Olsztyn

wulkoměsto w Pólskej

Olsztyn (serbsce tež Olštyn; němsce Allenstein) je stolica a z něhdźe 175.000 wobydlerjemi tež najwjetše město Warminsko-mazurskeho wojewódstwa w sewjernej Pólskej.

Olsztyn
Olsztyn na karće Pólskeje
Olsztyn na karće Pólskeje
DEC
Olsztyn
Olsztyn
Wopon
wopon
wopon
Zakładne daty
stat Chorhoj Pólskeje Pólska
wojewódstwo Chorhoj Warminsko-mazurskeho wojewódstwa Warminsko-Mazurska
wysokosć 90 metrow n.m.hł.
přestrjeń 87,9 km²
wobydlerstwo 172.194 (30. jun 2019)[1]
hustosć zasydlenja 1959 wob. na km²
póstowe čisło 10-001...11-041
předwólba (+48) 89
awtowa značka NO
adresa ul. Jana Pawła II 1
10-101 Olsztyn
webstrona olsztyn.eu
Wobdźěłać
p  d  w
53.78333333333320.483333333333

Město je sydło Warminskeho arcybiskopstwa romsko-katolskeje cyrkwje kaž tež Mazurskeje diecezy pólskeje ewangelskeje cyrkwje.

Geografija wobdźěłać

Město leži při rěce Łyna w historiskej Warminskej (Ermland), při přechodźe do Hornjeho kraja. Olsztyn nadeńdźe so něhdźe 80 kilometrow juhowuchodnje Elbląga, sto kilometrow južnje Kralowca a 140 kilometrow juhowuchodnje Gdańska.

Stawizny wobdźěłać

 
Olsztynski hród

Město załoži so dnja 31. oktobra 1353 pod mjenom Allensteyn při rěce Alle wot warminskeho tachantstwa. Tute běše na samsnym městnje hižo natwariło hród.

Wot 1516 do 1519 skutkowaše Mikławš Kopernikus jako tachantski administrator w měsće.

Přez dźělenje Pólskeje přińdźe město w lěće 1772 jako dźěl Warminskeje pod pruske knjejstwo. Nimo Kralowca a Gumbinnena sta so w lěće 1905 ze sydłom třećeho wuchodopruskeho knježerstwoweho wobwoda.

Po Prěnjej swětowej wójnje rozsudźi so wulka wjetšina wobydlerstwa za přichod we wobłuku Němskeho mócnarstwa.

Kónc Druheje swětoweje wójny bu město dnja 22. januara 1945 wot Čerwjeneje armeje zdobyte. Němska ludnosć bu w slědowacych měsacach z města wućěrjena.

W lěće 1999 sta so Olsztyn ze stolicu Warminsko-mazurskeho wojewódstwa. W samsnym lěće so tule uniwersita Warminsko-Mazurskeje załoži.

Žórła wobdźěłać

  1. Population. Size and Structure by Territorial Division. As of June 30, 2019. Główny Urząd Statystyczny (GUS) (PDF), wotwołany dnja 24. decembra 2019.

Wotkaz wobdźěłać

  Commons: Olsztyn – Zběrka wobrazow, widejow a awdiodatajow
Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije