Wulka kopřiwa
Wulka kopřiwa (Urtica dioica) je rostlina ze swójby kopřiwowych rostlinow. Dalše serbske mjeno je wjelelětna kopřiwa.
| |
| Wulka kopřiwa (Urtica dioica) | |
| systematika | |
|---|---|
| Domena | Eukaryoty |
| Swět | Rostlinstwo |
| Eurosidy I | |
| rjad: | (Rosales) |
| swójba: | Kopřiwowe rostliny (Urticaceae) |
| tribus: | (Urticeae) |
| ród: | Kopřiwa[1][2] (Urtica) |
| družina: | Wulka kopřiwa |
| wědomostne mjeno | |
| Urtica dioica | |
| L. | |
.jpg)
Wopis
wobdźěłaćWulka kopřiwa je dwudomna rostlina, kotraž docpěwa wysokosć wot 1,5 m (30 hač 150 cm). Rostlina njese krótke seršćate a dołhe palne kosmy.
Stołpiki su hranite, zrunane a móškaće kosmate.
Łopjena
wobdźěłaćŁopjena docpěwaja dołhosć wot wjace hač 5 cm a su přećiwostejne, dołhojte, na spódku wutrobojte, hrubje rězane a ćmowozelene.
Kćenja
wobdźěłaćWona kćěje wot julija hač do oktobra. Muske a žónske kćenja steja na rozdźělnych rostlinach. Pakiće su dlěše hač łopjenowy stołpik.
Stejnišćo
wobdźěłaćWona rosće na pućnych kromach, smjećišćach a brjohach rěkow.
Rozšěrjenje
wobdźěłaćWulka kopřiwa je swětodaloko we měrnych klimowych pasmach rozšěrjena.
Wužiwanje
wobdźěłaćMłoda rostlina so móže jako spinatojtu zeleninu přihotować. Prasowany wutk pomha přećiwo nalětnjej mučnosći.
Podobna družina
wobdźěłać- Mała kopřiwa (Urtica urens) je jednodomna rostlina, kotrejež łopjena su jejkojte, tupe, swětłozelene a docpěwaja dołhosć wot 2 hač do 4 cm. Pakić je krótša hač łopjenowy stołpik. Rosće w zahrodźe, na rolach a njerodźowych honach.
Nóžki
wobdźěłać- ↑ Pawoł Völkel: Prawopisny słownik hornjoserbskeje rěče. Hornjoserbsko-němski słownik. Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 2005, ISBN 3-7420-1920-1, str. 210.
- ↑ W internetowym słowniku: Brennnessel
Žórła
wobdźěłać- GU Maxi-Kompaß Blumen, ISBN 3-7742-3852-9, strona 220 (němsce)
- GU Naturführer Blumen, ISBN 3-7742-1507-3, strona 218 (němsce)
- Schauer - Caspari: Pflanzenführer für unterwegs, ISBN 978-3-8354-0354-3, 2. nakład, 2008, strona 350 (němsce)
- Spohn, Aichele, Golte-Bechtle, Spohn: Was blüht denn da? Kosmos Naturführer (2008), ISBN 978-3-440-11379-0, strona 342 (němsce)
- Kral, Jurij: Serbsko-němski słownik hornjołužiskeje rěče. Maćica serbska, Budyšin (1927)
- Rězak, Filip: Němsko-serbski wšowědny słownik hornjołužiskeje rěče. Donnerhak, Budyšin (1920)
- Völkel, Pawoł: Hornjoserbsko-němski słownik, Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin (1981)
 |
Tutón zapisk wo botanice je hišće jara krótki. Móžeš pomhać jón dale wutwarjeć. Za to stłóč horjeka na Wobdźěłać.
Jeli maja w druhej rěči hižo wobšěrniši zapisk wo samsnej temje, móžeš tutón tež přełožić. |
Jeli ma zapisk wjace hač jedyn njedostatk, wužij prošu předłohu |