Dźiwja morchej
| |
| Dźiwja morchej (Daucus carota ssp. carota) | |
| systematika | |
|---|---|
| Domena | Eukaryoty |
| Swět | Rostlinstwo |
| Euasteridy II | |
| rjad: | (Apiales) |
| swójba: | Wokołkowe rostliny (Apiaceae) |
| ród: | Morchej[1][2] (Daucus) |
| družina: | Wšědna morchej (Daucus carota) |
| poddružina: | Dźiwja morchej |
| wědomostne mjeno | |
| Daucus carota subsp. carota | |
| L. | |
Dźiwja morchej (Daucus carota ssp. carota) je rostlina ze swójby wokołkowych rostlinow (Apiaceae). Wona je dźiwja forma wšědneje morchwje (Daucus carota).
Wopis
wobdźěłać
Wona je zwjetša dwulětna, naćowa rostlina. Dźiwja morchej docpěwa wysokosć mjez 50 - 120 cm (wot 30 hač 100 cm) a ma na stołpikach seršćate kosmy. Rostlina je šěrozelena a ma swětły, ćeńki, kruto-nićaty čopojty korjeń.
Łopjena
wobdźěłaćŁopjena su stołpikowe a wobpřimnja stołpik. Wone su dwójce hač trójce pjerite.
Kćenja
wobdźěłaćWona kćěje wot junija hač do oktobra (septembra). Kwětnistwo je dwójny wokołk a docpěwa wulkosć mjez 3 a 7 cm, kotrež za čas kćěwa je płone abo horbjene, za čas nasadźenja płodow je hněžkojće zapadnjene. Wokołk je mjenje wjelbowany a płoniši hač tón zahrodneje morchwje. W jeho srjedźišću je zwjetša čerwjena abo nimale čorna "morchejowe kćenje". Kćenja su běłe, nimaja žane keluškowe łopješka a docpěwaja wulkosć wot 5 mm. 5 kćenjowych łopjenow su wutrobojće kromate. Kćenjowe łopjena na wonkowne kromje wokołka su jasnje wjetše. Kćenje wosrjedźa cyłkowneho wokołka najčasćišo ma purpurowu krónu.
Płody
wobdźěłaćPłody maja kałački w podołhostnych rjadach.
Stejnišćo
wobdźěłaćWona rosće na tučnych a suchich łukach a njerodźowych honach.
Rozšěrjenje
wobdźěłaćDźiwja morchej je nimale po cyłym swěće rozšěrjena.
Nóžki
wobdźěłać- ↑ Pawoł Völkel: Prawopisny słownik hornjoserbskeje rěče. Hornjoserbsko-němski słownik. Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 2005, ISBN 3-7420-1920-1, str. 268.
- ↑ W internetowym słowniku: Möhre
Žórła
wobdźěłać- GU Maxi-Kompaß Blumen, ISBN 3-7742-3852-9, strona 189 (němsce)
- GU Naturführer Blumen, ISBN 3-7742-1507-3, strona 188 (němsce)
- Meyers Taschenlexikon Biologie, In 3 Bänden, 2. zwjazk, ISBN 3-411-12023-1, stronje 198-199 (němsce)
- Seidel/Eisenreich: BLV Bestimmungsbuch Blütenpflanzen, ISBN 3-405-13557-5, stronje 114-115 (němsce)
- Spohn, Aichele, Golte-Bechtle, Spohn: Was blüht denn da? Kosmos Naturführer (2008), ISBN 978-3-440-11379-0, strona 166 (němsce)
- Ullstein Lexikon der Pflanzenwelt, 1973, ISBN 3-550-16019-4, strona 295 (němsce)