Wowča rutwica

rostlina ze swójby zestajenkow
Wowča rutwica
Wowča rutwica (Achillea millefolium)
systematika
Domena Eukaryoty
Swět Rostlinstwo
rjad: (Asterales)
swójba: Zestajenkowe rostliny
(Asteraceae)
podswójba: (Asteroideae)
tribus: (Anthemideae)
ród: Rutwica[1] (Achillea)
družina: Wowča rutwica[2][3]
wědomostne mjeno
Achillea millefolium
L. (1753)
poddružiny
  • Achillea millefolium subsp. millefolium
  • Achillea millefolium subsp. chitralensis
  • Achillea millefolium subsp. sudetica
Wobdźěłać
p  d  w

Wowča rutwica[2][3] (Achillea millefolium) je rostlina ze swójby zestajenkow, z roda rutwicow.

Kćenja
Kćenja
Symjenja
Ilustracija (Otto Wilhelm Thomé, 1885)

Etymologija wobdźěłać

Botaniske mjeno „Achillea“ wotwodźuje so wot grjekskeho rjeka Achilles.

Wopis wobdźěłać

Wowča rutwica je wjacelětna, zelišćowa rostlina. Rostlina dosahuje wysokosć wot 60 cm. Rostlina je zymokruta.

Pjerita łopjena su ćmowozelene.

Wona kćěje wot junija hač do oktobra. Kćenja su běłe a hdys a hdys róžojte abo karmine.

Rostlina wonja słaba aromatiska a słodźi hórkoaromatiska.

Stejnišćo wobdźěłać

Wowča rutwica je łučna rostlina. Wona rosće při železniskich nasypach, na pólnych mjezach, na pastwišćach a při pućach abo rolach. Rostlina preferuje mokrojtu pódu.

Rozšěrjenje wobdźěłać

Rostlina je w Europje a w měrnych conach Azije rozšěrjena.

W rostlinskim lěkowanstwje wobdźěłać

W rostlinskim lěkowanstwje wužiwaja so kały poddružiny Achillea millefolium (Herba Millefolii). Zběraja kały wot junija do septembra. Wowča rutwica je apetit pozbudźaca, podpěra požiwanje, pohonjuje žołčnik a bubnjenja. Rostlina pospěšuje sydnjenje a haći zahorjenja. Wona skutkowa moč ćěrjaca.


Synonymy wobdźěłać

  • Achillea borealis subsp. arenicola (A. Heller) D.D. Keck, 1940.
  • Achillea lanulosa Nutt., 1834.
  • Achillea laxiflora Pollard & Cockerell, 1902
  • Achillea pecten-veneris Pollard , 1899


Systematika wobdźěłać

Poddružina Achillea millefolium subsp. millefolium wobdźěłać

  • Achillea millefolium subsp. millefolium var. millefolium – Europa, Azija
  • Achillea millefolium subsp. millefolium var. alpicola – Rocky Mountains
  • Achillea millefolium subsp. millefolium var. borealis – Arktika
  • Achillea millefolium subsp. millefolium var. californica – Kaliforniska
  • Achillea millefolium subsp. millefolium var. occidentalis – Sewjerna Amerika
  • Achillea millefolium subsp. millefolium var. pacifica – zapadny pobrjóh Sewjerneje Ameriki
  • Achillea millefolium subsp. millefolium var. puberula – Kaliforniska
  • Achillea millefolium subsp. millefolium var. collina – juhowuchodna Europa

Poddružina Achillea millefolium subsp. chitralensis wobdźěłać

Poddružina Achillea millefolium subsp. sudetica wobdźěłać


Nóžki wobdźěłać

  1. Pawoł Völkel: Prawopisny słownik hornjoserbskeje rěče. Hornjoserbsko-němski słownik. Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 2005, ISBN 3-7420-1920-1, str. 442.
  2. 2,0 2,1 Pawoł Völkel: Prawopisny słownik hornjoserbskeje rěče. Hornjoserbsko-němski słownik. Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 2005, ISBN 3-7420-1920-1stronje 442, 587.
  3. 3,0 3,1 W internetowym słowniku: Schafgarbe

Žórła wobdźěłać

  • Botanica, Einjährige und mehrjährige Pflanzen, Über 2000 Pflanzenporträts, ISBN 978-3-8331-4469-1, stronje 42-43 (němsce)
  • Dörfler, H.-P., Roselt, Gerhard: Heilpflanzen. Gestern und Heute. Urania, Leipzig - Jena - Berlin 1989, S. 14 f. (němsce)
  • GU Naturführer Blumen, ISBN 3-7742-1507-3, strona 208 (němsce)


Eksterne wotkazy wobdźěłać


Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije