Rudej

**Rudej**
Rauden
	Połoženje Rudeje na karće Hornjeje Łužicy
	Połoženje Rudeje na karće Hornjeje Łužicy
gmejna:	Hamor
zagmejnowanje:	1938 (do Manjowa)
wobydlerstwo:	75 (30. nowembra 2020)
přestrjeń:	1,916 km²
wysokosć:	137 metrow n.m.hł.
	51.33333333333314.483333333333137 Koordinaty: 51° 20′ 0″ S, 14° 29′ 0″ W
póstowe čisło:	02943
předwólba:	035728
	wobydler/ka:; Rudźan/-ka
	adjektiw:; Rudźanski
	skłonowanje:; Rudeje, Rudeji, Rudej, Rudeju, w Rudeji
	Saksko-pruski měznik při dróze do Minakała južnje Rudeje Saksko-pruski měznik při dróze do Minakała južnje Rudeje
	wikidata: Rudej (Q160975)

Rudej (němsce Rauden) je wjeska w sakskim wokrjesu Zhorjelc, kotraž słuša ke gmejnje Hamor. Leži 137 m nad mórskej hładźinu a ma 75 wobydlerjow.^[2]

Geografija

Rudej a susodny Manjow ležitej wosrjedź hornjołužiskeje holanskeje a hatoweje krajiny při puću mjez Delnim Wujězdom a Minakałom. We wokolinje nadeńdźe so wjele rybjacych hatow.

Stawizny

Prěnje historiske naspomnjenje dróhowca jako Rauden pochadźa hakle z lěta 1542. We 18. a 19. lětstotku wobsteješe w Rudeji wudwór Manjowskeho ryćerkubła, kotrež wukonješe tež ležownostne knjejstwo we wsy. Cyrkwinsce słušeštej wobě wjesce hač do lěta 1823 do Minakałskeje ewangelskeje wosady a wot toho časa do Delnjeho Wujězda.^[3]

Po Wienskim kongresu lěta 1815 přińdźe Rudej kaž cyły sewjer Hornjeje Łužicy k Pruskej, susodny Wjesel wosta pak sakski. Hranica běžeše hač do lěta 1945 při samej južnej kromje wsy přez Komorowske haty.

Hač do lěta 1938 bě Rudej z wudworom Manjowskeho ryćerkubła samostatna krajna gmejna, potom so do Manjowa zagmejnowa.

Wobydlerstwo

We 1880tych lětach měješe Rudej po Arnošta Mukowej statistice 152 wobydlerjow, kiž běchu bjez wuwzaća serbscy.^[4] Ewangelscy Rudźenjo słušeja do Wujězdźanskeje wosady.

Wosobiny

Curt Handrik (1885–1962) – serbski ewangelski farar, rodźeny w Rudeji

Hlej tež

Kulturne pomniki w Rudeji

Literatura

Rauden/Rudej. W: Oberlausitzer Heide- und Teichlandschaft (= Werte der deutschen Heimat. Zwjazk 67). 1. nakład. Böhlau, Köln/Weimar/Wien 2005, ISBN 978-3-412-08903-0, str. 127sl.

Žórła

↑ staw: 30. nowembra 2020; Podaća Hamorskeje gmejny na swojej webstronje
↑ 30. nowembra 2020; Podaća Hamorskeje gmejny na swojej webstronje
↑ Rudej w Digitalnym stawizniskim zapisu městnow Sakskeje (němsce)
↑ Ernst Tschernik: Die Entwicklung der sorbischen Bevölkerung. Akademie-Verlag, Berlin 1954, str. 93. → wšě wjeski

Wotkaz

Commons: Rudej – Zběrka wobrazow, widejow a awdiodatajow

Gmejnske dźěle Hamora

[1] staw: 30. nowembra 2020; Podaća Hamorskeje gmejny na swojej webstronje

[2] 30. nowembra 2020; Podaća Hamorskeje gmejny na swojej webstronje

[digit-3] Rudej w Digitalnym stawizniskim zapisu městnow Sakskeje (němsce)

[4] Ernst Tschernik: Die Entwicklung der sorbischen Bevölkerung. Akademie-Verlag, Berlin 1954, str. 93. → wšě wjeski

[2]

[1]

[3]

[4]