Amur
Amur (rusce Амур, chinsce 黑龙江 Hēilóng Jiāng) je 2824 kilometrow dołha wulkorěka we wuchodnej Aziji, kiž wuliwa so do sewjerneho Pacifika. Běži přez sewjerowuchodny dźěl Chinskeje a sibirske regiony Zabajkalska, Chabarowsk, oblasć Amur a Židowsku awtonomnu oblasć w Ruskej.
Амур, 黑龙江 | |
Amur w Komsomolsku | |
ćeče přez | Chinsku, Rusku |
žórło | zjednoćenje rěkow Argun a Šilka (53° 19′ 58″ S, 121° 28′ 49″ W53.332777777778121.48027777778 ) |
wysokosć | 350 m |
wuliw | do Tatarskeho přeliwa pola Nikolajewska (52° 59′ 31″ S, 140° 58′ 4″ W52.991944444444140.96777777778Koordinaty: 52° 59′ 31″ S, 140° 58′ 4″ W ) |
wysokosć | 0 m |
rěčina | Argun, Šilka, Ussuri |
dołhosć | 2824 km |
přestrjeń rěčiny | 1.855.000 km² |
Mjeno Amur pochadźa wot ewenskeho słowa Tamur, kiž woznamjenja „wulka rěka“. Chinske mjeno Hēilóng Jiāng ma woznam „rěka čorneho zmija“.
Amur nastanje při chinsko-ruskej hranicy z rěkow Arguna a Šilki a je wottam hač k morju něhdźe tak dołhi kaž Dunaj. Ličimy-li pak přitok Argun a jeho žórlicu Kerulen k tomu, je rěka z wjace hač 5000 kilometrami sedma najdlěša na swěće. Amur tworja wot lěta 1858 na něhdźe 2000 kilometrach hranicu mjez Ruskej a Chinskej a ma přitočnišćo wot nimale 1,9 milionow km², potajkim pjeć króć wjetše hač Němska.
Před Chabarowskom, najwjetšim městom nad Amurom, wuliwa so wotprawa rěka Ussuri. Wottam běži Amur hač k morju přez ruski teritorij. Někotre kilometry wuchodnje města Nikolajewska wuliwa so rěka do Tatarskeho přeliwa, kiž zwjazuje Ochotske z Japanskim morjom. Napřećo wuliwej nadeńdźe so sewjerny kónc kupy Sachalin.