Ryzawa

město w Sakskej
(ze strony „Riesa” sposrědkowane)


Ryzawa[2] (němsce Riesa; serbsce tež Rěža) je sakske wulke wokrjesne město w Mišnjanskim wokrjesu. Leži při Łobju na sewjeru swobodneho stata, blisko braniborskeje hranicy. Město namaka so w rěčnym wobłuku Łobja při wuliwje rěčki Dolnica, něhdźe 45 km sewjerozapadnje Drježdźan a 60 km wuchodnje Lipska.

Ryzawa
Ryzawa na karće Sakskeje
Ryzawa na karće Sakskeje
DEC
Wopon
Wopon
Wopon
Zakładne daty
stat Němska Němska
zwjazkowy kraj SakskaSakska Sakska
wokrjes Mišnjanski
wysokosć 109 metrow n.m.hł.
přestrjeń 58,91 km²
wobydlerstwo 29.127 (31. dec 2023)[1]
hustosć zasydlenja 494 wob. na km²
póstowe čisła 01587, 01589, 01591, 01594
předwólba (+49) 03525
awtowa značka MEI, GRH, RG, RIE
Politika a zarjadnistwo
wyši měšćanosta Marco Müller (CDU)
adresa Rathausplatz 1
01589 Riesa
webstrona www.riesa.de
Połoženje w Sakskej
KartaKosowikiDiera-ZehrenEbersbach (Mišno)GlaubitzGröditzWulki HojnHirschsteinKäbschütztalNosynKlipphausenLampertswaldeNosynHłomačMišnoMoritzburgGröditzNiederauNosynNünchritzPriestewitzRadobyleRadeburgRyzawaRöderaueSchönfeldStauchitzStrjelaTauschaThiendorfKlipphausenWeinböhlaLampertswaldeWülknitzCytańSakskaDrježdźanyWokrjes BudyšinWokrjes Sakska Šwica-Wuchodne Rudne horyWokrjes Srjedźna SakskaWokrjes Sewjerna SakskaBraniborska
Karta
wikidata: Ryzawa (Q8775)
51.313.3
Klóšterska cyrkej

Prěnjotnje słowjanske sydlišćo při rěce naspomni so prěni raz w lěće 1119 jako Reszoa[3] (słowjansce Rězowe) w pismje bamža Calixta II. składnostnje poswjećenja prěnjeho klóštra Mišnjanskeho markhrabinstwa. Dźensniša forma městnostneho mjena bu najprjedy w lěće 1451 wužiwana. 1623 dósta Ryzawa měšćanske prawa, kotrež so pak bórze zaso zhubja. Hač do natwarjenja železniskeje čary w 19. lětstotku a z tym zwjazaneho spěšneho wuwiwanja wosta Ryzawa relatiwnje njewuznamne wikowanske sydlišćo, potom dóstanje w lěće 1859 znowa status města - wot lěta 1952 samo wokrjesneho města. Do dźensnišeho leži město při železniskimaj čaromaj Berlin-Kamjenica a Drježdźany-Lipsk.

Wyši měšćanosta Ryzawy je wot 2014 Marco Müller (CDU).

Nadregionalnje znate je město tež dla tam produkowanych nudlow (Riesaer Teigwaren) a šwabličkow. W časach NDR bě Ryzawa sydło najwjetšeho metalurgiskeho kombinata republiki, kotryž měješe wokoło 13.000 sobudźěłaćerjow.

  Commons: Ryzawa – Zběrka wobrazow, widejow a awdiodatajow
  1. Aktualne ličby wobydlerstwa po gmejnach 2023; Statistiski krajny zarjad Sakskeje
  2. Jurij Kral: Serbsko-němski słownik hornjołužiskeje rěče. Maćica Serbska, Budyšin 1927.
  3. Ryzawa w Digitalnym stawizniskim zapisu městnow Sakskeje (němsce)
Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije