Štyri Duby

wotbagrowana wjeska w Hornjej Łužicy

Štyri Duby (němsce Viereichen) běchu holanska wjes w sewjeru Hornjeje Łužicy, kotraž bu w lětach 1993–95 wopušćena a potom za Rychwałdsku brunicowu jamu wotbagrowana. Wjes ležeše na dźensnišim gmejnskim teritoriju Rěčic.

Štyri Duby a wokolina na pruskej karće z 19. lětstotka
Krajina blisko Štyrjoch Dubow

Geografija wobdźěłać

Štyri Duby ležachu na prawym boku Běłeho Šepca wuchodnje Hamoršća na južnej kromje Mužakowskeje hole a w bliskosći Hamorščanskich hatow.

Stawizny wobdźěłać

Prěnje historiske naspomnjenje městna jako Vireichin pochadźa z lěta 1399.[1] Sydlerskostawiznisce běchu Štyri Duby kulowc při štyrjoch dubach. Hač do lěta 1462 běše kubło we wsy samostatne ryćerske sydło. Wot 1494 słušeštej potom wjeska a wokolina do Mužakowskeho knjejstwa. Wot lěta 1770 chodźachu Štyrjodubjanske dźěći do noweje Mochowčanskeje šule.

Po zarjadowanskej reformje wot 1952 słušachu Štyri Duby k Běłowodźanskim wokrjesej w Choćebuskim wobwodźe. Hač do lěta 1992 běchu samostatna gmejna z wjesnymi dźělemi Mochowc (wot 1. apryla 1938), Stary Lubolń a Hamoršć (wot 1. januara 1973). Na gmejnskim teritoriju ležeše nimo toho sydlišćo Zamosty. W lěće 1986 bu teritorij Wunšowskeje gmejny formelnje zagmejnowany.

Wobydlerstwo wobdźěłać

Po statistice Arnošta Muki mějachu Štyri Duby w 1880tych lětach 125 wobydlerjow, wot kotrychž běchu 120 Serbow (96 %).[2] Arnošt Černik zwěsći w lěće 1956 w gmejnje Štyri Duby serbski podźěl wot jenož hišće 49,6 % wobydlerstwa.[3]

Ewangelscy wobydlerjo Štyrjoch Dubow přisłušachu wot 1858 Rychwałdskej wosadźe, dokelž wot lěta 1857 w Dubčanskej cyrkwi hižo žane serbske bože słužby njedźeržachu. W Rychwałdźe wotměwaše so serbska mša tydźensce po němskej.

W lěće 1993 dyrbješe so po hamtskich ličbach 55 wobydlerjow přesydlić, při čimž bě wjetšina ludnosće wjes hižo do toho wopušćiła. Hišće 1964 mějachu Štyri Duby 194 wobydlerjow.

Žórła wobdźěłać

  • Frank Förster: Verschwundene Dörfer im Lausitzer Braunkohlenrevier. [=Spisy Serbskeho instituta 8] Wobdźěłane a rozšěrjene wudaće, Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 2014, str. 334–338, ISBN 978-3-7420-1623-2.
  • Archiv verschwundener Orte Forst/Horno: Dokumentation bergbaubedingter Umsiedlung. 2010, str. 298f.
  1. Štyri Duby w Digitalnym stawizniskim zapisu městnow Sakskeje (němsce)
  2. Ernst Tschernik: Die Entwicklung der sorbischen Bevölkerung. Akademie-Verlag, Berlin 1954, str. 121. → wšě wjeski
  3. Ludwig Elle: Sprachenpolitik in der Lausitz. Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 1995, str. 255. [224 wobydlerjow, z nich 52 dorosćenych z aktiwnymi znajomosćemi serbšćiny, 42 z pasiwnymi, 17 serbskich dźěći a młodostnych, 113 bjez znajomosćow] → wšě wjeski

Hlej tež wobdźěłać

Wotkaz wobdźěłać

  Commons: Štyri Duby – Zběrka wobrazow, widejow a awdiodatajow
51.39861111111114.731666666667
Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije