Dźěžnikecy
Dźěžnikecy (němsce Singwitz) su wjes ze 672 wobydlerjemi[2] na juhu hornjołužiskeho wokrjesa Budyšin. Běchu hač do lěta 1950 samostatna gmejna a su dźensa najwjetši gmejnski dźěl Hornjeje Hórki.
| |||||
gmejna: | Hornja Hórka | ||||
zagmejnowanje: | 1950 | ||||
wobydlerstwo: | 672 (31. decembra 2022)[1] | ||||
wysokosć: | 225-245 metrow n.m.hł. | ||||
51.14277777777814.401388888889225-245
| |||||
póstowe čisło: | 02692 | ||||
předwólba: | 035938 | ||||
wotwodźene słowa: |
| ||||
Dźěžnikecy a wokolina na starej karće | |||||
wikidata: Dźěžnikecy (Q161014)
|
Geografija
wobdźěłaćWjes słuša k Hornjohórčanskej gmejnje a leži sewjernje jeje hłowneje wsy mjez 225 a 245 m nad mórskej hładźinu na prawej stronje Sprjewje. W sprjewinym dole wokoło Dźěžnikec zasydlichu so wot 19. lětstotka wjacore wulke industrijowe zawody.
Susodne wjeski su k Budyšinej słušace Bobolcy na sewjerowuchodźe, Hornja Hórka na juhu, Čorne Noslicy na juhozapadźe kaž tež Słónkecy a Dobruša na sewjerozapadźe.
Ležownostne mjena
wobdźěłaćMichał Rostok naliči 1887 slědowace serbske ležownostne mjena: Lada, Pod hajom, Haj, Na Šćelcach (= na Šćeńcach), Pola starej cyhelčiny, Na starych dźěłošćach, Na dołhim, Za wulku łuku, Pjeńčina, Pola duba, Pola chójnow, Pola pućnika, Pola Dobruše, Pola Přišec, Na Kolesku, Pola lipy, Pola Šćeńcy, Při ćělnym puću, Škloronc, Kupa, Pola Šlepy, Dźěžničanska hórka, Wulka łuka, Za chěžkami, Pola hrodźišća, Na klinach, Na Trybach.[3]
Stawizny
wobdźěłaćPrěnje historiske naspomnjenje jako knježe sydło Synkewicz je z lěta 1221. Ležownostne knjejstwo wukonješe w 16. kaž tež we 18. lětstotku Budyske tachantstwo, čehoždla wosta wěsty dźěl ludnosće hač do 20. lětstotka katolska.[4]
Wobydlerstwo a rěč
wobdźěłaćW lěće 1884 měješe wjes po Mukowej statistice 221 wobydlerjow, mjez nimi 194 Serbow (88 %).[5] Dźěžnikecy běchu tehdy hišće poměrnje mała serbska wjeska na južnej kromje rěčneho teritorija. Dla spěšneje industrializacije sprjewineje doliny kónc 19. lětstotka rozrosće wobydlerstwo Dźěžnikec hač do lěta 1925 na 562, při čimž dóstachu so domoródni Serbja do mjeńšiny. W 1920tych lětach spytachu wjacore serbske towarstwa w Budestečanskej wosadźe, tamniše serbstwo zachować a měrjachu so při tym tež na dźěłaćerjow.
Ewangelscy Dźěžnikečenjo přisłušeja Budestečanskej wosadźe, katolscy Budyskej.
Wosobiny
wobdźěłać- Jan Rězak (1863–1934) – wučer, redaktor a spisowaćel
- Jan Wencel (1737–1801) – farar, magister, nabožinski a kulturny prócowar
- Mikławš Zarjenk (1865–1916) – farar, basnik a spisowaćel
Žórła
wobdźěłać- ↑ staw: 31. decembra 2022; Podaća gmejnskeho zarjadnistwa Budestecy
- ↑ staw: 31. decembra 2022; Podaća gmejnskeho zarjadnistwa Budestecy
- ↑ Michał Rostok: Ležownostne mjena. W: ČMS 40 (1887), str. 3–50, tu str. 5 (digitalizat).
- ↑ Dźěžnikecy w Digitalnym stawizniskim zapisu městnow Sakskeje (němsce)
- ↑ Ernst Tschernik: Die Entwicklung der sorbischen Bevölkerung. Akademie-Verlag, Berlin 1954, str. 59. → wšě wjeski