Lěšće

wjes w Delnjej Łužicy; dźěl Grodka

Lěšće (němsce Hornow) su wjes w Delnjej Łužicy a měšćanski dźěl Grodka w braniborskim wokrjesu Sprjewja-Nysa. Maja něhdźe štyri sta wobydlerjow.

Lěšće
Hornow
Połoženje na karće Delnjeje Łužicy
Połoženje na karće Delnjeje Łužicy
DEC
město: Grodk
zagmejnowanje: 2001 (do Lěšće-Zakrjejc)
wobydlerstwo: 401 (31. decembra 2019)[1]
přestrjeń: 13,33 km²
wysokosć: 111 metrow n.m.hł.
51.63555555555614.511111111111111
póstowe čisło: 03130
předwólba: 035698
wotwodźene
słowa:
wobydler/ka:
Lěšćanaŕ/-ka
adjektiw:
lěšćański
skłonowanje:
, tam, Lěšće, , tam
Lěšćanska cyrkej
Lěšćanska cyrkej

Lěšćanska cyrkej

Geografija

wobdźěłać

Wjes leži něhdźe 14 kilometrow sewjerowuchodnje Grodkowskeho centruma a 25 kilometrow juhowuchodnje Choćebuza při krajnej dróze L48 do Baršća.

Na sewjeru a zapadźe rozpřestrěwaja so wulke lěsne kónčiny, za kotrymiž nadeńdu so wjeski gmejny Kopańce. Sewjerowuchodnje wsy na směr Choćebuskeje šoseje leži do Lěšćow słušacy wudwór Lěšćański Forwark kaž tež Bóšojski Forwark. Susodna wjes na juhowuchodźe su Bóšojce (gmejna Feliksowy jazor), na juhu leži Łojojc a na juhozapadźe při Grodkowskej dróze Zakrjejc.

 
Knježi dom w Lěšćach

Lěšće su so w lěće 1346 k prěnjemu razej pisomnje naspomnili, wjesna cyrkej pochadźa pak hižo z 13. lětstotka. Prěni znaty wobsedźer tamnišeho ryćerkubła bě knjez Nickel von Gersdorf w lěće 1436. Dźensniši knježi dom je so w lěće 1864 natwarił a 1903 renowěrował. 13 hektarow wulki hrodowy park steji wot lěta 1981 pod pomnikoškitom.

Pódla cyrkwje steji 700 lět stary dub, kotryž płaći jako najstarši štom w něhdyšim Grodkowskim wokrjesu.

Hač do 31. decembra 2001 běchu Lěšće samostatna gmejna we wokrjesu Sprjewja-Nysa (do 1993 w Grodkowskim wokrjesu). W tutym lěće so ze susodnym Zakrjejcom zjednoćichu do gmejny Lěšće-Zakrjejc, kotraž so 2016 do Grodka zagmejnowa. Wot toho časa tworitej wobě wsy samostatnej wjesnej dźělej.

Wobydlerstwo

wobdźěłać

Hač do kónca 18. lětstotka rěčachu wšě wobydlerjo serbsce. Lěšćanska šula naspomni so prěni raz započatk 19. lětstotka; tam so najprjedy serbsce a němsce a wot lěta 1862 jenož hišće němsce wuwučowaše.

Po Mukowej Statistice Łužiskich Serbow běše srjedź 1880tych lět wot cyłkownje 491 wobydlerjow 441 serbskorěčnych (90 %).[2] Tež we wokolnych wjeskach so tehdy hišće delnjoserbsce rěčeše. Arnošt Černik zwěsći srjedź 1950tych lět serbskorěčny podźěl wobydlerstwa wot jenož hišće 1,5 %.[3]

  1. staw: 31. decembra 2019; Ortsteile der Stadt Spremberg na oficielnej webstronje Grodka (němsce)
  2. Ernst Tschernik: Die Entwicklung der sorbischen Bevölkerung. Akademie-Verlag, Berlin 1954. → wšě wjeski
  3. Ludwig Elle: Sprachenpolitik in der Lausitz. Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 1995. [613 wobydlerjow, z nich 5 dorosćenych z aktiwnymi znajomosćemi serbšćiny, 4 z pasiwnymi, 0 serbskich dźěći a młodostnych, 604 bjez znajomosćow] → wšě wjeski
  Commons: Lěšće – Zběrka wobrazow, widejow a awdiodatajow
Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije