Wisła
Wisła (čěsce Visla, němsce Weichsel) je z 1047 kilometrami najdlěša a zdobom najwažniša rěka Pólskeje. K jeje rěčnišću słušeja tež dźěle Słowakskeje, Běłoruskeje a Ukrainy. Najdlěši wodowy běh w rěčnišću Wisły su 1213 km wot žórła Buga hač do Baltiskeho morja. Při Wisle namakaja so někotre wažne města Pólskeje, předewšěm stare kralowe sydło Krakow, dźensniša stolica Waršawa, Bydgoszcz, Toruń a hansowe město Gdańsk.
Zjednoćenje Wisły a Narewa sewjernje Waršawy | |
ćeče přez | Pólsku |
žórło | na Baranjej horje w šleskich Beskidach (49° 36′ 42″ S, 19° 0′ 38″ W49.61166666666719.010555555556 ) |
wysokosć | 1100 m |
wuliw | blisko Gdańska do Baltiskeho morja (54° 21′ 37″ S, 18° 57′ 10″ W54.36027777777818.952777777778Koordinaty: 54° 21′ 37″ S, 18° 57′ 10″ W ) |
wysokosć | 0 m |
spad rěki | 1,05 m/km |
rěčina | San, Narew |
dołhosć | 1047 km |
přestrjeń rěčiny | 194424 km² |
Wona wužórli so w šleskich Beskidach njedaloko městna Wisła a běži najprjedy do wuchodneho směra hač do Krakowa. Wot městačka Niepołomice hač k zjednoćenju z rěku San tworješe Wisła mjez 1815 a 1916 hranicu mjez Rakusko-Wuherskej a Ruskim carstwom. Blisko Waršawy so Bug a Narew wotprawa do Wisły wuliwatej. Pod Waršawu wobroći so rěka do zapadneho směra a přeběži města Płock, Dobrzyń nad Wisłą, Włocławek a Toruń. Wuchodnje Gdańska wuliwa so Wisła z rěčnej deltu do Baltiskeho morja, respektiwnje jeje prawe promjo Nogat do Čerstweho zaliwa.
Wisła je přez kanalowe systemy z druhimi wulkorěkami zwjazana, tak na přikład z Wódru, Njemenom a Dnjeprom.