Wšědna čisćica
| |
| Wšědna čisćica (Clinopodium vulgaris) | |
| systematika | |
|---|---|
| Domena | Eukaryoty |
| Swět | Rostlinstwo |
| Euasteridy I | |
| rjad: | (Lamiales) |
| swójba: | Cycawkowe rostliny (Lamiaceae) |
| podswójba: | Nepetoideae |
| ród: | Čisćica[1] (Clinopodium) |
| družina: | Wšědna čisćica |
| wědomostne mjeno | |
| Clinopodium vulgare | |
| L. (1753) | |
Wšědna čisćica (Clinopodium vulgare, [=Calamintha clinopodium]; prjedy Satureja vulgaris (L.) Fritsch) je rostlina ze swójby cycawkowych rostlinow (Lamiaceae). Dalše serbske mjeno je lěsny płónčik.
Wopisanje wobdźěłać
Wšědna čisćica je trajne zelo, kotrež docpěwa wysokosć wot 30 hač 60 cm. Rostlina wonja při rozrybowanju tróšku aromatisce.
Stołpik je wotstejo cybaće kosmaty.
Łopjena wobdźěłać
Łopjena su w křižu přećiwostejne, jejkojte, cyłokromne, słabje karbowane a docpěwaja dołhosć wot 2 hač 4 cm.
Kćenja wobdźěłać
Kćěje wot julija hač septembra. Swětłopurpurowe kćenja docpěwaja dołhosć wot 1 hač 1,5 cm. Hornja hubka je płona, mjeztym zo delnja hubka je třidźělna. Kćenja steja po dźesaćoch hač po dwacećoch w hač štyri hustych, wjelekćenjowych, nimale kulowatych mutličkach w hornich łopjenowych porach. Keluškowe zubki su kochtate. Króna docpěwa dołhosć wot 1 hač 1,5 cm.
Stejnišćo wobdźěłać
Rosće na kerčinowych, lěsnych a pućowych kromach, w žiwych płotach a swětłych lěsach a na połsuchich trawnikach. Preferuje bazowe pódy na słónčnych hač połchłódkojtych stejnišćach.
Rozšěrjenje wobdźěłać
Rostlina je w Europje rozšěrjena.
Nóžki wobdźěłać
- ↑ Pawoł Völkel: Prawopisny słownik hornjoserbskeje rěče. Hornjoserbsko-němski słownik. Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 2005, ISBN 3-7420-1920-1, str. 69.
Žórła wobdźěłać
- Schauer - Caspari: Pflanzenführer für unterwegs, ISBN 978-3-8354-0354-3, 2. nakład, 2008, strona 244 (němsce)
- Spohn, Aichele, Golte-Bechtle, Spohn: Was blüht denn da? Kosmos Naturführer (2008), ISBN 978-3-440-11379-0, strona 94 (němsce)
- Brankačk, Jurij: Wobrazowy słownik hornjoserbskich rostlinskich mjenow na CD ROM. Rěčny centrum WITAJ, wudaće za serbske šule. Budyšin 2005.
- Kubát, K. (Hlavní editor): Klíč ke květeně České republiky. Academia, Praha (2002)
- Lajnert, Jan: Rostlinske mjena. Serbske. Němske. Łaćanske. Rjadowane po přirodnym systemje. Volk und Wissen Volkseigener Verlag Berlin (1954)
- Rězak, Filip: Němsko-serbski wšowědny słownik hornjołužiskeje rěče. Donnerhak, Budyšin (1920)