Wonjaty šlěz
| |
| Wonjaty šlěz (Malva moschata) | |
| systematika | |
|---|---|
| Domena | Eukaryoty |
| Swět | Rostlinstwo |
| Eurosidy II | |
| rjad: | (Malvales) |
| swójba: | Šlězowe rostliny (Malvaceae) |
| podswójba: | (Malvoideae) |
| ród: | Šlěz[1][2] (Malva) |
| družina: | Wonjaty šlěz |
| wědomostne mjeno | |
| Malva moschata | |
| L. (1753) | |
Wonjaty šlěz (regionalnje wonjaty šlez, Malva moschata) je rostlina ze swójby šlězowych rostlinow (Malvaceae).
.jpg)
Wopis Wobdźěłać
Wonjaty šlěz je trajne zelo, kotrež docpěwa wysokosć wot 20 hač 80 cm (hač do 1 m). Rostlina je zmjerzkokruta, rosće kerkojće a daloko wustupowace.
Stołpik a łopjena njesu jednore kosmy.
Łopjena Wobdźěłać
Delnje łopjena su pjećdźělnje lapate, mjeztym hornje łopjena su hač do spódka rukojće 3-7-dźělne, při čimž jich wotrězki su do wuskich, paskojtych kónčkow rozpačene. Jich powjerch je lěpjaty a kosmaty.
Při rozmlěću mošusojće resp. twarožkojće wonja.
Kćenja Wobdźěłać
Kćěje wot junija hač oktobra. Kćenja docpěwaja šěrokosć wot 4 hač 6 cm a steja po jednym hač po třoch we łopjenowych rozporach a w kićach na kóncu stołpika. Krónowe łopješka su róžojtowioletne abo jasnoróžojte z tróšku ćěmnišimi nerwami a docpěwaja dołhosć wot 2 hač 4 cm. Zwonka pjećłopješkoweho kelucha ma tři lancetojte łopješka, kotrež su 3-5 raz tak dołhe kaž šěroke, a docpěwaja dołhosć wot 3 hač 5 mm a su na spódku z keluchom zrosćene.
Kćenja a zwjadnjene młode rostliny słabje po mošusu wonja.
Sorta Alba njese běłe kćenja.
Płody Wobdźěłać
Dźělpłody su na chribjeće sylnje kosmate.
Stejnišćo Wobdźěłać
Rosće na suchich, słónčnych łukach a pastwach, nadróžnych kromach a skłoninach. Preferuje zwjetša małowapnate pódy na třóšku ćoplišich stejnišćach.
Rozšěrjenje Wobdźěłać
Rostlina je w srjedźnej a južnej Europje rozšěrjena.
Nóžki Wobdźěłać
- ↑ Pawoł Völkel: Prawopisny słownik hornjoserbskeje rěče. Hornjoserbsko-němski słownik. Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 2005, ISBN 3-7420-1920-1, str. 506.
- ↑ W internetowym słowniku: Malve
Žórła Wobdźěłać
- Botanica, Einjährige und mehrjährige Pflanzen, Über 2000 Pflanzenporträts, ISBN 978-3-8331-4469-1, strona 546 (němsce)
- Schauer - Caspari: Pflanzenführer für unterwegs, ISBN 978-3-8354-0354-3, 2. nakład, 2008, strona 208 (němsce)
- Spohn, Aichele, Golte-Bechtle, Spohn: Was blüht denn da? Kosmos Naturführer (2008), ISBN 978-3-440-11379-0, strona 42 (němsce)
- Kral, Jurij: Serbsko-němski słownik hornjołužiskeje rěče. Maćica serbska, Budyšin (1927)
- Rězak, Filip: Němsko-serbski wšowědny słownik hornjołužiskeje rěče. Donnerhak, Budyšin (1920)
Eksterne wotkazy Wobdźěłać
- Wonjaty šlěz. W: FloraWeb.de. (němsce)