Módra šlinčina

Módra šlinčina

Módra šlinčina (Medicago sativa)
systematika
Domena	Eukaryoty
Swět	Rostlinstwo
	Eurosidy I
rjad:	(Fabales)
swójba:	Łušćinowcy (Fabaceae)
podswójba:	Mjetelojte kwěty (Faboideae)
ród:	Šlinčina (Medicago)
družina:	Módra šlinčina
wědomostne mjeno
Medicago sativa
L.

Módra šlinčina (Medicago sativa) je wužitna rostlina ze swójby łušćinowcow (Fabaceae). Dalše mjeno je lucerna.

Módra šlinčina

Symjenja

ilustracija, Otto Wilhelm Thomé (1885)

Wopis

Módra šlinčina je zrunane, nimale nahe trajne zelo, kotrež docpěje wysokosć mjezy 20 a 80 cm. Rostlina jako hromadźer dusyka pódu polěpšuje.

Stołpik je zrunany, nimale nahi.

Łopjena

Łopjena su třiličbne. Pjerite łopješka docpěja dołhosć wot 2 hač do 3 cm a na špicku su zubate a kałačikowótre. Při tym srjedźne łopješko je dlěje stołpikate.

Kćenja

Kćěje wot junija hač do septembra. Módre hač wioletne kćenja docpěja dołhosć wot 8 hač 12 mm a steja w łopješkopažostejacych, hłójčkoformowych, hustych kićach. Króna je módra abo fijałkojta.

Kćenja buchu nimale dospołnje wot čmjełow wupróšene, kaž pospyty w Šwedskej su pokazowałe.

Płody

Płody su łušćiny, kotrež maja 2-3 wukorkowakojte zawitki.

Stejnišćo

Módra šlinčina rosće ruderalnje na wobwliwowanych połsuchich trawnikach a na suchich łukach, na ćopłych suchich trawnikach, při pućnych kromach a na skłoninach. Wona je často kultiwowana.

Rozšěrjenje

Pochadźa originalnje ze zapadneje Azije. Hižo je z antiki kulturna rostlina, ale nětko tež wodźiwjena wustupuje.

Módra šlinčina je w nimale cyłej Europje z wuwzaćom sewjera rozšěrjena.

Wužiwanje

Módra šlinčina je asimilacije dla dusyka z pomocu bakterijow hódnotna picowa rostlina. Łopjena wobsahuja prowitamin A, witaminy C, D, E, K₁, ale tež mineralije. Tohodla wone so móžeja w supach kaž zelenina, kaž solotej, we přirodnej hojenskej znajomosći kaž dodawar wapna a přećiwo anemiji wužiwać. Industrija zhotowja z tuteje rostliny chlorofyl, karotin, witamin K₁ a ranu hojacu žałbu.

Podobna družina

• Přeměnita šlinčina (Medicago x varia) ma kćenja ze žołtym a zelenym barbnym podźělom.

Žórła

• Schauer - Caspari: Pflanzenführer für unterwegs, ISBN 978-3-8354-0354-3, 2. nakład, 2008, strona 306 (němsce)
• Seidel/Eisenreich: BLV Bestimmungsbuch Blütenpflanzen, ISBN 3-405-13557-5, stronje 210-211 (němsce)
• Spohn, Aichele, Golte-Bechtle, Spohn: Was blüht denn da? Kosmos Naturführer (2008), ISBN 978-3-440-11379-0, strona 234 (němsce)
• Brankačk, Jurij: Wobrazowy słownik hornjoserbskich rostlinskich mjenow na CD ROM. Rěčny centrum WITAJ, wudaće za serbske šule. Budyšin 2005.
• Kubát, K. (Hlavní editor): Klíč ke květeně České republiky. Academia, Praha (2002)
• Lajnert, Jan: Rostlinske mjena. Serbske. Němske. Łaćanske. Rjadowane po přirodnym systemje. Volk und Wissen Volkseigener Verlag Berlin (1954)
• Rězak, Filip: Němsko-serbski wšowědny słownik hornjołužiskeje rěče. Donnerhak, Budyšin (1920)