Welar
Městna artikulacije |
Labial |
Bilabial |
Labial-welar |
Labial-alweolar |
Labial-dental |
Koronal |
Lango-labial |
Interdental |
Dental |
Alweolar |
Apikal |
Laminal |
Postalweolar |
Alweolo-palatal |
Retrofleks |
Dorsal |
Palatal |
Labial-palatal |
Welar |
Uwular |
Uwular-epiglotal |
Radikal |
Faringal |
Epigloto-faringal |
Epiglotal |
Glotal |
Tuta strona wobsahuje fonetiske informacije w IPA, kotrež so snano w někotrych wobhladowakach prawje njepokaza. |
[Wobdźěłaj] |
Welar (abo welarny konsonant, zadnjojazykowy konsonant) je wopřijeće z rěčespyta. Wono wopisuje zwuki, kiž móže čłowjek w hubje při njebjeskach abo welumje tworić. Hornjoserbšćina ma tři welarne zwuki: "g", "k" a "ch". Wone pódla bilabialow zawinuju nastaće delnjoserbskeho "ó". Podobnu artikulaciju ma tež zadhje čopikowe r (R)[1].
Přehlad wo welarnych zwukach:
IPA | wopisowanje | přikład |
---|---|---|
[k] | njespěwny welarny plosiw | hsb. křiwy |
[ɡ] | spěwny welarny plosiw | hsb. general |
[x] | njespěwny welarny frikatiw | hsb. chodźić |
[ɣ] | spěwny welarny frikatiw | běł. горад [ˈɣorat] "město" |
[ŋ] | spěwny welarny nazal | jendź. ring [ɹɪŋ] "pjeršćeń" |
[ɰ] | spěwny welarny aproksimant | špan. pagar [paɰaɾ] "plaćić" |
[ʟ] | spěwny welarny lateralny aproksimant | wahgi aglagle [aʟaʟe] "Schwindel" |
[ʍ] | njespěwny labiowelarny frikatiw | jendź. (w někotrych dialektach) which [ʍɪtʃ] "kotry" |
[w] | spěwny labiowelarny aproksimant | jendź. witch [wɪtʃ] "chodojta" |
Literatura
wobdźěłać- Ladefoged P., Maddieson I. The Sounds of the World's Languages. — Oxford, Cambridge (Massachusetts): Blackwell Publishers, 1996. — 407 p. — ISBN 0-631-19814-8.
Nóžki
wobdźěłać- ↑ Šewc-Schuster H. Gramatika hornjoserbskeje rěče. — Budyšin: Ludowe nakładnistwo Domowina, 1984. — Zwjazk 1 fonologija, fonetika a morfologija. — S. 22—23.
- ↑ Šewc-Schuster H. Gramatika hornjoserbskeje rěče. — Budyšin: Ludowe nakładnistwo Domowina, 1984. — Zwjazk 1 fonologija, fonetika a morfologija. — S. 18—19.
Wotkaz
wobdźěłać Commons: Welarne konsonanty – Zběrka wobrazow, widejow a awdiodatajow