Winowa róža
Winowa róža (Rosa rubiginosa, syn.: Rosa eglanteria) je rostlina ze swójby róžowych rostlinow (Rosaceae) a domjaca dźiwja družina róžow. Dokelž jeje lisćo wonja kaž zrałe jabłuka, so za čas 19. lětstotka za wuplahowanje róžow wužiwaše.
| |
| Winowa róža (Rosa rubiginosa) | |
| systematika | |
|---|---|
| Domena | Eukaryoty |
| Swět | Rostlinstwo |
| Rosidy Eurosidy I | |
| rjad: | (Rosales) |
| swójba: | Róžowe rostliny (Rosaceae) |
| podswójba: | (Rosoideae) |
| ród: | Róža[1][2] (Rosa) |
| družina: | Winowa róža |
| wědomostne mjeno | |
| Rosa rubiginosa | |
| L. | |
Wopis
wobdźěłaćWinow róža je kerk, kotryž docpěwa wysokosć wot 1 hač 3 m.
Hałuzy njesu serpikojte, na spódku 1 cm šěroke kałače a rune seršćiki.
Łopjena
wobdźěłaćJeje lisćo wonje kaž zrałe jabłuka, wosebje za čas włóžneho wjedra a při rozrybowanju.
Kćenja
wobdźěłać2-3 (4) cm wulke róžojte kćenja so pokaza w juniju. Kćenjowe stołpiki, keluškowe łopješka a płody njesu znajmjeńša na bazy stołpikate žałzy.
Płody
wobdźěłaćŠiplenki su intensiwnje čerwjene, wobchowa keluch a buchu k woliju a marmeladźe předźěłane.
Stejnišćo
wobdźěłaćRosće w suchich łukach, skalnych žiwych płotach, na lěsnych kromach a skalnych zwisach. Preferuje w prawym měrje suche, zwjetša wapnite pódy.
Nóžki
wobdźěłać- ↑ Pawoł Völkel: Prawopisny słownik hornjoserbskeje rěče. Hornjoserbsko-němski słownik. Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 2005, ISBN 3-7420-1920-1, str. 439.
- ↑ W internetowym słowniku: Rose
Žórła
wobdźěłać- Spohn, Aichele, Golte-Bechtle, Spohn: Was blüht denn da? Kosmos Naturführer (2008), ISBN 978-3-440-11379-0, strona 408 (němsce)
- Kubát, K. (Hlavní editor): Klíč ke květeně České republiky. Academia, Praha (2002)
- Lajnert, Jan: Rostlinske mjena. Serbske. Němske. Łaćanske. Rjadowane po přirodnym systemje. Volk und Wissen Volkseigener Verlag Berlin (1954)
- Rězak, Filip: Němsko-serbski wšowědny słownik hornjołužiskeje rěče. Donnerhak, Budyšin (1920)
- Rothmaler, W. et al.: Exkursionsflora von Deutschland, Band 1-4, Spektrum Akademischer Verlag, Heidelberg, Berlin (2002)
- Strasburger, E. et al.: Lehrbuch der Botanik für Hochschulen. 35. Auflage, Spektrum Akademischer Verlag, Heidelberg, Berlin (2002)
