Třepotata rězna
| |
| Třepotata rězna (Carex brizoides) | |
| systematika | |
|---|---|
| Domena | Eukaryoty |
| Swět | Rostlinstwo |
| Monokotyledony | |
| Commelinidy | |
| rjad: | (Poales) |
| swójba: | Cachorowe rostliny (Cyperaceae) |
| ród: | Rězna[1][2] (Carex) |
| družina: | Třepotata rězna |
| wědomostne mjeno | |
| Carex brizoides | |
| L. | |
Třepotata rězna (Carex brizoides) je rostlina z podroda jenakokłóskatych rěznow ze swójby cachorowowych rostlinow (Cyperaceae).
Wopis
wobdźěłaćTřepotata rězna je wjacelětna, zelišćowa rostlina, kotraž docpěwa wysokosć wot 30 hač do 70 cm.
Stołpik docpěwa samsnu dołhosć kaž spódnje łopjena.
Łopjena
wobdźěłaćŁopjena docpěwaja šěrokosć wot 2 hač do 3 cm, su klunkate, často wobłukaće přewisowace.
Kćenja
wobdźěłaćKćěje wot meje hač do junija. Kwětnistwo je kiwkate a docpěwa dołhosć wot 2 hač do 3 cm. Kłosy su 5 hač do 8, blědojće žołte, jasnje dele zhibowane a šwižnje lancetojte. Deleka steja muske, ale horjeka - žónske kćenja.
Płody
wobdźěłaćPłodowe hadźicy docpěwaja dołhosć wot 2 hač do 2,5 mm, su nažołć zelene, šwižnje křidłate.
Stejnišćo
wobdźěłaćTřepotata rězna rosće we włóžnych lěsach, w lisćowych měšanych lěsach, w łučinowych lěsach, w lěsnych swětlinach a kromach.
Rozšěrjenje
wobdźěłaćSewjerna hranica areale saha wot Letiskeje hač do sewjerneje Francoskeje, južna hranica areala saha wot Pyreneskeje , přez centralnu Juhosłowjansku hač do Ukrainy.
Wužiwanje
wobdźěłaćPrjedy bu wona kaž polstrowy material tak sylnje wužiwana, zo w jednotliwych lěsnišćach w dole Ryna je dochody z tutoho pódlanskeho wužiwanja dobytk z drjewoweje produkcije přesahował. Tam so namaka trawa w srjedźnych a delnich lěsnišćach na włóžnym, humosnym, kräftigem pódźe a při poměrnym zasćinjenju masowa. Prjedy bu přez wutorhowanje (w Hornjej Awstriskej přez syčenje) dobywana. Wusušichu ju na słónčnych městnach, zwjertnychu z jednorymi mašinami powjazy z njeje a přinjesechu ju w tutej formje do překupstwa. W mjeńšim mnóstwje wužiwachu trawu tež k plećenskim dźěłam, kaž noškim paskam, črijam, matam atd.
Nóžki
wobdźěłać- ↑ Pawoł Völkel: Prawopisny słownik hornjoserbskeje rěče. Hornjoserbsko-němski słownik. Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 2005, ISBN 3-7420-1920-1, str. 421.
- ↑ W internetowym słowniku: Segge
Žórła
wobdźěłać- Schauer - Caspari: Pflanzenführer für unterwegs, ISBN 978-3-8354-0354-3, 2. nakład, 2008, strona 412 (němsce)
- Seidel/Eisenreich: BLV Bestimmungsbuch Blütenpflanzen, ISBN 3-405-13557-5, stronje 248-249 (němsce)
- Brankačk, Jurij: Wobrazowy słownik hornjoserbskich rostlinskich mjenow na CD ROM. Rěčny centrum WITAJ, wudaće za serbske šule. Budyšin 2005.
- Kubát, K. (Hlavní editor): Klíč ke květeně České republiky. Academia, Praha (2002)
- Lajnert, Jan: Rostlinske mjena. Serbske. Němske. Łaćanske. Rjadowane po přirodnym systemje. Volk und Wissen Volkseigener Verlag Berlin (1954)
- Rězak, Filip: Němsko-serbski wšowědny słownik hornjołužiskeje rěče. Donnerhak, Budyšin (1920)
