Wšědna štwórica

Wšědna štwórica (Paris quadrifolia) je rostlina ze swójby kichawowych rostlinow (Melianthaceae).

Wšědna štwórica

Wšědna štwórica (Paris quadrifolia)
systematika
Domena	Eukaryoty
Swět	Rostlinstwo
rjadownja:	Krytosymjenjak (Magnoliopsida)
	Monokotyledony
rjad:	(Liliales)
swójba:	Kichawowe rostliny (Melianthaceae)
ród:	Štwórica (Paris)
družina:	Wšědna štwórica
wědomostne mjeno
Paris quadrifolia
L.

Po někotrych žórłach so swójbje štwóricowych rostlinow (Trilliaceae) přirjaduje.

Wopis

Płód

Wšědna štwórica docpěje wysokosć wot 10 hač do 40 cm.

Stołpik a łopjena

Stołpik je nahi a njese na kónčku štyri, rědko pjeć abo šěsć w mutličkach stejacych, sedźacych, eliptiskich, syćožiłkowych łopjenow. Wone docpěja dołhosć wot hač do 10 cm.

Kćenja

Kćěje wot meje hač do junija. Zelene kćenje je nakónčne, dołho stołpikate. Zwonkowne 4 kćenjowe łopješka su jejko-lancetojte a docpěja dołhosć wot 2 hač do 3 cm a šěrokosć wot hač do 5 mm. Znutřkowne łopješka su tróšku krótše a wuže. Próšniki su žołte a dołhe. Płódniki su wulke a čornomódre.

Płody

Płód je čorna, šědźiwiznojta, jara jědojta jahoda. Wona docpěje šěrokosć wot 1 cm.

Maćizny

Rostlina wobsahuje saponiny.

Stejnišćo

Rosće we łučinowych lěsach, dubowych, bukowych a jehlinowych měšanych lěsach. Mam radšo wutkate, humusowe pódy.

Žórła

• Schauer - Caspari: Pflanzenführer für unterwegs, ISBN 978-3-8354-0354-3, 2. nakład, 2008, strona 342 (němsce)
• Spohn, Aichele, Golte-Bechtle, Spohn: Was blüht denn da? Kosmos Naturführer (2008), ISBN 978-3-440-11379-0, strona 374 (němsce)
• Brankačk, Jurij: Wobrazowy słownik hornjoserbskich rostlinskich mjenow na CD ROM. Rěčny centrum WITAJ, wudaće za serbske šule. Budyšin 2005.
• Kubát, K. (Hlavní editor): Klíč ke květeně České republiky. Academia, Praha (2002)
• Lajnert, Jan: Rostlinske mjena. Serbske. Němske. Łaćanske. Rjadowane po přirodnym systemje. Volk und Wissen Volkseigener Verlag Berlin (1954)
• Rězak, Filip: Němsko-serbski wšowědny słownik hornjołužiskeje rěče. Donnerhak, Budyšin (1920)

Eksterne wotkazy

• Wšědna štwórica. W: FloraWeb.de. (němsce)
• Rozšěrjenska mapa za Němsku při Floraweb (němsce)