Žołty žiwotnik
Žołty žiwotnik (Thalictrum flavum) je rostlina ze swójby maslenkowych rostlinow (Ranunculaceae).
| |
| Žołty žiwotnik (Thalictrum flavum) | |
| systematika | |
|---|---|
| Domena | Eukaryoty |
| Swět | Rostlinstwo |
| Eudikotyledony | |
| rjad: | (Ranunculales) |
| swójba: | Maslenkowe rostliny (Ranunculaceae) |
| podswójba: | Isopyroideae |
| ród: | Žiwotnik[1][2] (Thalictrum) |
| družina: | Žołty žiwotnik |
| wědomostne mjeno | |
| Thalictrum flavum | |
| L. | |
Poddružiny
wobdźěłać- Thalictrum flavum subsp. costae (Timb.-Lagr. ex Debeaux) Rouy & Foucaud
- Thalictrum flavum L. subsp. flavum
- (Thalictrum flavum ssp. glaucum (Desf.) Batt. Rank): Jeho přestrjeń rozšěrjenja dosahuje wot Španiskeje hač do sewjerozapadneje Afriki.
Wopis
wobdźěłaćŽołty žiwotnik je trajne zelo, kotrež docpěwa wysokosć wot 40 hač do 100 cm.
Korjenje wobsahuja žołty alkaloid berberin.
Łopjena
wobdźěłaćŁopjena su dwójce hač štyri króć pjerite. Łopješka su dwójce hač štyri króć tak dołhe kaž šěroke.
Kćenja
wobdźěłaćKćěje wot junija hač do julija. Seršćowcojte, wonjace, zrunane kćenja su žołtojte abo zelenojte a docpěwa wulkosć wot něhdźe 7 mm. Wone steja w hustych pakićach. Dołhe próškowe łopješka su zrunane. 4 kćenjowe łopješka zahe wotpadnu.
Wone so wot wětra a insektow wopróšuja.
Płody
wobdźěłaćPłodźiki móžeja z wětrom lětać a we wodźe płuwać.
Stejnišćo
wobdźěłaćRosće na łuhojtych łukach, na płonych tymjenjach a na kromach starych wodźiznach a na hrjebjach. Preferuje měnjaće mokre, wutkate a bazowe pódy.
Rozšěrjenje
wobdźěłaćWužiwanje
wobdźěłaćPodobna družina
wobdźěłać- Jednory žiwotnik (Thalictrum simplex) ma nygace kćenja a wuže łopješka.
Nóžki
wobdźěłać- ↑ Pawoł Völkel: Prawopisny słownik hornjoserbskeje rěče. Hornjoserbsko-němski słownik. Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 2005, ISBN 3-7420-1920-1, str. 674.
- ↑ W internetowym słowniku: Wiesenraute
Žórła
wobdźěłać- Spohn, Aichele, Golte-Bechtle, Spohn: Was blüht denn da? Kosmos Naturführer (2008), ISBN 978-3-440-11379-0, strona 250 (němsce)
- Brankačk, Jurij: Wobrazowy słownik hornjoserbskich rostlinskich mjenow na CD ROM. Rěčny centrum WITAJ, wudaće za serbske šule. Budyšin 2005.
- Kubát, K. (Hlavní editor): Klíč ke květeně České republiky. Academia, Praha (2002)
- Lajnert, Jan: Rostlinske mjena. Serbske. Němske. Łaćanske. Rjadowane po přirodnym systemje. Volk und Wissen Volkseigener Verlag Berlin (1954)
- Rězak, Filip: Němsko-serbski wšowědny słownik hornjołužiskeje rěče. Donnerhak, Budyšin (1920)