Złoty januškowc
Złoty januškowc (Ribes aureum)
systematika
Domena Eukaryoty
Swět Rostlinstwo
  Eudikotyledony
Jadrowe eudikotyledony
rjad: (Saxifragales)
swójba: Kosmačkowe rostliny (Grossulariaceae)
ród: Januškowc[1] (Ribes)
družina: Złoty januškowc
wědomostne mjeno
Ribes aureum
Pursh
Wobdźěłać
p  d  w

Złoty januškowc (Ribes aureum) je kerk ze swójby kosmačkowych rostlinow (Grossulariaceae).

Kćenja
Złoty januškowc

Złoty januškowc je w lěću zeleny, bjezćernjowy kerk, kotryž docpěje wysokosć wot 1 hač do 2 m.

Dołho stołpikate łopjena su nahe, blědźe błyšćace, hłuboko třilapate, maja kulojty wobrys a docpěja dołhosć wot 3 hač do 5 cm. Jich nazymske barbjenje je winočerwjene.

Kćěje wot apryla hač do meje. Krónowe a keluškowe łopješka su złotožołte. Kćenja su w srjedźišću čerwjenojte a steja po pjećoch hač po pjatnaćoch w zrunanych abo wotestejacych kićach. Wone přijomnje wonjeja.

Płody su čorne jahody, kotrež docpěja wulkosć hróšatkow. Wone su jědźne a wot junij dozrawja.

Systematika

wobdźěłać
 
Lisćowe łopjena złoteho januškowca
 
Nazymske barbjenje

Znutřka roda Ribes słuša Ribes aureum hromadźe z krejčerwjenym januškowcom a čornym januškowcom k podrodej Coreosma (Spach) Janczewski.

Někotři awtorojo wobjednawaja Ribes aureum jako synonym wot Ribes odoratum. Slědni so rozeznawa pak mjez druhim přez wjetše, na kromach a na płoninje sylnišo kosmate łopjena.

Poddružiny

wobdźěłać
 
var. villosum

Wobsahuje sćěhowace poddružiny:

  • Ribes aureum var. aureum
  • Ribes aureum var. gracillimum (Coville & Britton) Jeps.
  • Ribes aureum var. villosum DC.

Stejnišćo

wobdźěłać

Rosće w łučinowych kerčinach, na rěčnych brjohach. Ma radšo čumpate, humozne pódy.

Rozšěrjenje

wobdźěłać

Pochadźa z pacifiskeje sewjerneje Ameriki (Kaliforniska), ale nětko z městnami tež wodźiwjene w Europje wustupuje.

Wužiwanje

wobdźěłać

Wona so jako pyšnu drjewinu plahuje.

  1. W internetowym słowniku: Johannisbeere
  • Bruno P. Kremer: Steinbachs Naturführer Bäume & Sträucher, ISBN 978-3-8001-5934-5, strona 276 (němsce)
  • Steinbachs Großer Pflanzenführer, ISBN 978-3-8001-7567-3, strona 298 (němsce)
  • Brankačk, Jurij: Wobrazowy słownik hornjoserbskich rostlinskich mjenow na CD ROM. Rěčny centrum WITAJ, wudaće za serbske šule. Budyšin 2005.
  • Kubát, K. (Hlavní editor): Klíč ke květeně České republiky. Academia, Praha (2002)
  • Lajnert, Jan: Rostlinske mjena. Serbske. Němske. Łaćanske. Rjadowane po přirodnym systemje. Volk und Wissen Volkseigener Verlag Berlin (1954)
  • Rězak, Filip: Němsko-serbski wšowědny słownik hornjołužiskeje rěče. Donnerhak, Budyšin (1920)

Eksterne wotkazy

wobdźěłać
 
Commons
Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije