New Mexico

zwjazkowy stat Zjednoćenych statow Ameriki
34-106

New Mexico (posłuchać [nuːˈmɛksɪkoʊ̯]a a, španisce Nuevo México, navajo Yootó Hahoodzo) je US-ameriski zwjazkowy stat, kotryž leži na juhozapadźe kraja při mexiskej hranicy. Ma něhdźe 2,1 milionu wobydlerjow na 315.000 km² a je tuž jara rědko wobsydleny (6,6 wob./km²) a po přestrjeni pjaty najwjetši stat, trochu wjetši hač Pólska. Stolica je Santa Fe ze 70.000 wobydlerjemi, najwjetše město pak Albuquerque z wjace hač 560.000 wobydlerjemi.

New Mexico
hesło: Crescit Eundo
Zakładne daty
stolica Santa Fe
přestrjeń 314.915 km²
wobydlerstwo 2.085.109 (1. jul 2015)[1]
hustosć 7 wob. na km²
časowe pasmo UTC–7 (MST)
Politika
guwernerka Susana Martinez (Rep.)
přistup do unije 6. januara 1912
KarteAlaskaHawaiiRhode IslandWashington, D.C.MaineNew HampshireVermontMassachusettsConnecticutNew YorkPennsylvaniaDelawareNew JerseyMarylandVirginiaWest VirginiaOhioIndianaNorth CarolinaKentuckyTennesseeSouth CarolinaGeorgiaFloridaAlabamaMississippiMichiganWisconsinIllinoisLouisianaArkansasMissouriIowaMinnesotaNorth DakotaSouth DakotaNebraskaKansasOklahomaTexasNew MexicoColoradoWyomingMontanaIdahoUtahArizonaNevadaWashingtonOregonKaliforniskaKubaKanadaBahamyTurksowe a Caicosowe kupyMexiko
Karte
Přehladna karta zwjazkoweho stata
Wobdźěłać
p  d  w


Stat mjezuje z Coloradom na sewjeru, z Oklahomu na sewjerozapadźe, z Texasom na wuchodźe a juhu, z Mexikom na juhozapadźe a z Arizonu na zapadźe. Teritorij wobsteji hłownje z pusćiny na wysokoruninje kaž tež z wysokich hórskich rjećazow. Najwyša hora zwjazkoweho stata je Wheeler Peak (4011 m), kiž nadeńdźe so w južnych wuběžkach Rocky Mountains. Přez New Mexico běži Rio Grande, najwažniša rěka w tutym regionje.

New Mexico přiwza so dnja 6. januara 1912 jako 47. stat do unije a ma přimjeno Land of Enchantment („Kraj zakuzłanja“). Do toho słušeše wot 1821 do 1848 k Mexiku.

Něhdźe 70 % wobydlerstwa ma jendźelšćinu jako maćeršćinu, 28,4 % španišćinu a 3,5 % domoródnu rěč navajo. New Mexico je stat z najwyšim podźělom latinoameriskeho wobydlerstwa (42 %) a druhim najwyšim podźělom Indianow (9,5 %).

Žórła wobdźěłać

  1. United States Census Bureau: Trochowanja za 2015 (jendź.)

Wotkazaj wobdźěłać

  Commons: New Mexico – Zběrka wobrazow, widejow a awdiodatajow
Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije