjety serbšćina, hudźba a wuměłske kubłanje wukubłać dać.

Nimo wučerjow studowachu tule přichodne pěstowarki, kotrež buchu we wokolinje serbskich wyšich šulow zasadźene, zo bychu dźěći na serbske šule přihotować móhli.

Institut přewjedźeše nimo toho kursy a wosebite zarjadowanja, kotrež słužachu dalekubłanju hortowych kubłarjow, direktorow, fachowych poradźowarjow atd.

Wosobiny

Při Serbskim wučerskim wustawje skutkowachu jako docenća mjez druhim Michał Nawka (prěni direktor), Jurij Wjela, Jan Lajnert (naslědnik M. Nawki), Jurij Winar, Anton Nawka, Marja Kubašec, Jurij Měrćink, Jurij Kubaš-Worklečan, Pětš Janaš a Ludwig Ela.