Samuel Bohuwěr Ponich
Samuel Bohuwěr Ponich (němsce Samuel Traugott Pannach; * 13. januara 1748 w Němskich Jenkecach, † 9. apryla 1798 w Malešecach) bě serbski farar a awtor ludowědnych, přirodowědnych a popularnowědnych pojednanjow.
Wón narodźi so jako syn fararja Pětra Ponicha do němskeje ewangelskeje wosadneje wsy a wopyta po přesydlenju fararskeje swójby do Malešec wot 1761 do 1768 Budyski gymnazij. Mjez 1768 a 1771 studowaše teologiju, najprjedy w Lipsku a poslednje lěto we Wittenbergu. Tam wobnowi so pod jeho nawodom Serbske prědarske towarstwo, z kotrehož staršim sta so Ponich.
Po zakónčenju studija so do Łužicy nawróći, hdźež dźěłaše 1771–75 jako pomocny prědar we Wulkich Ždźarach a 1775–78 jako domjacy wučer w Dubcu. W lěće 1778 dósta prěnje farske městno we Wochozach, hdźež pak jenož dwě lěće wosta. 1780–86 skutkowaše jako farar w Jabłońcu pola Mužakowa a wot 1786 hač do swojeje zažneje smjerće w lěće 1798 bě z Malešanskim fararjom.
Samuel Bohuwěr Ponich běše wot lěta 1794 čłon Hornjołužiskeje towaršnosće wědomosćow w Zhorjelcu a dopisowaše do jeje časopisa Lausitzer Magazin. Pod jeho wliwom započa towarstwo so bóle ze serbskimi temami zaběrać. Wšelake spisy přełoži tež do serbšćiny, kaž na přikład Rozwučenje za baby na wsach (1782). Ponich znaješe so derje z hrabju Hermannom z Callenberga w Mužakowje, w kotrehož nadawku nastachu někotre dźěła.
Wozjewjenja
wobdźěłać- Mojim krajomnikam we hornych Łužicach, kak so při jitrach zadźeržeć maja. Přełožk, Budyšin 1777
- Mysle měra w njeměrnym času. Prědowanje, 1778.
- Kleine Beiträge zur natürlichen und statistischen Beschaffenheit der Oberlausitz. W: Lausitzer Magazin 1797, str. 410–422
- Reliquien der Feld-, Wald-, Wasser- und Hausgötter unter den Wenden. W: Lausitzer Magazin 1797, str. 741–759
- Milde Stiftungen für Oberlausitzische Wenden. W: Lausitzer Magazin 1799, str. 647–664
Žórło
wobdźěłać- Marja Kubašec: Ponich, Samuel Bohuwěr. W: Jan Šołta, Pětr Kunze, Franc Šěn (wud.): Nowy biografiski słownik k stawiznam a kulturje Serbow. Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 1984, str. 451sl.