Rólny žonop
| |
| Ilustracija rólneho žonopa (Sinapis arvensis) | |
| systematika | |
|---|---|
| Domena | Eukaryoty |
| Swět | Rostlinstwo |
| Asteridy Euasteridy II | |
| rjad: | (Brassicales) |
| swójba: | Křižnokwětne rostliny (Brassicaceae) |
| ród: | Žonop[1][2] (Sinapis) |
| družina: | Rólny žonop |
| wědomostne mjeno | |
| Sinapis arvensis | |
| L. | |
Rólny žonop (Sinapis arvensis) je rostlina ze swójby křižnokwětnych rostlinow (Brassicaceae).
Wopis
wobdźěłaćRólny žonop je jednolětna rostlina, kotraž docpěwa wysokosć wot 30 hač 60 cm.
Łopjena
wobdźěłaćŁopjena su stołpikate. Delnje su často našćěpane.
Kćenja
wobdźěłaćKćěje wot junija hač oktobra. Kćenja docpěwaja wulkosć wot něhdźe 1,5 cm a steja w kićach, kotrež na spočatku su połkulowate. Krónowe łopješka su syrikožołte a docpěwaja dołhosć wot 8 hač 12 mm. Keluškowe łopjena docpěwaja dołhosć wot 5 hač 6 mm a wodorunje wotsteja.
Płody
wobdźěłaćPłody (truki) su nahe abo wróćo seršćokosmate, docpěwaja dołhosć wot 2,5 hač 4 cm a šěrokosć wot 2 hač 3 mm a njesu 10-15 mm dołhi bjezsymjenjowy wotrězk. Trukowa sćěna je třonerwowa hač pjećnerwowa. Symjenja su čorne a w pódźe 50 lět schadliwe wostanu.
Wolije
wobdźěłaćŽonopowe wolije rostlinu přećiwo nadpadej přez hriby a rostlinožračkow škitaja.
Stejnišćo
wobdźěłaćRosće na rolach, pućach, pustych płoninach a nadróžnych skłoninach.
Rozšěrjenje
wobdźěłaćRostlina je w nimale cyłej Europje rozšěrjena.
Wužiwanje
wobdźěłaćPodobna družina
wobdźěłać- Běły žonop (Sinapis alba) ma prustokosmate płody z bjezsymjenjowym, jara wopłonjenym wotrězkom. Rostlina so jako zelene hnojenje, korjeninu abo picowansku rostlinu často na rolach plahuje.
Nóžki
wobdźěłać- ↑ Pawoł Völkel: Prawopisny słownik hornjoserbskeje rěče. Hornjoserbsko-němski słownik. Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 2005, ISBN 3-7420-1920-1, str. 675.
- ↑ W internetowym słowniku: Senf
Žórła
wobdźěłać- Schauer - Caspari: Pflanzenführer für unterwegs, ISBN 978-3-8354-0354-3, 2. nakład, 2008, strona 106 (němsce)
- Spohn, Aichele, Golte-Bechtle, Spohn: Was blüht denn da? Kosmos Naturführer (2008), ISBN 978-3-440-11379-0, strona 258 (němsce)
- Brankačk, Jurij: Wobrazowy słownik hornjoserbskich rostlinskich mjenow na CD ROM. Rěčny centrum WITAJ, wudaće za serbske šule. Budyšin 2005.
- Kubát, K. (Hlavní editor): Klíč ke květeně České republiky. Academia, Praha (2002)
- Lajnert, Jan: Rostlinske mjena. Serbske. Němske. Łaćanske. Rjadowane po přirodnym systemje. Volk und Wissen Volkseigener Verlag Berlin (1954)
- Rězak, Filip: Němsko-serbski wšowědny słownik hornjołužiskeje rěče. Donnerhak, Budyšin (1920)