Hněwsecy
Hněwsecy (němsce Nimschütz) běchu hornjołužiska wjeska sewjernje Budyšina, kotraž bu w lětomaj 1972/73 wopušćena a potom za Budysku rěčnu zawěru wottorhana. Po hamtskich ličbach dyrbjachu so 135 wobydlerjow přesydlić.
Geografija wobdźěłać
Hněwsecy ležachu na lěwej stronje Sprjewje sewjernje Małsec a juhozapadnje Delnjeje Hórki.
Stawizny wobdźěłać
W nazymje 1898 namakachu wjesnjenjo při Sprjewi sewjerowuchodnje Hněwsec jedyn z mało bohaće wuhotowanych rowow z romskeje kejžorskeje doby w Hornjej Łužicy. W rowje nadeńdźechu so importowane romske sudobja kaž bowy, čerpawy a křida. Tamle pochowany potajkim drje romske wašnja praktikowaše, štož pokaza na wěsty wuznam něhdyšeho sydlišća.[1]
Prěnje historiske naspomnjenje kulowca jako Gneutiz pochadźa z lěta 1301.[2] Wjesne mjeno pochadźa wot staroserbskeho wosoboweho mjena Gněvota („tón hněwny“). W lěće 1777 bě wjeska rozdźělena mjez Budyskim tachantstwom, Budyskej měšćanskej radu a Małsečanskim ryćerkubłom. Cyrkwinsce słušachu ewangelscy kaž tež katolscy wobydlerjow do Budyskeju wosadow.
Wot lěta 1936 běchu Hněwsecy gmejnski dźěl Bórka.
Wobydlerstwo wobdźěłać
Po statistice Arnošta Muki mějachu Hněwsecy w 1880tych lětach 150 wobydlerjow, wot kotrychž běchu 134 Serbow (89 %).[3] Wot šěsnaće Němcow rozumjachu wjace hač dźesać serbsce. Ewangelscy a katolscy Hněwsečenjo přisłušachu Budyskimaj wosadomaj.
Wosobiny wobdźěłać
- Jakub Žur (1754–99) – kapłan, přiwisnik katolskich rozswětlerjow
Hlej tež wobdźěłać
Žórła wobdźěłać
- Frank Förster: Verschwundene Dörfer im Lausitzer Braunkohlenrevier. [=Spisy Serbskeho instituta 8] Wobdźěłane a rozšěrjene wudaće, Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 2014, str. 203sl, ISBN 978-3-7420-1623-2.
- Archiv verschwundener Orte Forst/Horno: Dokumentation bergbaubedingter Umsiedlung. 2010, str. 350sl.
- ↑ Oberlausitzer Heide- und Teichlandschaft (= Werte der deutschen Heimat. Zwjazk 67). 1. nakład. Böhlau, Köln/Weimar/Wien 2005, ISBN 978-3-412-08903-0, str. 262.
- ↑ Hněwsecy w Digitalnym stawizniskim zapisu městnow Sakskeje (němsce)
- ↑ Ernst Tschernik: Die Entwicklung der sorbischen Bevölkerung. Akademie-Verlag, Berlin 1954, str. 57. → wšě wjeski