Brěškowc

Brěškowc

Ilustracija brěškowca (Prunus persica)
systematika
Domena	Eukaryoty
Swět	Rostlinstwo
	Rosidy Eurosidy I
rjad:	(Rosales)
swójba:	Róžowe rostliny (Rosaceae)
podswójba:	(Spiraeoideae)
tribus:	Póčkosadowe rostliny (Amygdaleae)
ród:	Prunus
družina:	Brěškowc
wědomostne mjeno
Prunus persica
(L.) Batsch

Brěškowc(Prunus persica) je kerk abo štom ze swójby róžowych rostlinow (Rosaceae). Jeho płód je brěšk, brěška.

Jeli bělizka płoda je hładka, potom je nektarina.

Wopis

Brěškowc je w lěću zeleny kerk abo štom, kotryž docpěje wysokosć wot 3 hač 10 m.

Króna často je wustupowaca a płona.

Łopjena

Měnjate, stołpikate łopjena su wótro rězane, šěroko-lancetojte, hładke, nahe, nad srjedźišćom najšěrše a docpěja dołhosć wot 8 (6) hač do 15 cm.

Kćenja

Kćěje wot měrca hač do apryla. Róžojte abo čerwjeno wioletne kćenja so před abo z łopjenami jewja. Wone docpěja přeměr wokoło 3 cm.

Płody

Blědoróžojte, swětłoróžojte, žołtočerwjene, žołte abo šarlachčerwjene póčkate płody docpěja wulkosć wot 5 hač do 7 (wot 4 hač do 8) cm a wobsahuja poroznu, hłuboko brózdźenu, lochko so wotdźělowacu póčku. Brěški su kosmate, mjeztym zo nektariny su njekosmate. Eksistuja sorty ze žołtym a běłym płodowym mjasom.

Stejnišćo

Ma radšo ćopłe stejnišća a je mjerzliwe drjewa. Rosće najlěpšo na přesakliwych, humusowych a čerstwych pódach.

Rozšěrjenje

Pochadźa originalnje z Chinskeje a je přišła přez Persiskeje do antikneje Grjekskeje a Romskeje mócnarstwa a wottam k srjedźnej a zapadnej Europje.

Wužiwanje

Někotre sorty so jako płodowe štomy plahuja, mjeztym zo druhe sorty jako pyšne rostliny plahuja.

Sorty

• Sorta 'Alba Plena' so dla wupjelnjenych, běłych kćenjow plahuje.
• Sorta 'Klara Meyer' njese wupjelnjene, brěškoróžojte kćenja, kotrychž łopješka su kudźerkate.
• Sorta 'Magnifica' njese na hałuzach na spočatku nalěta ćmowokaminčerwjene kćenja.
• Dalše sorty su: 'Dixired', 'Rekord aus Alfter' a 'Robert Blum'.
• Nektarina (Prunus persica var. nectarina) njese mjeńše płody, kotrež bělizka je hładka.

Galerija

• 
  Kćenje
• 
  Kćenja
• 
  Rozrěznjeny płód
• 
  Brěška jako přikład za póčkaty płód

Žórła

• Botanica, Bäume und Sträucher, Über 2000 Pflanzenporträts, ISBN 978-3-8331-4467-7, strona 685 (němsce)
• Bruno P. Kremer: Steinbachs Naturführer Bäume & Sträucher, ISBN 978-3-8001-5934-5, strona 260 (němsce)
• Mayer, Schwegler: Welcher Baum ist das?, Bäume, Sträucher, Ziergehölze, ISBN 978-3-440-11273-1, strona 176 (němsce)
• Spohn: Welcher Baum ist das? Die neuen Kosmos-Naturführer, ISBN 978-3-440-10794-2, strona 105 (němsce)