Kwětnistwo

Kwětnistwo je wjacore hač wjele kćenjow njesacy, zwjetša jasnje wotsadźeny dźěl wubitkoweho systema wjele symjeńcow. Jednotliwe kćenja steja zwjetša w rozporach nošnych łopješkow.

Forma a přirjadowanje kćenjow jara wariěruje, při čimž někotre warianty za wěste swójby su typiske, kaž na př. koš je typiski za zestajenkowe rostliny a wokołk za wokołkowe rostliny.

Rozrjadowanje

Jednore kwětnistwa

Maja hłownu wósku (monopodium), wot kotrejež so pódlanske wóski wotbočuja.

Bazowa forma je kić (botrys), z kotrejež so wšě druhe formy přez wudlěšenje, zwinjenje, stołstnjenje abo redukciju někotrych dźělow nastanu.

Při kićach a kłosach hłowna wóska sylnišo rosće hač pódlanske wóski, mjeztym zo při wokołkach a hłójčkach hłownu a pódlanske wóski jenak sylnje rostu.

• 
  Kić
• 
  Lěsna wjerbinka (kić)
• 
  Wobškitarska kić
• 
  Wokołkata seklička (wobškitarska kić)
• 
  Kłosa, kłóska (jenož 1–3 kćenja)
• 
  Wowči jazyčk (kłosa)
• 
  Habla
• 
  Sequoiadendron giganteum
• 
  Homoła
• 
  Blakaty klep (homoła)
• 
  Hłójčka
• 
  Dźiwi drapalc (hłójčka)
• 
  Košik
• 
  Słónčnica (košik)
• 
  Wokołk
• 
  Wulki bělan (wokołk)
• 
  Micki (kićowe abo kłosowe micki)
• 
  Hórska wólša (micki)

Zestajene kwětnistwa

Zestajene kwětnistwo bazuje na jednorym kwětnistwje, při kotrymž so kćenja přez dźělne kwětnistwa narunuja.

Racemozne dźělne kwětnistwa

Dwójne botrywe

Při tutym typje su dźělne kwětnistwa jako kiće abo wotwodźene kwětnistwa wutworjene. Jeli to so jenož při bóčnych kćenjach stanje, da je homeotetiska forma. Jeli nimo toho tež hłowna wóska kić wutwori, da je heterotetiska forma.

• 
  Homeotetiska dwójna kić
• 
  Žołty komonc (homoeotetiska dwójna kić)
• 
  Heterotetiska dwójna kić
• 
  Hebe albicans (heterotetiska dwójna kić)
• 
  Dwójna kłosa
• 
  Jědojta motawa (dwójna kłosa)
• 
  Dwójny košik
• 
  Echinops ritro (dwójny košik)
• 
  Dwójny wokołk
• 
  Laserpicium latifolium (dwójny wokołk)
• 
  Trójny wokołk, tribotryum

Pakić a podobne

Při pakićach so ličba rozhałuzowanjow w dźělnych kwětnistwach wot spódka horje pomjeńšuje.

• 
  Pakić (Panicula)
• 
  Winowy prut
• 
  Wobškitarska pakić (Corymbus)
• 
  Čorna bozanka
• 
  Likowa pakić (Anthela)
• 
  Namódra syćina
• 
  Botryoid, ze so wobrysowacym rozhałuzowanjom

Cymozne dźělne kwětnistwa

Při cymoznym dźělnym kwětnistwje wobsteji sympodium. Tu hłowna wóska z nakónčnym kćenjom kónčni, při čimž pódlanske hałuzy hłownu wósku přerostu.

Po ličbje a wašnju rozhałuzowanja so rozeznawaja:

• Dwě pódlanskej wósce, dichazalny
  • Dwě transwersalnej předłopjenje, dwě bóčnej wósce: dichazij
  • Dwě transwersalnej předłopjenje, prěnja rozhałuzowanje ma dwě bóčnej wósce, ale dalše maja jenož jedne: dwójny wijel abo dwójny šrubel
• Jedna pódlanska wóska, monochazalny
  • Dwě transwersalnej předłopjenje, ale so jenož jedna pódlanska wóska wutwori: wijel abo šrubel
  • Jedne medianowe předłopjeno, jedna bóčna wóska: wjechlawka abo serpik

• 
  Dichazij
• 
  Dichasium, šematisce wot horjeka
• 
  Čerwjeny kobjelkač (Silene dioica, dichazij)
• 
  Šwižny bělenk (Cerastium holosteoides, dichazij)
• 
  Dwójny wijel
• 
  Lěkarske kosćadło (Symphytum officinale, dwójny wijel)
• 
  Dwójny šrubel
• 
  Wijel (Cincinnus)
• 
  Wijel, šematisce wot horjeka
• 
  Curaçaowa wobrotnička (Heliotropium curassavicum, wijel)
• 
  Wšědna hrimanka (Echium vulgare, wijel)
• 
  Šrubel
• 
  Šrubel, šematisce wot horjeka
• 
  Běrna (Solanum tuberosum, šrubel z konkawlescencu)
• 
  Křižomnik (Hypericum, šrubel)
• 
  Wjechlawka
• 
  Wjechlawka, šematisce wot horjeka
• 
  Serpik (drepanium)
• 
  Serpik, šematisce wot horjeka

Žórła

• Strasburger, E. et al.: Lehrbuch der Botanik für Hochschulen. 15. Auflage, Jena Verlag von Gustav Fischer 1921, strony 112-114 a 486-495 (němsce)
• Das große Buch des Allgemeinwissens Natur, Ein umfassendes Nachschlagewerk über das Leben auf der Erde, Stuttgart 1996, ISBN 3-87070-613-9, strona 569 (němsce)
• Meyers Taschenlexikon Biologie, In 3 Bänden, 1. zwjazk, strony 111, 113-114 (němsce)
• Ullstein Lexikon der Pflanzenwelt, 1973, ISBN 3-550-16019-4, stronje 65-66 (němsce)