Hrańca
Hrańca (němsce Gränze) je wjeska z 49 wobydlerjemi[2] w srjedźišću hornjołužiskeho wokrjesa Budyšin. Słuša ke gmejnje Ralbicy-Róžant a leži 150 m nad mórskej hładźinu při Klóšterskej wodźe w serbskich Delanach. Hač do lěta 1957 bě Hrańca samostatna gmejna, po tym najprjedy wjesny dźěl Sernjan a wot lěta 1974 Róžanta.
| ||
| gmejna: | Ralbicy-Róžant | |
| zagmejnowanje: | 1957 (do Sernjan) | |
| wobydlerstwo: | 49 (31. decembra 2023)[1] | |
| wysokosć: | 150 metrow n.m.hł. | |
51.27444444444414.238611111111150
| ||
| póstowe čisło: | 01920 | |
| předwólba: | 035796 | |
 Swjaty křiž w Hrańcy | ||
wikidata: Hrańca (Q160437)
| ||
Geografija
wobdźěłaćHrańca leži něhdźe dźesać kilometrow wuchodnje Kamjenca a 17 kilometrow sewjerozapadnje Budyšina w ratarsce wužiwanej łučinje Klóšterskeje wody při jeje prawym boku. We wokolinje běchu hač do 19. lětstotka rybjace haty.
Susodne wjeski su Sernjany na sewjeru, Hórki na juhowuchodźe, Haty a Nowa Wjeska na juhozapadźe a Horni Hajnk na zapadźe.
Stawizny
wobdźěłaćPrěnje historiske naspomnjenje jako knježe sydło Grenicz sta so w lěće 1352.[3] Młódše alternatiwne mjeno je Rainsdorf, kotrež je přełožk serbskeho, wot słowjanskeho słowa granica/hranica pochadźaceho mjena (Rain = „hranica, mjeza“). Tute poćahuje so prawdźepodobnje na połoženje wjeski při tehdyšej wuchodnej hranicy wobsydstwa Kamjenskich knjezow, kotrymž słušachu wulke dźěle zapadneje Hornjeje Łužicy.[4] Hišće w cyrkwinskich knihach 19. lětstotka wužiwaše so němska forma Reintz.
1486 płaći Hrańca jako sydło ryćerja, nanajpozdźišo wot 1617 wukonješe pak Worklečanske ryćerkubło ležownostne knjejstwo we wjesce.
Wobydlerstwo
wobdźěłaćW lěće 1884 měješe wjes po Mukowej statistice 49 wobydlerjow, kiž běchu bjez wuwzaća Serbja.[5] Arnošt Černik zwěsći w lěće 1956 wot 50 wobydlerjow jenož dweju Němcow. Hač do dźensnišeho so w Hrańcy serbsce rěči.
Hrańčanscy křesćenjo su přewažnje katolscy a słušeja do Chróšćanskeje wosady.
Kulturne pomniki
wobdźěłaćJako kulturne pomniki škitane stej dwaj modlerskej stołpaj z 18. lětstotka (jedyn sewjernje wjeski a tamny wosrjedź wsy), twarjenja třoch burskich statokow (čisła 6, 9/11, 18), křižny kamjeń při Delanskej dróze a dwaj swjatej křižej.
Žórła
wobdźěłać- ↑ staw: 31. decembra 2023; am-klosterwasser.de
- ↑ staw: 31. decembra 2023; am-klosterwasser.de
- ↑ Hrańca w Digitalnym stawizniskim zapisu městnow Sakskeje (němsce)
- ↑ Informacije wo Hrańcy na stronach gmejny Ralbicy-Róžant]
- ↑ Ernst Tschernik: Die Entwicklung der sorbischen Bevölkerung. Akademie-Verlag, Berlin 1954, str. 97. → wšě wjeski
Wotkaz
wobdźěłać
Commons: Hrańca – Zběrka wobrazow, widejow a awdiodatajow