Božidar Dobrucky: Rozdźěl mjez wersijomaj
nowy biografiski zapis |
(Žadyn rozdźěl)
|
Wersija wot 7. julija 2017, 14:01
Božidar Dobrucky (němsce Theodor Dobrucký; * 7. oktobra 1893 we Wojerecach, † 7. měrca 1957 w Budyšinje) bě serbski ewangelski farar, narodny prócowar a spisowaćel.
Žiwjenje
Wón narodźi so 1893 jako syn ze Słowakskeje pochadźaceho Wojerowskeho archidiakona Jána Emanuela Dobruckeho, kiž bě so 1882 do Łužicy přesydlił. Syn Božidar wopytowaše wot 1909 do 1913 gymnazij w Zhorjelcu a studowaše potom wot 1913 do 1916 w Lipsku teologiju a filozofiju. Tam złoži tež statne pruwowanje za wyše šulstwo. Prěnje wučerske městno měješe 1916/17 jako pomocny wučer w Rabensteinje. Wot 1917 do 1924 skutkowaše jako farar w Budyšinku, hdźež bě spřećeleny z tamnišim wučerjom Arnoštom Holanom.
1924 bu jemu dalše skutkowanje w Serbach znjemóžnjene. Po krótkim studiju w Bratisławje nawróći so do Němskeje a nastupi farske městno w južnodurinskim Heldburgu (1925–30); wot 1930 hač do 1948 bě na powołanje basnika Börriesa knjeza von Münchhausena farar a zarjadnik knihownje we Windischleuba pola Starohroda. 1948 wzda so duchownstwa a sta so z wotrjadnikom nowozałoženeho Serbskeho kulturneho zarjada w Budyšinje. 1953 poda so na wuměnk.
Skutkowanje
Hižo jako gymnaziast zezna so z idejemi dźěłaćerskeho hibanja a dopisowaše do Görlitzer Volkszeitung. Wot 1918 podpěraše prócowanja Arnošta Barta w serbskim narodnym hibanju. 1919 bu zasadźeny k pjenježnej pokuće a 1924 k połlětu jastwa, bu pak přez amnestiju spušćeny. Wot 1920tych lět bě čłon SPD.
Za čas Weimarskeje republiki wozjewješe swoje dopisy a powědančka w Serbskich Nowinach a we Łužicy. Po Druhej swětowej wójnje bě jako wyši referent za wědomosć a kulturu w Serbskim kulturnym zarjedźe sobu zamołwity za załoženje serbskich kulturnych institucijow a organizowanje studija sorabistiki při Karla Marxowej uniwersiće w Lipsku. Pawoł Nedo mjenowaše jeho w Rozhledźe 10/1973 architekta noweje serbskeje kultury. Nimo toho fungowaše wěsty čas jako zamołwity redaktor ewangelskeho časopisa Pomhaj Bóh. Tež po wójnje nastachu někotre powědančka, kotrež wozjewichu so w Nowej dobje a w Protyce.
Božidar Dobrucky bě wot lěta 1918 čłon Maćicy Serbskeje.
Wozjewjenja
- Wo čłowjeku z dwěmaj wutrobomaj. W Serbskich Nowinach dnja 24. decembra 1924
- Pusty kraj. We Łužicy 1931.
- Serbski Diogenes. Budyšin 1970, str. 181–211
Žórło
- Jurij Młynk: Dobrucky, Božidar. W: Jan Šołta, Pětr Kunze, Franc Šěn (wud.): Nowy biografiski słownik k stawiznam a kulturje Serbow. Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 1984, str. 112sl.
Wotkazaj
- Dokumenty Božidara Dobruckeho w Serbskim kulturnym archiwje (pdf-dataja)
- Krótkobiografija na webstronach Serbskeho instituta