Zahrodny banjowc
Zahrodny banjowc (Cucurbita pepo) je rostlina ze swójby banjowcowych rostlinow (Cucurbitaceae). Sorta je zucchini.
Zahrodny banjowc | |
systematika | |
---|---|
Domena | Eukaryoty |
Swět | Rostlinstwo |
Rosidy Eurosidy I | |
rjad: | (Cucurbitales) |
swójba: | Banjowcowe rostliny (Cucurbitaceae) |
ród: | Banjowc[1] (Cucurbita) |
družina: | Zahrodny banjowc |
wědomostne mjeno | |
Cucurbita pepo | |
L. | |
Wopis
wobdźěłaćSystematika
wobdźěłaćZahrodny banjowc je na formach bohata družina roda banjowcow (Cucurbita). Tuž, so wjacore poddružiny rozeznawaja, ale tež wjacore sortowe skupiny. Wobaj systemaj hodźitej so kombinować kaž sćěhuje:[2][3]
- subsp. fraterna wobsahuje dźiwje formy w juhowuchodźe Mexika.
- subsp. ovifera wobsahuje dwě warjeteće:[4]
- var. texana wobsahuje dźiwje formy w USA, kotrež bu prjedy jako swójsku družinu Cucurbita texana wodźene.
- var. ovifera wobsahuje pyšne a jědźne sorty:
- Acorn-skupina: ma małki płód, deckelförmig, gerillt, am Blütenende zugespitzt
- Crookneck-skupina: dołhi płód njese křiwu šiju
- Scallop-skupina: małki, wopłonjeny płód, typiski z wuzhibnjenej kromu
- Straightneck-skupina: płód je cylindriski z zrunanym, lochko zwusćenej šiju
- Oviform-skupina pyšne formy
- subsp. pepo wobsahuje najbóle jědźne sorty a někotre pyšne formy. Dźiwje formy njejsu znate.
- Cocozelle-skupina: płód je dołhi, cylindriski, wot šěrokeho kónca kćenja bywacy wuži; poměr mjez dołhosću a šěrokosću je wjace 3,5.
- Pumpkin-skupina: płód je oranžowy, kulojty abo owalny
- Vegetable marrow-skupina: płód je krótki, cylindriski, wot šěrokeho kónca kćenja k wuskemu kóncej stołpika bywacy wuži. Sem słuša spaghettijowy banjowc
- Zucchini-skupina: płód je dołhi, cylindriski, małko abo nic wuži bywacy do kónca.
- Spherical pyšne formy
- Warted pyšne formy
Fylogenetiske přepytowanja su pokazali, zo zajradowanje na bazy płodowych formow zwjetša tež wobstejnosćam přiwuznosće wotpowěduja.[3]
Stejnišćo
wobdźěłaćRozšěrjenje
wobdźěłaćWužiwanje
wobdźěłaćNóžki
wobdźěłać- ↑ Pawoł Völkel: Prawopisny słownik hornjoserbskeje rěče. Hornjoserbsko-němski słownik. Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 2005, ISBN 3-7420-1920-1, str. 36.
- ↑ R. W. Robinson, D. S. Decker-Walters: Cucurbits. CAB International, Wallingford 1997, S. 78. ISBN 0-85199-133-5
- ↑ 3,0 3,1 N. Katzir, Y. Tadmor, G. Tzuri, E. Leshzeshen, N. Mozes-Daube, Y. Danin-Poleg, H.S. Paris: Further ISSR and preliminary SSR analysis of relationships among accessions of Cucurbita pepo. W: N. Katzir, H.S. Paris: Proceedings of 7th EUCARPIA Meeting on Cucurbit Genetics and Breeding. Acta Horticulturae, Band 510, 2000, S. 433-439. ISBN 90-6605-852-8
- ↑ Deena S. Decker: Origin(s), Evolution, and Systematics of Cucurbita pepo (Cucurbitaceae). Economic Botany, Band 42, S. 1988, S. 4-15.
Žórła
wobdźěłać- Aichele, D., Golte-Bechtle, M.: Was blüht denn da: Wildwachsende Blütenpflanzen Mitteleuropas. Kosmos Naturführer (1997)
- Brankačk, Jurij: Wobrazowy słownik hornjoserbskich rostlinskich mjenow na CD ROM. Rěčny centrum WITAJ, wudaće za serbske šule. Budyšin 2005.
- Kubát, K. (Hlavní editor): Klíč ke květeně České republiky. Academia, Praha (2002)
- Lajnert, Jan: Rostlinske mjena. Serbske. Němske. Łaćanske. Rjadowane po přirodnym systemje. Volk und Wissen Volkseigener Verlag Berlin (1954)
- Rězak, Filip: Němsko-serbski wšowědny słownik hornjołužiskeje rěče. Donnerhak, Budyšin (1920)